Phù nhau thai là gì? Nguy hiểm như thế nào và có điều trị được không?

Phù nhau thai là một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, khi có sự tích tụ chất lỏng không bình thường ở các mô xung quanh tim, phổi, bụng hoặc dưới da của thai nhi. Đây là một vấn đề nghiêm trọng có thể dẫn đến suy tim, rối loạn hô hấp và ảnh hưởng đến chức năng các cơ quan nội tạng của thai nhi. Cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin về phù nhau thai nhé.

Phù nhau thai là gì?

Phù nhau thai là hiện tượng hiếm gặp trong thai kỳ, khi dịch lỏng tích tụ trong một hoặc nhiều khoang cơ thể, thường đi kèm với phù da. Nguyên nhân có thể bao gồm các vấn đề liên quan đến tim mạch, hệ tiêu hóa, lồng ngực, hoặc vấn đề về truyền máu của thai nhi, đặc biệt là trong các trường hợp mang thai đôi.

Phù nhau thai là một biến chứng hiếm gặp, chỉ xảy ra khoảng 1 trường hợp trên 1000 ca sinh. Khi thai phụ được chẩn đoán mắc phù nhau thai, thường cần phải xem xét việc gây chuyển dạ sớm để giảm nguy cơ cho cả mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, ngay cả khi đã được điều trị, trẻ sơ sinh bị phù nhau thai vẫn có thể đối mặt với nguy cơ tử vong.

Phân loại phù nhau thai

Phù nhau thai có hai loại chính: Miễn dịch và không miễn dịch, phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Phù nhau thai không miễn dịch là loại phổ biến nhất và có thể do:

• Thiếu máu nghiêm trọng như thalassemia.
• Xuất huyết trong thai kỳ.
• Dị tật tim hoặc phổi của thai nhi.
• Rối loạn di truyền và chuyển hóa như hội chứng Turner và bệnh Gaucher.
• Nhiễm virus và vi khuẩn như Parvovirus B19, Cytomegalovirus (CMV), toxoplasmosis, giang mai và herpes.
• Dị tật mạch máu.
• Các khối u.

Phù nhau thai miễn dịch khi nhóm máu của mẹ và thai nhi không tương thích. Ví dụ, nếu mẹ là Rh âm tính và thai nhi là Rh dương, hệ thống miễn dịch của mẹ có thể tấn công các tế bào hồng cầu của thai nhi, gây ra thiếu máu. Tuy nhiên, loại phù nhau này hiện nay không phổ biến do phụ nữ Rh âm thường được điều trị bằng immunoglobulin Rh để ngăn ngừa vấn đề này.

Triệu chứng của phù nhau thai

Dưới đây là những dấu hiệu có thể nhận biết được sớm về phù nhau thai trong thai kỳ:

• Sự phình to.
• Sự dày lên của nhau thai.
• Sự tích tụ chất lỏng ở bụng, ngực, dưới da và màng tim bên ngoài của thai nhi.
• Sự phình to bất thường của gan, lá lách hoặc tim thai nhi.

Chẩn đoán phù nhau thai

Chẩn đoán phù nhau thai thường dựa vào siêu âm thai, trong đó bác sĩ sử dụng sóng âm thanh tần số cao chụp ảnh bên trong cơ thể và nhận biết thai nhi có bị phù nhau thai hay không trong các buổi khám thai định kỳ. Ngoài ra, nếu bạn thấy thai nhi di chuyển ít thường xuyên hơn bình thường hoặc gặp phải các biến chứng khác như huyết áp cao trong thai kỳ, bạn cũng có thể được khám siêu âm để đánh giá lại tình trạng.

Để đảm bảo chẩn đoán chính xác và mức độ nghiêm trọng của bệnh, các xét nghiệm khác có thể được thực hiện, bao gồm xét nghiệm máu của thai nhi, chọc ối (amniocentesis), và siêu âm tim thai để kiểm tra các dị tật cấu trúc của tim.

Phù nhau thai có nguy hiểm không?

Khi được chẩn đoán mắc phù nhau thai, người phụ nữ thường sẽ phải ngừng thai kỳ vì không thể tiếp tục nuôi dưỡng thai nhi. Nếu không can thiệp kịp thời, thai nhi có thể tử vong trong bụng mẹ sau một thời gian. Trường hợp sinh non của thai nhi và các bệnh lý kèm theo khiến cho các trường hợp này khó có thể sống sót khi sinh ra. Đồng thời, người mẹ cũng có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng như băng huyết, tăng huyết áp, tiền sản giật hoặc sản giật do tử cung quá căng và phải chứa bánh nhau cùng thai nhi bị phù nề.

Do đó, đối với những trường hợp bị phát hiện phù nhau thai, người mẹ cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị cấp cứu để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Điều trị phù nhau thai

Phù nhau thai thường không thể được điều trị khi mang thai. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể áp dụng phương pháp truyền máu cho thai nhi trực tiếp trong tử cung để tăng khả năng sống sót của em bé.

Thường thì bác sĩ sẽ lựa chọn gây chuyển dạ sớm để tăng cơ hội sống sót của em bé, thông qua sử dụng thuốc gây chuyển dạ sớm hoặc thực hiện mổ lấy thai khẩn cấp. Khi em bé được sinh ra, các biện pháp điều trị có thể bao gồm:

• Sử dụng kim tiêm để loại bỏ chất lỏng thừa từ không gian xung quanh phổi, tim hoặc bụng (lồng ngực).
• Hỗ trợ hô hấp bằng máy trợ thở.
• Sử dụng thuốc để hỗ trợ tim và thận loại bỏ chất lỏng thừa.

Để phòng ngừa phù nhau thai, thai phụ cần tránh hút thuốc lá, uống rượu và tiêm phòng các loại vắc-xin trước khi mang thai như vắc-xin cúm, sởi và rubella. Việc đi khám và theo dõi thai kỳ định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín và có chuyên môn cao là rất quan trọng.

Vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu về phù nhau thai là gì. Việc thường xuyên đi khám thai định kỳ là cách để mẹ có thể theo dõi và phát hiện sớm tình trạng phù nhau thai (nếu có), từ đó có thể có phương án điều trị phù hợp.