Phương pháp điều trị polyp mũi xoang

Polyp mũi xoang là bệnh gây ra một số vấn đề và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh, nếu polyp mũi xoang không được điều trị, chúng có thể gây tắc nghẽn đường dẫn khí và ảnh hưởng đến quá trình thoái hóa của người bệnh.

Polyp mũi xoang là gì?

Polyp mũi xoang là một tình trạng bệnh lý mà niêm mạc trong hốc mũi và xoang phát triển ra dưới dạng khối u mềm, không đau và thường không lành tính. Polyp thường có màu hồng hoặc màu xám nhạt, và chúng có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên của mũi. Kích thước của polyp có thể từ nhỏ đến lớn, tùy thuộc vào mức độ phát triển và tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Nguyên nhân chính của polyp mũi xoang không được hiểu rõ ràng, nhưng nó thường liên quan đến các vấn đề như viêm nhiễm trong hốc mũi và xoang, dị ứng, hoặc các vấn đề về hệ thống miễn dịch. Polyp mũi xoang có thể gây ra các triệu chứng như ngạt mũi, tắc mũi, mất khả năng ngửi, và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Trong quá trình điều trị, các phương pháp có thể bao gồm sử dụng thuốc corticosteroid để giảm viêm nhiễm, hoặc trong một số trường hợp nếu điều trị nội khoa không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật nội soi mũi xoang (FESS) để loại bỏ polyp và cải thiện thông khí trong mũi xoang.

Chẩn đoán polyp mũi xoang

Polyp mũi xoang thường phát triển chậm và ngày càng to ra, tạo áp lực làm cho hốc mũi chật lại, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe và triệu chứng đặc trưng. Các triệu chứng điển hình của polyp mũi xoang bao gồm:

Ngạt mũi và tắc mũi:

• Ngày càng nặng dần, ngạt mũi là triệu chứng rõ ràng nhất và dẫn đến tình trạng nghẹt mũi.
• Khi polyp xuất hiện ở cả hai bên hốc mũi, có thể dẫn đến không thể thở được bằng mũi, làm mất khả năng ngửi và gây ra nghẹt mũi.

Chảy nước mũi, đau nhức vùng xoang:

• Có thể đi kèm với chảy nước mũi khi thời tiết thay đổi, tương tự như trong viêm mũi dị ứng hoặc chảy nước mũi đặc.
• Đau nhức vùng xoang do tình trạng viêm xoang mủ có thể là một biểu hiện khác.

Để chẩn đoán polyp mũi xoang, bác sĩ thường thực hiện việc khám mũi và nhận biết dấu hiệu như khối u mềm, mọng, nhẵn bóng, màu hồng nhạt, thường xuất hiện ở ngách mũi giữa. Trong trường hợp polyp mũi xoang gây ra bởi viêm xoang, xung quanh các khối polyp có thể có mủ bám, nhưng mặt polyp thường không bị hoại tử.

Ngoài ra, có những dạng polyp đặc biệt như polyp đơn độc Killian, Polyp chảy máu, và bệnh Woakes, mỗi loại mang lại những triệu chứng và vấn đề sức khỏe đặc biệt mà bác sĩ cần đặc biệt lưu ý khi chẩn đoán và điều trị.

Cuống mũi giữa thoái hóa, một tình trạng xuất phát từ viêm xoang mạn tính, mang đến những biến đổi đặc trưng trong cấu trúc của cuống mũi. Đây thường là hậu quả của quá trình viêm xoang kéo dài, khiến cuống mũi giữa trở thành một khối mềm, nhẵn, và có màu hồng nhạt, tương tự như polyp vì chúng có cùng cấu trúc. Khi sử dụng que thăm dò, có thể thấy phần chân cứng do xương xoắn. Đối diện với trường hợp khi trong hốc mũi có cả polyp và cuống mũi giữa thoái hóa, chúng có thể phình to, làm cho hốc mũi bị lấp kín, tạo khó khăn trong quá trình chẩn đoán và phân biệt.

U xơ vòm mũi họng thường xảy ra khi polyp phát triển ra cửa mũi sau hoặc khi bệnh nhân bị u xơ phát triển vào hốc mũi. Đây là một tình trạng phổ biến ở độ tuổi dậy thì, nơi khối u xơ có màu trắng đục, không mọng, mật độ chắc hơn và có khả năng gây xuất huyết.

Ung thư sàng hàm, mặc dù có dạng khối mềm giống như polyp mũi xoang, nhưng nó thường không nhẵn mà có đôi chỗ sần sùi, mật độ không đều, và thường có các vùng hoại tử bề mặt. Khối u này có thể gây chảy máu, chảy mủ, và có mùi hôi, tạo nên một hình ảnh khác biệt và đặc trưng trong quá trình chẩn đoán so với polyp thông thường.

Phương pháp điều trị polyp mũi xoang

Điều trị nội khoa bằng thuốc

Đối với các trường hợp polyp mũi nhỏ, việc sử dụng các loại thuốc xịt mũi chứa corticosteroid là một phương pháp điều trị hiệu quả. Hoạt chất corticosteroid này giúp giảm phản ứng viêm, cải thiện thông khí mũi và có thể làm teo nhỏ khối polyp. So với dạng thuốc uống, thuốc xịt mũi corticosteroid thường có ít tác dụng phụ hơn, nhưng cũng có thể gây ra một số vấn đề như chảy máu mũi, nhức đầu, và viêm họng.

Ngoài ra, một số loại thuốc khác được sử dụng trong điều trị polyp mũi, bao gồm:

Corticosteroids đường uống: Mặc dù có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, corticosteroid đường uống được sử dụng trong một số trường hợp cần thiết, thường kết hợp với thuốc xịt mũi và chỉ sử dụng ngắn hạn.

Các thuốc chống dị ứng và chống nhiễm trùng: Để kiểm soát tình trạng dị ứng và nhiễm trùng, các thuốc kháng histamine thường được sử dụng để đối phó với tác nhân kích thích gây dị ứng. Các loại thuốc này có thể giúp giảm ngạt mũi, mặc dù không thể loại trừ hoàn toàn polyp. Đối với các trường hợp nhiễm trùng cấp ở xoang, việc sử dụng kháng sinh có thể cần thiết.

Thuốc kháng nấm: Trong một số trường hợp, viêm xoang mạn có thể là kết quả của phản ứng miễn dịch không bình thường với vi nấm trong môi trường. Do đó, thuốc kháng nấm có thể được kê đơn, thường đi kèm với phẫu thuật cắt bỏ mô nhiễm nấm.

Phẫu thuật

Khi phương pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để điều trị polyp mũi xoang. Đối với những bệnh nhân có xơ nang phổi và polyp mũi kháng với corticoid, phẫu thuật được xem xét là lựa chọn duy nhất. Phương pháp phẫu thuật sẽ phụ thuộc vào số lượng và vị trí của polyp, có thể bao gồm cả việc cắt bỏ polyp và phẫu thuật nội soi trong xoang mũi.

Phẫu thuật nội soi mũi xoang (FESS) là một phương pháp thực hiện phẫu thuật trong hốc mũi thông qua đường mũi dưới sự hỗ trợ của ống nội soi. Quá trình này giúp bệnh nhân mắc polyp mũi khôi phục lưu thông trong lỗ thông mũi xoang, khôi phục cấu trúc và chức năng của niêm mạc xoang. Phẫu thuật nội soi mũi xoang mang lại những ưu điểm vượt trội như sau:

Chiếu sáng và quan sát xuất sắc: Phương pháp này cung cấp ánh sáng chiếu sáng tốt và khả năng quan sát nổi bật các mốc giải phẫu trong hốc mũi. Bác sĩ có khả năng tiếp cận và đánh giá chính xác các bệnh lý sâu bên trong hốc mũi.

Loại bỏ ổ viêm hiệu quả: FESS loại bỏ sạch ổ viêm mà vẫn bảo tồn niêm mạc một cách tối đa. Cả niêm mạc bệnh lý có thể được bảo tồn và hồi phục, giảm thiểu việc loại bỏ niêm mạc đến mức tối thiểu như trong phẫu thuật tiệt căn truyền thống.

Phẫu thuật nhẹ nhàng và chính xác: Quá trình thực hiện FESS nhẹ nhàng hơn so với phẫu thuật truyền thống, đồng thời mang lại độ chính xác cao hơn dưới ánh sáng của đèn Clar.

An toàn và ít biến chứng: Phẫu thuật nội soi mũi xoang được xem là an toàn và ít gặp biến chứng, giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân sau quá trình điều trị.

Xem thêm:

• Ca mổ polyp mũi mất bao lâu?
• Giải pháp cắt polyp mũi bằng laser cho bệnh nhân viêm xoang mũi