Răng khôn khi nào mọc và những dấu hiệu cần biết sớm?

Trong quá trình phát triển của hệ răng hàm, con người trải qua nhiều giai đoạn thay đổi đáng kể từ lúc còn nhỏ cho đến khi trưởng thành. Bên cạnh răng sữa và răng vĩnh viễn, có một nhóm răng xuất hiện muộn nhất, thường gây đau nhức và nhiều phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày nếu không được theo dõi đúng cách.

Răng khôn khi nào mọc?

Răng khôn thường bắt đầu mọc trong giai đoạn cuối của quá trình phát triển răng hàm. Thời điểm xuất hiện phổ biến nhất là từ 17 - 25 tuổi, khi cơ thể đã hoàn tất quá trình thay răng và cấu trúc xương hàm tương đối ổn định.

Thực tế cho thấy, mỗi người sẽ có thời điểm mọc răng khác nhau. Có người mọc sớm từ năm 17 tuổi, trong khi một số trường hợp đến gần 30 tuổi răng mới bắt đầu nhú lên. Thậm chí, không ít người chỉ mọc 1 - 2 răng thay vì đủ 4 răng ở cả hai hàm.

Quá trình mọc của răng khôn không diễn ra đồng loạt. Răng có thể mọc từng chiếc, theo từng đợt kéo dài vài tháng, thậm chí vài năm, tùy thuộc vào cơ địa, độ rộng cung hàm và hướng mọc của răng. Đây cũng là lý do khiến nhiều người chủ quan, không nhận ra mình đang bước vào giai đoạn mọc răng khôn.

Các dấu hiệu mọc răng khôn cần biết

Trước và trong quá trình răng khôn trồi lên khỏi nướu, cơ thể thường xuất hiện những biểu hiện khá đặc trưng. Tuy nhiên, các dấu hiệu này dễ bị nhầm lẫn với tình trạng viêm họng hay bệnh lý thông thường nếu không chú ý kỹ.

Cơ thể mệt mỏi và sốt nhẹ

Khi răng bắt đầu mọc, vi khuẩn trong khoang miệng dễ xâm nhập vào vùng lợi đang tổn thương. Điều này có thể kích thích phản ứng viêm khiến cơ thể mệt mỏi và sốt nhẹ. Mức độ sốt tùy thuộc vào sức đề kháng và khả năng miễn dịch của từng người.

Hơi thở có mùi

Vùng răng khôn đang mọc thường khó vệ sinh sạch sẽ. Thức ăn bị kẹt lại tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây mùi hôi miệng rõ rệt, nhất là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Đây là dấu hiệu rất thường gặp trong giai đoạn đầu mọc răng.

Giảm cảm giác thèm ăn

Đau nhức vùng hàm khiến việc nhai nuốt trở nên khó khăn. Nhiều người cảm thấy ăn không ngon, chán ăn hoặc ngại ăn do sợ chạm vào vùng răng đang tổn thương.

Đau hàm cứng khớp và sưng má

Khi răng số 8 mọc, chúng thường chèn ép vào răng số 7 phía trước. Áp lực này gây ra cảm giác đau hàm, cứng khớp thái dương hàm, khó há miệng và có thể khiến má sưng to. Những triệu chứng này thường tăng lên khi nhai hoặc há miệng lớn.

Sưng lợi kéo dài

Lợi tại vị trí răng khôn có thể bị sưng đỏ và đau âm ỉ trong thời gian dài. Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất cho thấy răng đang cố gắng trồi lên khỏi nướu nhưng gặp cản trở do thiếu chỗ hoặc mọc sai hướng.

Mọc răng khôn có nguy hiểm không?

Nhiều người cho rằng, việc mọc răng khôn là tất yếu và hoàn toàn vô hại. Tuy nhiên, trên thực tế, chiếc răng này hiếm khi đảm nhiệm chức năng nhai hiệu quả và lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Do xuất hiện muộn, không gian trên cung hàm thường không còn đủ khiến răng khôn dễ mọc lệch, mọc ngầm hoặc kẹt dưới nướu. Nếu không được theo dõi và can thiệp kịp thời, răng khôn có thể gây viêm lợi tái diễn, sâu răng kế cận, tiêu xương ổ răng hoặc làm xô lệch toàn bộ hàm răng.

Theo các thống kê nha khoa, phần lớn răng khôn đều phải nhổ bỏ trong suốt cuộc đời để tránh biến chứng về sau. Đặc biệt, những trường hợp răng khôn mọc lệch nghiêm trọng nhưng không xử lý sớm còn có thể gây tổn thương xương hàm và dây thần kinh lân cận.

Có nên nhổ răng khôn hay không?

Việc nhổ răng khôn cần được cân nhắc dựa trên tình trạng thực tế của từng người. Không phải tất cả răng khôn đều bắt buộc phải nhổ, tuy nhiên đa số trường hợp mọc lệch hoặc gây đau đều được khuyến cáo can thiệp sớm.

Nhổ răng khôn giúp phòng ngừa viêm nhiễm, hạn chế tổn thương răng bên cạnh và giảm nguy cơ biến chứng lâu dài. Đặc biệt, khi răng khôn có dấu hiệu gây đau nhức kéo dài, sưng viêm tái phát hoặc ảnh hưởng đến khớp hàm, việc nhổ bỏ là cần thiết.

Ngược lại, răng khôn có thể được giữ lại khi mọc thẳng, không gây đau, không viêm nhiễm và không ảnh hưởng đến các cấu trúc xung quanh. Một số trường hợp bệnh lý nền như rối loạn đông máu, tim mạch hay răng liên quan mật thiết đến dây thần kinh cũng cần cân nhắc kỹ trước khi can thiệp.

Một số lưu ý trong chăm sóc sau khi nhổ răng khôn

Sau khi nhổ răng, quá trình hồi phục đóng vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng và biến chứng.

Chế độ ăn uống phù hợp

Trong những ngày đầu, nên ưu tiên thực phẩm mềm dễ nuốt như cháo, súp, canh hoặc sữa. Cần tránh đồ ăn cứng, cay nóng và các loại đồ uống có cồn hoặc ga để không làm ảnh hưởng đến vết thương.

Nghỉ ngơi hợp lý

Cơ thể cần thời gian hồi phục sau tiểu phẫu. Bạn nên hạn chế vận động mạnh, ngủ đủ giấc và có thể kê cao gối khi ngủ để giảm sưng đau vùng hàm.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Việc làm sạch khoang miệng vẫn cần duy trì hằng ngày nhưng cần thực hiện nhẹ nhàng. Tránh chải trực tiếp vào vị trí vừa nhổ và không dùng dung dịch súc miệng có tính sát khuẩn mạnh trong những ngày đầu.

Lựa chọn sản phẩm hỗ trợ an toàn

Bàn chải mềm, kem đánh răng dịu nhẹ và chỉ nha khoa phù hợp sẽ giúp làm sạch hiệu quả mà không gây kích ứng hay tổn thương thêm cho vùng răng mới nhổ.

Việc hiểu rõ răng khôn khi nào mọc giúp mỗi người chủ động nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và có hướng xử lý phù hợp. Theo dõi sát quá trình mọc răng, thăm khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của nha sĩ là cách tốt nhất giúp mỗi người bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.