Rau choại​ là rau gì? Có lợi ích gì đối với sức khỏe?

Với nhiều người dân sinh sống ở các vùng đồng bằng, tên gọi rau choại, hay rau đọt choại có thể còn khá xa lạ. Tuy nhiên, với các hộ gia đình tại miền núi, khu vực Đông Nam Bộ và những vùng đất nhiễm phèn nhẹ, đây là loại rau quen thuộc với giá trị dinh dưỡng cao và nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe. Không chỉ là món ăn phổ biến ở Việt Nam, rau đọt choại còn được sử dụng rộng rãi trong nền ẩm thực của nhiều nước Đông Nam Á, đặc biệt trong các món chay nhờ vị ngọt thanh tự nhiên.

Rau choại là gì?

Rau choại là một loại rau mọc hoang, được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau tùy theo cách phát âm của từng vùng miền. Tên phổ biến mà nhiều người thường gọi là rau choại, sau đọt choại, rau trại hoặc rau chạy.

Rau choại thuộc họ dương xỉ, có thân leo, thường phát triển mạnh ở những khu vực rừng, bưng biền bỏ hoang và đặc biệt là trên các vùng đất bị nhiễm phèn nhẹ. Điểm đặc trưng của loài rau này là thân cây có thể dài đến 20m, với phần rễ bám chắc vào các thân cây khác, điển hình là cây tràm. Lá non của rau choại có hình dáng giống lông chim, dài khoảng 1m, màu nâu xanh khi còn non và đầu lá thường uốn cong, trông khá giống hình dạng của con cuốn chiếu.

Rau choại không chỉ gây ấn tượng với hình dáng đặc biệt mà còn được yêu thích nhờ hương vị nhẹ nhàng, hơi nhớt và rất dễ ăn. Đây là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn dân dã, đặc biệt khi chế biến thành các món xào, luộc hoặc nấu canh. Trong đó, đọt choại non thường được đánh giá là ngon nhất khi dùng kèm với nước mắm ớt, mang đến hương vị đậm đà, khó quên.

Rau dớn và đọt choại có giống nhau không?

Mặc dù rau dớn và đọt choại đều thuộc họ dương xỉ và có hình dáng tương đồng nhưng chúng không phải là cùng một loại. Hai loại rau này có sự khác biệt rõ rệt về nơi sinh trưởng, đặc điểm hình thái và hương vị.

Rau dớn thường mọc ở các vùng núi cao phía Bắc, sống thành bụi với thân thảo màu xanh tươi. Đây là loại rau phổ biến trong ẩm thực của đồng bào miền núi nhờ vị ngọt thanh và độ nhớt đặc trưng khi chế biến. Rau dớn thường được sử dụng để xào, luộc hoặc làm gỏi, mang lại hương vị mộc mạc nhưng rất bổ dưỡng.

Trong khi đó, rau đọt choại lại là loại cây thân leo, thường thấy ở vùng đồng bằng sông Cửu Long và các khu vực đất nhiễm phèn nhẹ. Thân cây có thể dài tới gần 20m, với rễ bám chặt vào cây chủ. Đọt non của rau choại có màu xanh nâu, vị ngọt thanh và hơi nhớt, được yêu thích trong các món luộc, xào hoặc gỏi. Hương vị độc đáo của đọt choại không chỉ làm phong phú thêm thực đơn mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng.

Như vậy, dù cùng họ dương xỉ, rau dớn và đọt choại có những đặc trưng riêng biệt, phù hợp với điều kiện sinh thái và khẩu vị của từng vùng miền. Việc phân biệt rõ hai loại rau này sẽ giúp bạn tận dụng tối đa giá trị của chúng trong ẩm thực và chăm sóc sức khỏe.

Tác dụng sức khỏe của rau choại

Rau đọt choại thường mọc hoang ở những khu vực rừng hoặc vùng đất bỏ hoang. Điểm đặc biệt của loài thực vật này là hàm lượng dinh dưỡng cao, điển hình là chất sắt giúp bổ máu, chất nhờn hỗ trợ cải thiện chức năng xương khớp và một số hợp chất tự nhiên có khả năng giảm triệu chứng sốt rét. Hơn nữa, rau đọt choại còn được ghi nhận với công dụng hỗ trợ ngăn chặn quá trình lão hóa nhờ các chất chống oxy hóa có trong thành phần.

Ngoài ra, rau đọt choại còn rất được ưa chuộng trong chế biến các món ăn dân dã. Đọt non của rau thường được dùng để nấu canh, xào hoặc luộc chấm với nước mắm ớt, mang lại hương vị mộc mạc nhưng hấp dẫn. Đặc biệt, khi được chế biến đúng cách, rau đọt choại không chỉ ngon miệng mà còn giúp bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cần thiết, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Một số nghiên cứu sơ bộ cũng đã chỉ ra rằng rau đọt choại có thể góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thiếu máu hoặc thoái hóa khớp nhờ các thành phần tự nhiên trong nó. Đối với những người thường xuyên làm việc nặng nhọc hoặc sinh sống ở khu vực khí hậu khắc nghiệt, việc bổ sung rau đọt choại vào khẩu phần ăn có thể mang lại lợi ích đáng kể.

Rau đọt choại nấu món gì ngon?

Rau đọt choại ngày nay rất được yêu thích trong ẩm thực dân dã. Không chỉ là loại rau quen thuộc ở các vùng miền núi và miền Tây, đọt choại còn nổi bật nhờ khả năng chế biến thành nhiều món ăn ngon, đơn giản nhưng đầy hấp dẫn. Từ những món ăn đơn giản như luộc, xào đến các món đặc sản như gỏi, rau đọt choại không chỉ mang lại trải nghiệm ẩm thực mới lạ mà còn giúp bữa ăn gia đình thêm phần phong phú.

Dưới đây là một số gợi ý cho bạn để biến đọt choại thành những món ăn độc đáo và khó quên.

Đọt choại luộc

Đọt choại tuy khó bảo quản nhưng lại rất dễ chế biến. Một trong những cách đơn giản nhất là luộc chín rồi chấm kèm với chao, nước tương hoặc nước mắm ớt. Chỉ cần như vậy, bạn đã có ngay một món ăn thanh đạm nhưng tròn vị, rất thích hợp cho những bữa cơm gia đình ấm cúng. Hương vị tự nhiên của đọt choại khi kết hợp với vị đậm đà của nước chấm sẽ khiến bạn khó lòng cưỡng lại.

Đọt choại xào

Nếu yêu thích các món xào, bạn không nên bỏ qua đọt choại xào tỏi hay xào cùng thịt bò. Cách chế biến này không chỉ đơn giản mà còn giữ được độ giòn và hương vị đặc trưng của rau. Hương thơm từ tỏi phi quyện cùng vị ngọt tự nhiên của đọt choại và sự đậm đà từ thịt bò tạo nên món ăn bắt cơm, dễ dàng chinh phục mọi khẩu vị.

Gỏi đọt choại

Đọt choại còn là nguyên liệu chính trong món gỏi thanh đạm nhưng đậm đà hương vị. Gỏi đọt choại thường được trộn cùng tôm, tép hoặc xoài chua, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo giữa vị chua, ngọt và giòn. Đây cũng là món ăn đặc sản miền Tây mà bất kỳ ai thưởng thức cũng khó có thể quên.

Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về rau choại, loại rau không chỉ là món ăn dân dã mà còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Với sự phong phú trong giá trị dinh dưỡng và công dụng hỗ trợ sức khỏe, rau đọt choại xứng đáng là một trong những loại thực phẩm bạn nên cân nhắc đưa vào thực đơn hàng ngày. Nếu có dịp đến các vùng miền nơi rau đọt choại phổ biến, bạn nên thưởng thức và khám phá hương vị độc đáo của loại rau này.