Sốt xuất huyết bị chướng bụng phải làm sao? Nguyên nhân và cách xử lý an toàn

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra và lây truyền qua muỗi vằn. Ngoài các triệu chứng điển hình như sốt cao, phát ban, đau cơ khớp, chảy máu dưới da, thì một số người còn gặp phải biểu hiện chướng bụng, đầy hơi, đau tức bụng. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi và xử trí kịp thời.

Sốt xuất huyết bị chướng bụng là do đâu?

Hiện tượng chướng bụng trong sốt xuất huyết có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, phản ánh các mức độ tiến triển bệnh khác nhau. Việc phân tích từng nguyên nhân giúp bác sĩ đánh giá chính xác và có hướng điều trị phù hợp. Dưới đây là những nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này:

Thoát huyết tương gây ứ dịch ổ bụng

Ở giai đoạn nặng của sốt xuất huyết, hiện tượng thoát huyết tương ra khỏi mạch máu có thể dẫn đến tích tụ dịch trong ổ bụng (cổ trướng). Đây là nguyên nhân quan trọng khiến người bệnh cảm thấy chướng bụng, căng tức, khó chịu và có thể kèm đau bụng âm ỉ. Biểu hiện này thường đi kèm dấu hiệu cảnh báo và cần nhập viện theo dõi sát.

Rối loạn tiêu hóa do virus Dengue

Virus Dengue có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa, làm rối loạn nhu động ruột hoặc kích thích dạ dày - ruột. Người bệnh có thể cảm thấy đầy hơi, buồn nôn, chán ăn và tiêu hóa kém. Dù không quá nguy hiểm nhưng nếu kéo dài có thể làm giảm khả năng hấp thu và ảnh hưởng đến hồi phục.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị

Một số loại thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh dùng trong quá trình điều trị có thể gây tác dụng phụ lên hệ tiêu hóa, gây đầy bụng, khó tiêu hoặc loạn khuẩn ruột. Điều này đặc biệt dễ xảy ra nếu người bệnh tự ý dùng thuốc mà không theo chỉ định bác sĩ.

Ứ máu hoặc tổn thương gan

Trong một số trường hợp nặng, sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng đến chức năng gan, dẫn đến gan to, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, gây ứ máu vùng bụng. Tình trạng này làm bụng trướng lên, đau âm ỉ vùng hạ sườn phải và có thể kèm vàng da nhẹ.

Lưu ý: Các nguyên nhân trên chỉ mang tính chất tham khảo. Mỗi trường hợp sốt xuất huyết sau đó bị chướng bụng cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán chính xác và theo dõi sát để xử lý kịp thời các biến chứng nếu có.

Cần làm gì khi bị chướng bụng lúc bệnh sốt xuất huyết?

Khi người bệnh có biểu hiện chướng bụng trong lúc đang mắc sốt xuất huyết, cần xử lý và theo dõi một cách thận trọng:

• Theo dõi sát triệu chứng đi kèm: Bao gồm sốt kéo dài, mệt lả, đau bụng dữ dội, tiểu ít, chảy máu cam hoặc chân răng. Đây có thể là các dấu hiệu cảnh báo biến chứng cần được xử trí tại cơ sở y tế.
• Chế độ nghỉ ngơi và dinh dưỡng phù hợp: Người bệnh nên nghỉ ngơi tuyệt đối. Cần bổ sung nước điện giải đầy đủ (như oresol, nước dừa, nước trái cây loãng). Ăn các món dễ tiêu như cháo, súp và tránh thức ăn nhiều dầu mỡ.
• Không tự ý dùng thuốc: Tuyệt đối không sử dụng thuốc giảm đầy bụng hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ, vì có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Đến bệnh viện nếu triệu chứng kéo dài: Nếu tình trạng chướng bụng không cải thiện sau 1 - 2 ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế để được siêu âm ổ bụng, kiểm tra công thức máu và đánh giá chức năng gan.

Một số biện pháp hỗ trợ tại nhà giúp giảm chướng bụng

Trong trường hợp người bệnh bị chướng bụng mức độ nhẹ, không kèm theo các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, một số biện pháp hỗ trợ tại nhà có thể giúp cải thiện triệu chứng và tạo cảm giác dễ chịu hơn trong quá trình hồi phục:

Nghỉ ngơi và nằm đầu cao

Người bệnh nên nằm nghỉ ở tư thế đầu cao để giảm áp lực ổ bụng và tạo điều kiện thuận lợi cho tuần hoàn máu. Tư thế này có thể giúp giảm cảm giác đầy tức khi tình trạng chướng bụng ở mức độ nhẹ.

Uống nước ấm, chia thành ngụm nhỏ

Nước ấm có tác dụng kích thích nhẹ nhu động ruột và hỗ trợ giảm đầy hơi. Người bệnh có thể uống nước lọc, nước dừa hoặc nước trái cây loãng, nên chia thành từng ngụm nhỏ và uống chậm để tránh gây đầy bụng thêm.

Ăn thực phẩm dễ tiêu, ít dầu mỡ

Chế độ ăn nên ưu tiên các món như cháo loãng, súp rau củ, khoai tây nghiền… giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn. Cần tránh các món chiên xào, nhiều đạm hoặc thức ăn lên men dễ sinh hơi.

Xoa bụng nhẹ nhàng

Người chăm sóc có thể xoa nhẹ vùng bụng theo chiều kim đồng hồ để hỗ trợ nhu động ruột. Tuy nhiên, cần tránh nếu người bệnh có cảm giác đau bụng nhiều, bụng căng cứng hoặc có dấu hiệu tổn thương gan.

Chia nhỏ bữa ăn trong ngày

Việc ăn từng bữa nhỏ sẽ giúp hệ tiêu hóa không bị quá tải, giảm nguy cơ đầy hơi và cải thiện hấp thu dinh dưỡng trong giai đoạn cơ thể đang hồi phục.

Các biện pháp trên chỉ mang tính chất hỗ trợ và chỉ áp dụng khi nguyên nhân chướng bụng là nhẹ hoặc do rối loạn tiêu hóa thông thường. Trong mọi trường hợp, cần theo dõi sát triệu chứng và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.

Phòng bệnh luôn là biện pháp hiệu quả và bền vững nhất. Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã triển khai tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết Qdenga được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn khỏe mạnh nhằm phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết.

Vắc xin này giúp tạo miễn dịch chủ động đối với tất cả 4 tuýp virus Dengue và giảm nguy cơ biến chứng nặng của bệnh. Bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 hoặc đến trực tiếp Trung tâm Tiêm chủng Long Châu gần nhất để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn về lịch tiêm và thông tin vắc xin sốt xuất huyết.

Sốt xuất huyết bị chướng bụng là dấu hiệu không nên chủ quan, có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau từ nhẹ đến nghiêm trọng. Việc hiểu rõ cơ chế, theo dõi sát triệu chứng và chăm sóc đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và tăng khả năng hồi phục. Chủ động tiêm vắc xin và phòng tránh muỗi đốt vẫn là chiến lược then chốt để bảo vệ sức khỏe lâu dài.