Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Nhiệt kế thủy ngân là một dụng cụ hữu ích và được sử dụng phổ biến trong việc đo nhiệt đô cơ thể người. Tuy nhiên, sử dụng nhiệt kế thủy ngân đem lại nhiều nguy cơ rủi ro cao do việc làm vỡ nhiệt kế thủy ngân sẽ khiến người dùng gặp nhiều nguy hiểm.
Mặc dù ngày nay, các dụng cụ nhiệt kế điện tử ngày càng phổ biến thì nhiệt kế thủy ngân hay còn gọi là cặp nhiệt độ thủy ngân vẫn còn được sử dụng khá rộng rãi do độ chính xác và giá của nhiệt kế thủy ngân thường rẻ hơn rất nhiều so với nhiệt kế điện tử. Bài viết này sẽ đề cập đến các tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân và cách xử lý an toàn để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng.
Nhiệt kế thủy ngân là một loại nhiệt kế được phát minh bởi nhà vật lý học Daniel Gabriel Fahrenheit ở Amsterdam (1714). Nó bao gồm một bình nhỏ hình cầu có chứa thủy ngân gắn vào một ống thủy tinh đường kính hẹp; thể tích thủy ngân trong ống là ít hơn nhiều so với khối lượng trong bình nhỏ hình cầu.
Thể tích thủy ngân thay đổi một chút cùng với nhiệt độ; sự thay đổi nhỏ trong thể tích thủy ngân đẩy thủy ngân trong cột dọc theo ống thủy tinh rỗng phía trên. Các không gian phía trên thủy ngân có thể được lấp đầy bằng nitơ hoặc nó có thể ở dưới áp suất khí quyển, chân không một phần.
Người ta chia cột thủy tinh thành các vạch hiển thị mức nhiệt độ. Khi nhìn vào vạch thủy ngân trong ống tương ứng với mức nhiệt độ nào thì cho ra kết quả nhiệt độ vật thể hoặc môi trường cần đo. Thủy ngân không có thể được sử dụng để đo nhiệt độ thấp hơn -39oC (do thủy ngân hóa rắn ở nhiệt độ) hoặc nhiệt độ cao hơn 356,7oC (điểm sôi của thủy ngân). Tuy nhiên, làm vỡ nhiệt kế thủy ngân sẽ gặp nhiều vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe. Do đó bạn cần nắm tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân và nên xử trí ra sao khi sử dụng loại nhiệt kế này để đảm bảo sức khoẻ cho bản thân và gia đình.
Có thể tìm mua các loại nhiệt kế thủy ngân ở các nhà thuốc uy tín và các cơ sở thiết bị y tế uy tín trên cả nước
Cách sử dụng nhiệt kế thủy ngân cũng khá đơn giản, tuy nhiên cần cẩn thận khi sử dụng để không gặp các tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân. Thuỷ ngân trong nhiệt kế có thể gây ngộ độc chết người nếu tiếp xúc trực tiếp.
Để có được chỉ số nhiệt độ chính xác, bạn cần thực hiện đúng theo các bước sau khi đo nhiệt độ bằng nhiệt kế thủy ngân:
Sau khi sử dụng xong nhiệt kế, bạn cần dùng một chiếc khăn sạch để lau sạch đầu của nhiệt kế, và nếu cần thiết, bạn nên nhúng khăn qua cồn và vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế mới để nhiệt kế trở lại hộp bảo quản.
Khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân, thủy ngân trong nhiệt kế sẽ trào ra, hình thành rất nhiều hạt Mercury phân li lăn tròn trên mặt đất. Những hạt kim loại rất đẹp này phải nhanh chóng xử lí ngay nếu không nó sẽ hòa tan trong không khí, biến thành hơi Mercury rất độc hại và dễ xâm nhập vào cơ thể con người bằng con đường hô hấp, kể cả thấm qua da theo các tuyến thể, chân lông. Trong thời gian ngắn, sau khi con người bị hít phải một lượng lớn hơi thủy ngân sẽ bị ngộ độc. Đây là tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân mà bất kì người sử dụng nào cũng có thể gặp phải nếu không cẩn thận làm rơi vỡ.
Khi bị nhiễm độc thuỷ ngân, thoạt đầu, ta có cảm giác thấy mùi kim loại trong miệng, sau đó đau đầu, chóng mặt, lợm giọng, nôn ọe, toàn thân đau mỏi, uể oải, lạnh bụng vị hàn.
Khi hít phải hơi thủy ngân do làm vỡ nhiệt kế thủy ngân, nó sẽ kích thích đường hô hấp dẫn đến ho húng hắng, ho ra đờm, khó thở, da có thể tím tái do thiếu oxy. Ở khoang miệng còn biểu hiện lợi răng sưng đỏ, niêm mạc bị vỡ và xuất huyết. Số ít còn có hiện tượng mất ngủ, tinh thần hoảng loạn, tình cảm khác thường, không ổn định. Hơi thủy ngân còn có thể thâm nhập vào cơ thể qua da gây viêm da dị ứng nhất là ở mặt, cổ, nách và đùi non (bẹn). Biểu hiện là phát ban đỏ trên diện tích lớn, mẩn ngứa và đau nhẹ.
Thủy ngân là một loại hóa chất rất độc, khi đã vào trong cơ thể người, chúng có thể dễ dàng liên kết với các chất béo trong máu và mô gây độc cho các cơ quan nội tạng và hệ thần kinh. Nếu phụ nữ mang thai hít phải thủy ngân phát tán trong không khí, chúng có thể xuyên qua cuống nhau để lọt vào tử cung, gây hại cho cả thai nhi.
Vì thế nếu làm vỡ nhiệt kế thủy ngân mà không biết cách xử lý sẽ để lại những hậu quả khôn lường đến sức khỏe của bạn và cả gia đình. Hãy nắm rõ các tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân trên và tham khảo thêm các lưu ý dưới đây để biết cách xử trí khi lỡ làm rơi vỡ thiết bị này.
Tuy sử dụng nhiệt kế điện tử an toàn hơn so với sử dụng nhiệt kế thủy ngân, thế nhưng nhiệt kế thủy ngân ngày nay vẫn còn được sử dụng rộng rãi. Vì thế người dân cần nắm rõ những khuyến cáo trong trường hợp không may làm vỡ nhiệt kế thủy ngân.
Theo đó, thuỷ ngân là kim loại nặng có thể gây độc tới hệ thần kinh và thận. Hoá chất này có đặc tính hay vón lại thành một hạt to, và bốc hơi khi nhiệt độ tăng. Bác sĩ Hoàng Hưng cho biết cách xử lý khi nhiệt kế thủy ngân bị vỡ là cần tuân thủ nguyên tắc năm không dưới đây:
Bài viết đã chia sẻ chi tiết về tác hại khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân. Thuỷ ngân là một chất hoá học rất nguy hiểm nếu tiếp xúc trực tiếp, do đó khi sử dụng loại nhiệt kế chứa chất này, bạn nên để tránh xa tầm tay trẻ em.
Mẫn Mẫn
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.