Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Sử dụng thuốc kích trứng là giải pháp giúp tăng cơ hội thụ tinh và mang lại hy vọng cho hàng triệu gia đình trên khắp thế giới. Tuy nhiên, nhiều trường hợp uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển. Chúng ta sẽ tìm hiểu về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc kích trứng và những giải pháp trong trường hợp trứng vẫn nhỏ hoặc không phát triển như mong đợi.
Thuốc kích trứng thường được chỉ định hỗ trợ trong quá trình thụ tinh nhân tạo, là một phần quan trọng của quá trình điều trị vô sinh hiếm muộn. Thuốc kích trứng giúp kích thích sự phát triển của nang noãn và chuẩn bị trứng cho việc thụ tinh. Tuy nhiên trong một số trường hợp uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển khiến việc thực hiện thụ tinh nhân tạo không mang lại hiệu quả như mong đợi.
Thuốc kích trứng là một loại thuốc nội tiết được sử dụng thông qua đường uống hoặc tiêm để kích thích sự phát triển và rụng của trứng. Thuốc kích trứng thường được chỉ định cho phụ nữ có các vấn đề về sự phát triển nang noãn, bao gồm hội chứng đa nang buồng trứng, vô kinh, hoặc khi nang noãn không phát triển đúng cách.
Trong một chu kỳ kinh nguyệt bình thường, chỉ có một hoặc hai nang noãn trong buồng trứng của phụ nữ sẽ phát triển đến giai đoạn phóng noãn. Các nang noãn còn lại sẽ thoái triển do sự sụt giảm của hormone sinh dục. Quá trình này giúp buồng trứng chọn ra một hoặc hai noãn phát triển tốt nhất để phóng noãn, trong khi các nang noãn khác sẽ chết đi. Trong liệu pháp hỗ trợ sinh sản, bác sĩ thường chỉ định thuốc kích trứng để giúp các nang noãn thoái triển tiếp tục phát triển, từ đó tạo ra nhiều noãn hơn.
Thuốc kích trứng được sử dụng chủ yếu cho phụ nữ cần hỗ trợ sinh sản bằng các phương pháp thụ tinh nhân tạo như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc bơm tinh trùng vào tử cung (IUI).
Mặc dù nhiều phụ nữ ưa thích sử dụng thuốc kích trứng dạng uống hơn loại thuốc tiêm do tính tiện lợi, tuy nhiên, theo một số báo cáo, tỷ lệ thành công của việc thụ tinh nhờ thuốc tiêm kích trứng cao hơn so với thuốc kích trứng dạng uống. Thuốc kích trứng chứa các loại hormone sinh dục ngoại sinh, bao gồm hormone FSH (Follicle-Stimulating Hormone - hormone kích thích nang noãn phát triển) và hormone LH (Luteinizing hormone - hormone tạo hoàng thể).
Các loại thuốc tiêm thường được tiêm dưới da hoặc bắp. Ngoài ra, còn có một số loại thuốc kích trứng dạng uống như Letrozole hoặc Clomiphene citrate. Việc lựa chọn loại thuốc và phương pháp sử dụng cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và quyết định của bác sĩ điều trị.
Hiệu quả của việc uống thuốc kích trứng thường phụ thuộc vào cách sử dụng thuốc kích trứng trong quá trình thụ tinh nhân tạo được quyết định dựa trên một loạt yếu tố quan trọng như tiền sử bệnh, quá trình thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng. Từ đó, bác sĩ sẽ cân nhắc và lựa chọn phương pháp phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.
Tuy nhiên, đối với một số trường hợp, dù bệnh nhân đã sử dụng thuốc kích trứng, thậm chí theo phác đồ chính xác, trứng vẫn không phát triển hoặc thai không thụ tinh. Trong những trường hợp này, bệnh nhân cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng:
Một sai lầm thường gặp là việc sử dụng thuốc kích trứng không đúng thời điểm hoặc không đúng cách. Thuốc kích trứng thường được uống vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ kinh để kích thích phát triển của nang noãn, kích thước của nó, và dày niêm mạc tử cung. Điều này đảm bảo rằng quan hệ tình dục trong thời điểm này sẽ có cơ hội thụ thai cao nhất.
Bệnh nhân cần nhớ luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và sử dụng thuốc kích trứng theo đúng liều lượng và thời gian được đề xuất. Tự ý hoặc lạm dụng thuốc kích trứng có thể gây ra các tác hại nghiêm trọng như vô sinh, nguy cơ thai nhi bị dị tật, thai non, tràn dịch màng phổi, suy thận, hay teo buồng trứng.
Hiệu quả của thuốc uống kích trứng còn phụ thuộc vào chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Tiêu thụ thức ăn nhanh và mỡ, đặc biệt là thức ăn chiên rán, thức ăn chế biến sẵn, thực phẩm đóng hộp, và thực phẩm chứa chất bảo quản hoặc phụ gia. Sử dụng rượu, bia, thuốc lá, chất kích thích như caffeine từ cà phê và trà. Ngoài ra, căng thẳng tinh thần và thiếu ngủ đều là các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến hiệu quả và gây ra uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ thành công trong việc thụ tinh nhân tạo thông qua thuốc tiêm kích trứng thường cao hơn so với thuốc uống. Điều này có nguyên nhân là thuốc tiêm có khả năng hấp thu tốt hơn. Thuốc uống thường phải hấp thu qua đường tiêu hóa, và do đó, các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa hoặc khả năng hấp thu yếu có thể làm ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Thay vì dùng thuốc uống, chuyển sang sử dụng thuốc tiêm có thể là một giải pháp có hiệu quả hơn.
Nếu sau khi đã tuân theo tất cả các lưu ý trên mà trứng vẫn không phát triển, nguyên nhân có thể nằm ở hội chứng buồng trứng đề kháng. Hội chứng buồng trứng đề kháng là tình trạng khi buồng trứng không phản ứng với các thuốc kích trứng từ bên ngoài. Điều này có nghĩa rằng kể cả khi dùng liều cao hơn, trứng vẫn không phát triển đúng cách, không thể sử dụng để thụ tinh trong ống nghiệm hoặc IUI (bơm tinh trùng vào tử cung).
Trong trường hợp này, phương pháp duy nhất là kỹ thuật nuôi trứng non trưởng thành trong ống nghiệm (IVM - In Vitro Maturation). IVM đơn giản là quá trình lấy noãn non (trứng chưa phát triển) từ buồng trứng và nuôi cấy chúng trong điều kiện phòng thí nghiệm đến khi chúng trưởng thành. Sau đó, các bước thụ tinh và nuôi cấy phôi sẽ được tiến hành như thông thường.
IVM có lợi ích lớn là không gây xâm lấn nhiều và giảm đau đớn cho bệnh nhân. Đây cũng là lựa chọn tốt cho những trường hợp bệnh nhân không phản ứng với thuốc kích trứng hoặc có nguy cơ phát triển buồng trứng quá kích.
Tóm lại, thuốc kích trứng là một bước quan trọng trong việc hỗ trợ sinh sản và thụ tinh nhân tạo. Tuy nhiên, nếu sau khi uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển, bệnh nhân cần hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để xem xét sự điều chỉnh về thời gian, cách sử dụng thuốc, cũng như xem xét các phương pháp hỗ trợ sinh sản thay thế.
Trong quá trình sử dụng thuốc kích trứng, việc duy trì một chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh giúp đảm bảo hiệu quả của liệu pháp. Dưới đây là một số lưu ý về dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt trong thời gian sử dụng thuốc kích trứng:
Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể là một phần quan trọng của chế độ ăn uống. Việc duy trì sự hydrat hóa giúp duy trì sức khỏe tổng thể và hỗ trợ hiệu quả của quá trình kích trứng.
Chế độ ăn uống đa dạng: Hãy đảm bảo rằng bạn ăn một chế độ ăn đa dạng với nhiều loại thực phẩm, bao gồm rau củ, hoa quả, thịt, trứng, và các nguồn đạm, protein, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Hạn chế thức ăn nhanh và thức ăn chiên rán: Tránh ăn quá nhiều thức ăn nhanh và thức ăn chế biến với nhiều dầu mỡ, vì chúng có thể gây tăng cân và không tốt cho sức khỏe.
Dầu thực vật: Sử dụng dầu thực vật thay vì dầu mỡ động vật là một lựa chọn tốt cho chế độ ăn uống lành mạnh. Dầu thực vật bao gồm dầu olive, dầu hạt lanh và dầu cỏi.
Hạn chế caffeine và cồn: Caffeine và cồn có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị và tình trạng sức khỏe. Hãy hạn chế tiêu thụ cà phê, trà, thuốc lá, rượu và bất kỳ loại chất kích thích nào khác trong thời gian sử dụng thuốc kích trứng.
Hạn chế đồ ăn đóng hộp và thực phẩm chứa chất bảo quản: Thực phẩm chứa chất bảo quản và phụ gia không lành mạnh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nghỉ ngơi và tránh căng thẳng: Nghỉ ngơi đúng giờ, tránh căng thẳng tinh thần, và đảm bảo sinh hoạt điều độ giúp duy trì tình trạng tinh thần và cơ bắp lành mạnh.
Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ: Tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc kích trứng, bao gồm liều lượng và thời gian sử dụng.
Chị em không nên quá lo lắng khi uống thuốc kích trứng mà trứng không phát triển. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ và thận trọng hơn khi sử dụng thuốc để tối ưu hóa hiệu quả, hãy nhớ rằng vẫn có những giải pháp và lựa chọn khác để giúp bạn sớm chào đón bé đến với thế giới này.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.