Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Đối với cơ thể, hồng cầu đảm nhiệm chức năng vô cùng quan trọng là vận chuyển oxy từ phổi đến toàn bộ tế bào, vì thế nếu cơ thể thiếu hồng cầu đồng nghĩa việc chức năng vận chuyển này sẽ bị hạn chế và các mô tế bào cũng không nhận đủ oxy, làm cho cơ thể trở nên mệt mỏi do các cơ quan đã bị tổn thương nghiêm trọng, thậm chí để lâu hơn có thể nguy hiểm đến tính mạng. Do đó việc trang bị kiến thức về căn bệnh thiếu máu nói chung và thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc nói riêng là vô cùng quan trọng để phòng ngừa kịp thời, bảo vệ an toàn cho chính bản thân mình.

Nguyên nhân dẫn đến thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc

Do cơ thể bị thiếu chất sắt

Thiếu sắt là nguyên nhân thường thấy nhất dẫn đến thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, gặp nhiều ở nhóm phụ nữ đang mang thai không được cung cấp đủ sắt trong bữa ăn hàng ngày, người có tạng cơ thể không hấp thụ được sắt từ thực phẩm như bệnh dị ứng celiac, mất máu do chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, loét đường tiêu hóa,…

Cơ thể sẽ có nguy cơ mắc nhiều bệnh nếu không được cung cấp đầy đủ chất sắt

Do viêm hoặc mắc các bệnh mãn tính

Nguyên nhân dẫn đến thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc có thể do người bệnh bị viêm hoặc mắc các bệnh mãn tính ngăn cản chức năng của tế bào hồng cầu dẫn đến giảm quá trình hoạt động của hồng cầu trong cơ thể.

Nhóm bệnh mãn tính là nguyên nhân làm thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc như là các bệnh truyền nhiễm, các bệnh về thận, lao, HIV/AIDS, viêm khớp, bệnh đái tháo đường,...

Do thiếu máu nguyên hồng cầu

Bị thiếu máu nguyên hồng cầu có thể do di truyền bẩm sinh hoặc bị đột biến gen, gặp nhiều ở các trường hợp tủy xương sẽ tạo ra các nguyên bào sắt với tế bào tiền thân của hồng cầu có chứa sắc trong ty thể thay vì hồng cầu khỏe mạnh, do sắt bị kẹt trong ty thể nên oxy ko được vận chuyển đến các tế bào trong cơ thể.

Do bệnh Thalassemia

Bệnh Thalassemia là bệnh thiếu máu do đột bén gen di truyền, ảnh hưởng đến việc sản xuất hồng cầu trong cơ thể.

Do nhiễm độc chì

Nguyên nhân đặc biệt trong các nguyên nhân dẫn đến bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, tình trạng ngộ độc xảy ra khi bạn tiếp xúc với các loại sơn, xăng hoặc các hóa chất khác chứa chì sẽ dẫn đến tình trạng này, đặc biệt ở nhóm trẻ em.

Dấu hiệu thường thấy khi thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc

Giai đoạn đầu của bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc thường chưa có các triệu chứng rõ rệt và khó nhận biết, sau đó bệnh ở giai đoạn nặng hơn một chút bắt đầu cơ thể sẽ xuất hiện các tình trạng như thiếu tế bào hồng cầu và gây ảnh hưởng đến các mô của cơ thể.

Dưới đây là các biểu hiện phổ biến có thể biết được bạn có nguy cơ mắc bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc:

• Tâm lý thay đổi, tâm trạng thường cáu gắt.
• Da xanh xao, nhợt nhạt, thường xuyên chóng mặt.
• Cảm thấy khó thở, nhịp tim tăng nhanh.
• Luôn trong trạng thái mệt mỏi, đuối sức.
• Niêm mạc mắt nhợt nhạt.

Nhịp tim nhanh bất thường là dấu hiệu cho thấy sức khỏe đang gặp vấn đề

Các dấu hiệu trên đây có thể không chính xác hoàn toàn, vì thế nếu nghi ngờ bản thân mắc bệnh thì nên thực hiện thêm nhiều xét nghiệm khác để có kết quả chính xác hơn.

Phương pháp chẩn đoán bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc

Để chuẩn đoán bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, trước tiên bạn sẽ được thực hiện xét nghiệm các công thức máu toàn phần (CBC). Nếu kết quả cho thấy bạn đang bị thiếu máu thì tiếp theo bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định bạn thực hiện tiếp xét nghiệm dưới kính hiển vi (peripheral blood smear).

Xét nghiệm là cách tốt nhất để biết có mắc bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc không

Với dạng xét nghiệm này, kết quả sẽ phát hiện ra các thay đổi trong cấu trúc tế bào hồng cầu (kích thước to hay nhỏ, nhược sắc, đẳng sắc hay ưu sắc). Sau khi đã khẳng định bạn mắc bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ và xác định các triệu chứng mà bạn đang gặp thì bạn sẽ làm tiếp nhiều xét nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân, cụ thể:

• Chụp CT scan vùng bụng.
• Siêu âm bụng.
• Nội soi thực quản, dạ dày, ruột non hoặc các đường tiêu hóa.
• Riêng với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt kéo dài và bị đau vùng chậu thì các bác sĩ sẽ thực hiện thêm nhiều xét nghiệm để chẩn đoán có phải do u xơ tử cung hoặc các nguyên nhân nào khác.

Cách điều trị bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc

Như mọi người đã biết thì bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc sẽ có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến, để biết được chính xác thì mọi người nên đến khám tại các bệnh viện về huyết học để được kiểm tra, điều trị triệt để.

Việc thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc chỉ được truyền trong trường hợp thiếu máu nghiêm trọng, không được lạm dụng. Ngoài ra thì người bệnh nên bổ sung sắt qua hình thức viên nén, truyền tĩnh mạch hoặc được khuyến khích nhiều nhất là dạng dung dịch uống.

Sử dụng sắt thông qua truyền tĩnh mạch chỉ được áp dụng với ba trường hợp sau đây:

• Bệnh nhân không hấp thụ sắt dưới dạng viên uống, điển hình là những người đã từng cắt bỏ phần ruột hoặc dạ dày.
• Người thiếu máu thiếu sắt trường hợp nặng đến rất nặng.
• Người bị thiếu máu khi đang mắc các bệnh viêm nhiễm hoặc bệnh mãn tính.

Với những người chỉ thiếu sắt mà không rơi vào các trường hợp đặc biệt thì nên bổ sung sắt qua các thực phẩm, thực phẩm chức năng liên tục tối thiểu ba tháng để lượng huyết sắc tố về mức bình thường.

Qua thông tin về căn bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, hi vọng sẽ là thông tin hữu ích gửi đến bạn đọc để chúng ta cùng nắm rõ hơn về căn bệnh này, từ đó cần phải chú ý, điều chỉnh lại thói quen ăn uống và theo dõi sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm từ cơ thể.

Kim Ngân

Nguồn tham khảo: Tổng hợp