Thỉnh thoảng đau nhói bụng dưới bên phải ở nữ là bệnh gì?

Bụng dưới bên phải là vị trí tập trung nhiều cơ quan quan trọng như buồng trứng, ống dẫn trứng, ruột thừa và một phần của hệ tiêu hóa. Vì vậy, cơn đau nhói ở khu vực này có thể phản ánh tình trạng của cơ quan sinh sản hoặc tiêu hóa. Việc nhận biết nguyên nhân sớm giúp bạn chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.

Thỉnh thoảng đau nhói bụng dưới bên phải ở nữ là bệnh gì?

Không phải mọi cơn đau bụng đều đáng lo, nhưng nếu đau nhói, tái diễn nhiều lần hoặc kèm theo triệu chứng bất thường, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

U nang buồng trứng phải

U nang buồng trứng là túi chứa dịch hình thành bên trong hoặc trên bề mặt buồng trứng. Hầu hết u nang lành tính và có thể tự biến mất, nhưng nếu nang phát triển lớn hoặc bị xoắn, chúng có thể gây đau nhói vùng bụng dưới bên phải. Các triệu chứng đi kèm có thể bao gồm:

• Cảm giác nặng nề hoặc căng tức vùng bụng;
• Đau khi quan hệ tình dục;
• Rối loạn kinh nguyệt;
• Buồn nôn, chóng mặt khi u nang bị vỡ hoặc xoắn.

Nếu cơn đau dữ dội kèm nôn mửa hoặc sốt, bạn cần được cấp cứu ngay vì có thể là xoắn buồng trứng, một tình trạng nguy hiểm cần phẫu thuật gấp.

Thai ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung xảy ra khi trứng đã thụ tinh làm tổ bên ngoài tử cung, thường gặp nhất ở ống dẫn trứng bên phải hoặc bên trái. Giai đoạn đầu, phụ nữ có thể chỉ cảm thấy đau âm ỉ hoặc đau nhói một bên bụng dưới, dễ nhầm với rụng trứng. Tuy nhiên, khi phôi thai phát triển, ống dẫn trứng có thể bị vỡ, gây chảy máu trong ổ bụng, tình huống đe dọa tính mạng. Các dấu hiệu cảnh báo:

• Đau bụng dữ dội, tăng dần;
• Ra máu âm đạo bất thường;
• Choáng váng, mệt lả, tụt huyết áp.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên làm xét nghiệm hCG và siêu âm đầu dò nếu nghi ngờ có thai nhưng đau bụng bất thường, để kịp thời phát hiện thai ngoài tử cung.

Rụng trứng

Một số phụ nữ cảm thấy đau nhói bụng dưới bên phải hoặc bên trái vào thời điểm rụng trứng, hiện tượng gọi là mittelschmerz (đau giữa chu kỳ). Đây là dấu hiệu sinh lý bình thường, thường kéo dài vài giờ đến 1 - 2 ngày. Cơn đau xuất hiện do trứng thoát khỏi nang buồng trứng, gây kích thích nhẹ lên mô xung quanh. Bạn có thể nhận biết qua các biểu hiện như:

• Dịch âm đạo trong và có vẻ dai hơn;
• Đau nhẹ một bên bụng dưới;
• Không kèm sốt, buồn nôn hay chảy máu.

Cần lưu ý đây là triệu chứng không bắt buộc phải có khi rụng trứng. Nếu cơn đau không quá dữ dội và chỉ xuất hiện theo chu kỳ, bạn có thể yên tâm. Tuy nhiên, nếu đau kéo dài hoặc ảnh hưởng sinh hoạt, nên trao đổi với bác sĩ phụ khoa để được kiểm tra kỹ hơn.

Rối loạn tiêu hóa

Đôi khi, nguyên nhân của đau bụng dưới bên phải không xuất phát từ cơ quan sinh sản mà đến từ hệ tiêu hóa. Các rối loạn như đầy hơi, táo bón, hội chứng ruột kích thích (IBS) có thể gây co thắt ruột, tạo cảm giác đau nhói hoặc căng tức. Triệu chứng thường bao gồm:

• Đau bụng giảm sau khi đi tiêu;
• Đầy hơi, chướng bụng;
• Thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy hoặc táo bón).

Việc duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước và hạn chế thức ăn cay, dầu mỡ có thể giúp cải thiện đáng kể tình trạng này.

Viêm ruột thừa

Viêm ruột thừa là một trong những nguyên nhân nghiêm trọng nhất gây đau nhói bụng dưới bên phải. Cơn đau thường bắt đầu quanh rốn rồi lan xuống hố chậu phải, kèm theo:

• Sốt nhẹ;
• Buồn nôn, nôn;
• Mất cảm giác thèm ăn.

Nếu không được điều trị kịp thời, ruột thừa có thể vỡ, dẫn đến viêm phúc mạc, nhiễm trùng ổ bụng, tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng. Vì vậy, đau dữ dội tăng dần ở bụng dưới bên phải là dấu hiệu cần đi cấp cứu ngay.

Viêm vùng chậu

Viêm vùng chậu (PID) là tình trạng nhiễm trùng cơ quan sinh sản do vi khuẩn, thường là hậu quả của các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Cơn đau vùng bụng dưới có thể âm ỉ hoặc nhói từng cơn, kèm theo:

• Khí hư nhiều, có mùi hôi;
• Đau khi quan hệ;
• Sốt nhẹ, mệt mỏi.

Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tắc ống dẫn trứng, vô sinh hoặc thai ngoài tử cung. Vì vậy, khi có dấu hiệu nghi ngờ, phụ nữ nên đi khám phụ khoa sớm.

Lưu ý: Các nguyên nhân trên chỉ mang tính tham khảo. Cơn đau bụng dưới có thể do nhiều yếu tố khác nhau, và chỉ bác sĩ mới có thể xác định chính xác nguyên nhân thông qua thăm khám và xét nghiệm chuyên sâu.

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám ngay lập tức nếu gặp các dấu hiệu sau:

• Đau nhói dữ dội, kéo dài hơn 24 giờ;
• Sốt, buồn nôn hoặc nôn không rõ nguyên nhân;
• Chảy máu âm đạo bất thường (ngoài kỳ kinh);
• Choáng váng, mệt mỏi, tụt huyết áp;
• Đau sau khi trễ kinh hoặc nghi ngờ có thai.

Ngoài ra, nếu cơn đau lặp lại nhiều lần dù mức độ nhẹ, bạn vẫn nên thăm khám định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về buồng trứng, tử cung hoặc tiêu hóa.

Cách chẩn đoán và điều trị

Cơn đau bụng dưới bên phải có thể bắt nguồn từ nhiều cơ quan khác nhau, do đó bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán toàn diện để xác định nguyên nhân cụ thể trước khi chỉ định điều trị.

Cách chẩn đoán

Quy trình chẩn đoán thường bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ hỏi về vị trí, tính chất và thời gian đau, kèm theo các triệu chứng khác (sốt, ra máu, rối loạn tiêu hóa...).
• Siêu âm bụng hoặc siêu âm đầu dò âm đạo: Giúp quan sát buồng trứng, tử cung, ống dẫn trứng và ruột thừa.
• Xét nghiệm máu và nước tiểu: Kiểm tra nhiễm trùng, viêm hoặc dấu hiệu mang thai.
• Xét nghiệm hCG (nếu nghi ngờ có thai): Giúp loại trừ thai ngoài tử cung.
• Chụp CT hoặc MRI: Thực hiện khi siêu âm không xác định được nguyên nhân rõ ràng.

Các bước chẩn đoán này giúp đảm bảo phát hiện sớm những bệnh lý tiềm ẩn.

Cách điều trị

Tùy vào nguyên nhân, hướng điều trị sẽ khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp chung thường được áp dụng:

• Đối với nguyên nhân sinh lý (rụng trứng, rối loạn nhẹ): Nghỉ ngơi, chườm ấm vùng bụng, ăn uống lành mạnh và tập thể dục nhẹ giúp giảm co thắt.
• Đối với u nang buồng trứng: Bác sĩ có thể theo dõi định kỳ hoặc chỉ định dùng thuốc nội tiết; trong trường hợp u lớn hoặc xoắn, cần phẫu thuật.
• Đối với viêm vùng chậu và nhiễm trùng: Dùng kháng sinh theo chỉ định. Điều trị sớm giúp ngăn ngừa tổn thương lâu dài cho cơ quan sinh sản.
• Đối với thai ngoài tử cung hoặc viêm ruột thừa: Đây là cấp cứu ngoại khoa, cần phẫu thuật hoặc can thiệp y tế ngay.
• Đối với rối loạn tiêu hóa: Điều chỉnh chế độ ăn uống, hạn chế chất béo, bổ sung chất xơ, uống đủ nước và dùng thuốc hỗ trợ tiêu hóa nếu cần.

Tuyệt đối không tự ý mua thuốc giảm đau hoặc kháng sinh mà chưa có chẩn đoán rõ ràng, vì có thể che giấu triệu chứng và khiến bệnh nặng thêm.

Thỉnh thoảng đau nhói bụng dưới bên phải ở nữ có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng. Việc theo dõi kỹ triệu chứng, chú ý tần suất và mức độ đau sẽ giúp bạn phát hiện sớm bất thường. Nếu cơn đau kéo dài, tái diễn hoặc kèm các dấu hiệu như sốt, buồn nôn, ra máu bất thường, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.