Thuốc paracetamol là gì và quy trình điều chế paracetamol được thực hiện như thế nào?

Vậy quy trình điều chế paracetamol được thực hiện như thế nào? Đây là quá trình phức tạp gồm nhiều bước bao gồm chuẩn bị nguyên liệu, este hoá, thủy phân, tinh chế và chiết suất và cuối cùng là đóng gói và sản xuất thành phẩm. Sản phẩm thuốc cuối cùng đảm bảo chất lượng với độ tinh khiết cao, phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của cộng đồng.

Thuốc paracetamol là gì?

Thuốc paracetamol là một loại thuốc thường được sử dụng để giảm đau và hạ sốt nhanh chóng, hiệu quả. Đây được xem là một trong những loại thuốc không steroid phổ biến nhất và an toàn cho nhiều đối tượng khi sử dụng đúng liều lượng.

Paracetamol, còn được gọi là acetaminophen, là một hợp chất hóa học có tác dụng chính giúp giảm đau và hạ sốt. Nó không có tác dụng chống viêm như các loại thuốc kháng viêm không steroid khác như aspirin hay ibuprofen. 

Paracetamol được sử dụng để giảm đau từ nhẹ đến vừa như đau đầu, đau cơ, đau răng và đau kinh nguyệt. Loại thuốc này cũng được sử dụng để hạ sốt khi cơ thể bị tăng nhiệt độ do cảm lạnh, cúm hoặc do các bệnh viêm nhiễm khác.

Cơ chế hoạt động của paracetamol là tác động lên hormon prostaglandin - một loại chất gây viêm và gây đau. Paracetamol có khả năng ức chế enzyme cyclooxygenase (COX) nhưng khả năng này thấp hơn so với các loại thuốc kháng viêm không steroid khác. 

Điều này giải thích tại sao paracetamol không có tác dụng chống viêm mạnh như các loại thuốc cùng nhóm khác. Một điểm đáng chú ý là paracetamol có thể gây tổn thương gan nếu sử dụng ở liều lượng cao hoặc dùng trong thời gian dài. 

Do đó, rất quan trọng để tuân thủ liều lượng được đề ra và không sử dụng quá mức hoặc kéo dài thời gian sử dụng. Điều chế paracetamol thường dưới dạng viên nén, viên nang hay dung dịch lỏng. Thuốc có thể mua dưới dạng thuốc kê đơn của bác sĩ hoặc không, tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia.

Quy trình điều chế paracetamol 

Thuốc paracetamol là một loại thuốc không steroid phổ biến được sử dụng trên toàn thế giới. Thuốc được sử dụng để điều trị các triệu chứng như đau đầu, đau cơ, đau răng và sốt. Quy trình điều chế thuốc paracetamol diễn ra qua một loạt các bước, bao gồm từ việc lấy nguyên liệu đến sản xuất thành phẩm cuối cùng. Các bước được tiến hành như sau:

Chuẩn bị nguyên liệu

Quy trình điều chế paracetamol bắt đầu bằng việc chuẩn bị các nguyên liệu cần thiết. Nguyên liệu chính để sản xuất paracetamol là p-aminophenol. Đây là hợp chất dạng bột có màu trắng, hơi ánh hồng óng ánh. 

Hoạt chất có độ chảy là 169 - 172 độ C. Chất tan trong ethanol 96 độ với 7 phần nước sôi, 40 phần glycerin và 15 phần aceton. P-aminophenol rất ít tan trong nước lạnh và hoàn toàn không tan trong ether.

Este hoá

Trong bước này, p-aminophenol được tráng qua một dung dịch chứa axit axetic để tạo thành este axetat của paracetamol. Quá trình này được thực hiện dưới áp suất và nhiệt độ cụ thể phù hợp với phản ứng của nhóm NH2 với axit axetic, nếu nhiệt độ không đủ sẽ khiến hoạt chất p-paracetamol bị thủy phân. 

Sau khi phản ứng nguội, để sản phẩm kết tinh lạnh qua đêm. Sau đó lọc phần paracetamol thô, rửa với nước lạnh để loại bỏ axit axetic. Este hoá là bước quan trọng trong quy trình điều chế, vì nó tạo ra một dạng tương đối ổn định của paracetamol.

Thủy phân

Trong bước này, este axetat của paracetamol được thủy phân bằng cách sử dụng nước để tách este thành paracetamol và axit axetic. Quá trình thủy phân thường được thực hiện bằng cách gia nhiệt hỗn hợp este và nước trong một bình reflux. Sau đó, sản phẩm được tách ra và tinh chế nhiều lần, đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Tinh chế và chiết suất

Sau khi thu được paracetamol từ quá trình thủy phân, sản phẩm cần được tinh chế và chiết suất để loại bỏ các tạp chất và làm sạch. Quá trình này bao gồm sử dụng các phương pháp như kết tinh, lọc và sấy khô. Kết quả là thuốc paracetamol có độ tinh khiết cao và phù hợp để sử dụng trong sản xuất thuốc.

Đóng gói và sản xuất thành phẩm

Sau khi paracetamol đã được tinh chế và chiết suất, thuốc được đóng gói và sản xuất thành phẩm. Quá trình này bao gồm đo lường và đóng gói paracetamol vào các viên nén, viên nang hoặc dạng dung dịch uống lỏng. Sau đó, các sản phẩm được đóng gói vào bao bì, được đánh dấu và chuẩn bị sẵn sàng để phân phối và sử dụng trong thị trường.

Quy trình điều chế thuốc paracetamol là một quá trình phức tạp từ việc chuẩn bị nguyên liệu cho đến sản xuất thành phẩm cuối cùng. Các bước chính bao gồm chuẩn bị nguyên liệu, este hoá, thủy phân, tinh chế và chiết suất và cuối cùng là đóng gói và sản xuất thành phẩm. 

Quy trình này đảm bảo sản phẩm paracetamol có chất lượng cao và đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của cộng đồng.

Yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng thuốc

Các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng của quá trình điều chế paracetamol có thể được phân thành các khía cạnh như nguyên liệu, quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng và lưu trữ như sau.

Nguyên liệu

Chất lượng của nguyên liệu sử dụng trong quá trình điều chế paracetamol có ảnh hưởng lớn đến chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Bởi vậy, hãng sản xuất cần đảm bảo nguồn cung cấp tin cậy và chất lượng cao của nguyên liệu chính là p-aminophenol. 

Nguồn gốc và quy trình sản xuất của nguyên liệu cần được kiểm soát để đảm bảo tính đồng nhất và tinh khiết của thành phần trong điều chế paracetamol.

Quy trình sản xuất

Quy trình sản xuất paracetamol cần tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định cụ thể. Việc điều chế paracetamol đòi hỏi các bước như este hoá, thủy phân, tinh chế và chiết suất. 

Mỗi bước cần được thực hiện đúng cách, đảm bảo đúng và đủ nhiệt độ, áp suất cũng như tiến hành trong thời gian phù hợp. Quy trình sản xuất phải được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo tính nhất quán với độ tinh khiết cao của sản phẩm.

Kiểm soát chất lượng

Kiểm soát chất lượng là một yếu tố quan trọng trong quá trình điều chế thuốc paracetamol. Việc áp dụng các phương pháp phân tích và kiểm tra chất lượng phù hợp giúp đảm bảo tính chính xác và độ tinh khiết của sản phẩm. 

Điều này bao gồm việc kiểm tra hàm lượng chất hoạt động, xác định tạp chất, đảm bảo không có hóa chất hay chất độc hại còn lại trong sản phẩm cuối cùng.

Lưu trữ

Quy trình lưu trữ paracetamol cũng ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm. Paracetamol cần được bảo quản ở nhiệt độ và độ ẩm phù hợp để tránh gây hỏng thuốc hoặc giảm độ tinh khiết. Đảm bảo điều kiện lưu trữ ổn định và đúng quy trình để đảm bảo rằng paracetamol duy trì chất lượng của nó trong suốt thời gian lưu trữ.

Trên đây là bài viết của Nhà thuốc Long Châu về cách điều chế paracetamol cũng như quy trình sản xuất viên nén paracetamol. Hi vọng qua bài viết trên, bạn sẽ có thêm những thông tin bổ ích về chủ đề. Hãy tiếp tục đón chờ những bài viết về nhiều chủ đề đa dạng trên trang web của Nhà thuốc Long Châu nhé!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp