Thủy đậu sau sinh là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc và phòng ngừa

Thủy đậu sau sinh là một vấn đề sức khỏe cần được quan tâm, đặc biệt đối với các bà mẹ và trẻ sơ sinh. Mặc dù thủy đậu thường được xem là bệnh lành tính, nhưng khi xảy ra sau sinh, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến cả mẹ và bé. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, cũng như cách phòng ngừa và điều trị thủy đậu sau sinh là điều cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho cả hai. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin quan trọng giúp bạn nhận diện và ứng phó hiệu quả với căn bệnh này.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh bị thủy đậu sau sinh

Bệnh thủy đậu thường xuất hiện ở trẻ em trên một tuổi, trong khi trường hợp ở trẻ sơ sinh bị thủy đậu sau sinh mặc dù ít gặp nhưng lại rất nguy hiểm vì hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn rất yếu. 

Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm bệnh thủy đậu do các nguyên nhân sau:

Lây truyền từ mẹ

Nếu người mẹ bị thủy đậu trong thời kỳ mang thai, virus có thể lây truyền sang thai nhi, khiến em bé sinh ra có khả năng mang mầm bệnh. Khi gặp điều kiện thuận lợi, bệnh sẽ phát triển và gây ra các triệu chứng khó chịu cho trẻ. Đặc biệt, nếu mẹ mắc bệnh trong 3 tháng đầu của thai kỳ, thai nhi có thể đối mặt với các vấn đề về sức khỏe như sẹo da, dị tật ở não, mắt, chi, hoặc còi cọc.

Lây truyền sau sinh

Thủy đậu lây lan qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ vết loét. Bé có thể bị nhiễm virus thủy đậu nếu tiếp xúc với mẹ bị thủy đậu trong lúc cho con bú hoặc bị người thân nhiễm bệnh ôm hôn, chạm vào bé. Trong trường hợp này, mẹ và người thân cần cách ly bé để tránh lây nhiễm.

Triệu chứng khi trẻ sơ sinh bị thủy đậu

Một số nghiên cứu cho thấy, trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi có thể phát triển từ 200 đến 500 nốt mụn nước trong suốt thời gian mắc thủy đậu. Những nốt mụn này gây ngứa và sẽ vỡ, đóng vảy và lành lại trong khoảng 4 đến 10 ngày.

Trước khi các triệu chứng thủy đậu phát triển mạnh, mẹ cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo như ho nhẹ, chảy nước mũi, bú ít, bỏ bú, và thở khò khè. Những triệu chứng này có thể xuất hiện từ 2-3 ngày trước khi phát ban xuất hiện.

Mẹ có thể phân biệt nốt thủy đậu với các bệnh khác như sởi hoặc sốt phát ban qua những dấu hiệu nhận diện sau:

• Các nốt đỏ có hình hạt đậu nhỏ và rất ngứa.
• Nốt đỏ phồng lên như nốt bỏng, bên trong chứa dịch màu trắng đục.
• Sau khoảng 2-3 ngày, các nốt sẽ chuyển sang đóng vảy.
• Khi các nốt này lành lại, chúng để lại những đốm nhỏ trên da.

Thời gian ủ bệnh ở trẻ bị thủy đậu sau sinh là bao lâu?

Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra. Sau khi tiếp xúc với nguồn lây, thời gian ủ bệnh kéo dài từ 10 đến 21 ngày, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng như sốt và mệt mỏi. Tuy nhiên, những vết ban đỏ dạng bóng nước có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh.

Đặc trưng của bệnh là sự xuất hiện của các nốt ban màu hồng nhạt, có xu hướng lớn dần và tăng lên về số lượng. Sau khoảng 1-2 ngày, các vết ban sẽ chuyển thành những nốt thủy đậu, thường bắt đầu từ mặt, ngực, lưng và sau đó lan ra toàn thân. Các nốt này ban đầu chứa dịch trong suốt, sau đó chuyển sang dịch màu đục như mủ và cuối cùng sẽ đóng vảy khô.

Chăm sóc trẻ sơ sinh bị thủy đậu

Chăm sóc bé mắc thủy đậu sau sinh thường phức tạp hơn so với trẻ lớn. Khi trẻ dưới 3 tháng tuổi mắc thủy đậu, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời. Để hỗ trợ quá trình điều trị thủy đậu cho trẻ sơ sinh hiệu quả, mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Giữ cho trẻ mát mẻ, đặc biệt là ở những vùng da có nốt thủy đậu.
• Tránh để trẻ gãi vào các nốt khi cảm thấy ngứa. Cắt ngắn móng tay của trẻ để tránh làm tổn thương da.
• Tiếp tục tắm rửa và vệ sinh cơ thể cho trẻ, nhưng cần thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm vỡ các nốt thủy đậu.
• Khi các nốt thủy đậu bị vỡ, có thể dùng thuốc xanh methylen bôi lên vùng da tổn thương để ngăn ngừa nhiễm trùng. Tuy nhiên, việc bôi thuốc cần phải theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc tại nhà vì có thể gây hại cho trẻ.

Phòng thủy đậu ở trẻ sơ sinh

Để phòng ngừa cho trẻ sơ sinh tránh bị thủy đậu sau sinh, mẹ nên tiêm vắc xin thủy đậu trước khi mang thai từ 3 đến 6 tháng. Kháng thể từ mẹ có thể truyền qua đường máu sang thai nhi. Khi bé sinh ra, kháng thể sẽ tiếp tục được truyền qua sữa mẹ, giúp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh thủy đậu trong năm đầu đời.

Bị thủy đậu có cho con bú được không​? Nếu mẹ đang cho con bú bị thủy đậu, cần tạm ngừng cho con bú cho đến khi mẹ khỏi bệnh. Hoặc sử dụng các biện pháp vắt sữa để cho bé bú. Mẹ và bé cần được cách ly, không tiếp xúc gần gũi như ôm ấp hay nằm cạnh nhau. Những người thân bị thủy đậu cũng cần hạn chế tiếp xúc với trẻ để tránh lây bệnh.

Nếu phụ nữ mang thai chưa tiêm vắc xin thủy đậu, cần thực hiện biện pháp bảo vệ mình khỏi nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt trong ba tháng đầu và ba tháng cuối của thai kỳ.

Khi trẻ đạt đủ độ tuổi tiêm ngừa thủy đậu (thường là 12 tháng tuổi), cha mẹ có thể cho trẻ tiêm vắc xin thủy đậu theo lịch tiêm chủng của cơ sở y tế.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện có sẵn các loại vắc xin thủy đậu chính hãng như Varivax (Mỹ) và Varilrix (Bỉ), giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả, giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Hãy đến ngay Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được đội ngũ chuyên gia y tế tư vấn và tiêm phòng đúng lịch, đảm bảo an toàn cho bạn và người thân!

Bệnh thủy đậu là bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây ra biến chứng nếu không được khám và chăm sóc đúng cách. Vì vậy, khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh thủy đậu, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Như vậy, thủy đậu sau sinh là một vấn đề đáng quan tâm và cần được phòng ngừa nghiêm túc. Việc tiêm phòng cho mẹ bầu, chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách là những biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.