Tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không?

Bệnh dại là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây ra bởi virus dại và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Virus dại lây lan chủ yếu qua vết cắn, cào của động vật nhiễm bệnh, phổ biến là chó và mèo. Để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm, người bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật nghi dại thường được khuyến cáo tiêm vắc xin phòng dại và sử dụng huyết thanh kháng dại. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng và những lưu ý khi tiêm huyết thanh phòng dại để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối đa.

Huyết thanh phòng dại là gì?

Huyết thanh phòng dại (hay huyết thanh kháng dại) là dung dịch không màu hoặc có màu vàng nhạt, được tinh chế từ huyết thanh ngựa hoặc người và chứa kháng thể chống lại virus dại. Đây là một chế phẩm sinh học, giúp cung cấp kháng thể ngay lập tức (miễn dịch thụ động) cho người đã tiếp xúc với động vật nhiễm hoặc nghi nhiễm dại như chó, mèo, cho đến khi cơ thể người bệnh có thể tự tạo kháng thể nhờ vào việc tiêm vắc xin phòng dại (miễn dịch chủ động).

Các kháng thể trong huyết thanh kháng dại có tác dụng trung hòa và làm chậm sự phát triển của virus dại, ức chế virus và bảo vệ tính mạng người bệnh trong thời gian chờ cơ thể sản sinh kháng thể sau khi tiêm vắc xin. Huyết thanh kháng dại thường được sử dụng cùng với vắc xin dại để phòng ngừa trong các trường hợp như: người bị chó, mèo hoặc động vật dại cắn, cào rách da; hoặc người tiếp xúc với nước bọt của động vật dại trên niêm mạc (mắt, miệng, bộ phận sinh dục) hoặc trên vùng da bị trầy xước. Vì mức độ nguy hiểm của bệnh nên nhiều người lo lắng liệu tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không.

Chỉ định tiêm huyết thanh phòng dại khi nào?

Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, huyết thanh phòng dại được tiêm cùng vắc xin phòng dại để dự phòng bệnh dại trong các trường hợp sau:

• Khi người bệnh có vết thương thuộc mức độ III và chưa từng được tiêm vắc xin dại dự phòng trước phơi nhiễm, huyết thanh giúp tạo miễn dịch thụ động, hỗ trợ chống lại virus dại ngay lập tức.
• Trường hợp bị động vật nghi nhiễm dại như chó, mèo hoặc động vật khác cắn, cào gây rách da.
• Niêm mạc (mắt, miệng, bộ phận sinh dục,...) hoặc vùng da bị trầy xước, chảy máu của người tiếp xúc với nước dãi của động vật nghi bị dại.

Hiện nay, tại Việt Nam chủ yếu có huyết thanh kháng dại SAR, sản xuất bởi Viện vắc xin và sinh phẩm y tế Nha Trang (IVAC), được chiết xuất từ ngựa và chứa kháng thể chống virus dại. Huyết thanh SAR được chỉ định tiêm một lần, thường vào ngày đầu khi bị động vật nghi dại cắn, và phải tiêm ở vị trí và bằng bơm tiêm khác với mũi vắc xin phòng dại. Kháng thể thụ động sẽ phát huy tác dụng sau 24 giờ.

Nếu không thể tiêm huyết thanh kháng dại ngay ngày đầu, người bệnh có thể tiêm bất kỳ lúc nào trong vòng 7 ngày sau liều vắc xin dại đầu tiên. Tuy nhiên, sau ngày thứ 7, việc tiêm huyết thanh kháng dại không còn cần thiết vì cơ thể đã bắt đầu sản sinh kháng thể chủ động từ vắc xin.

Tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không?

Tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không? Câu trả lời là "Không". Đây là phương pháp an toàn và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêm. Kết hợp huyết thanh với vắc xin phòng dại là cách duy nhất để điều trị dự phòng bệnh dại, giúp ngăn chặn nguy cơ tử vong khi đã tiếp xúc với virus. Thực tế, nhiều ca tử vong đã xảy ra do chủ quan không tiêm vắc xin và huyết thanh phòng dại, trở thành lời cảnh báo quan trọng cho cộng đồng. Hiện tại, bệnh dại vẫn chưa có thuốc đặc trị, nên khi các triệu chứng lâm sàng đã xuất hiện, tỷ lệ tử vong là 100%.

Dù vậy, một số tác dụng phụ không mong muốn có thể xuất hiện sau khi tiêm huyết thanh kháng dại:

• Tại chỗ tiêm: Có thể gặp phản ứng như loét, căng cứng cơ, tự khỏi trong khoảng 3 ngày.
• Toàn thân: Các triệu chứng như sốt nhẹ, nổi mề đay, ban đỏ, phù nề, đau khớp và mệt mỏi có thể xảy ra.
• Hiếm gặp: Choáng, sốc phản vệ, viêm khớp, viêm thận, hoặc hội chứng thận hư (dù chưa có bằng chứng rõ ràng liên quan đến huyết thanh kháng dại).

Phản ứng dị ứng có thể xuất hiện ngay lập tức sau khi tiêm hoặc xuất hiện muộn hơn từ vài giờ đến vài ngày, thậm chí sau 10 ngày.

Tiêm huyết thanh ngừa dại cần kiêng gì?

Nhiều người không chỉ thắc mắc tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không mà những điều cần kiêng sau khi tiêm cũng là vấn đề đáng quan tâm. Dưới đây là các lưu ý từ chuyên gia y tế dự phòng:

• Tránh sử dụng các loại thuốc có thể làm suy yếu hoặc ức chế hệ miễn dịch như corticoid, thuốc trị ung thư hoặc thuốc điều trị sốt rét, vì khi hệ miễn dịch bị ảnh hưởng, cơ thể sẽ khó sản xuất đủ lượng kháng thể sau khi tiêm phòng dại.
• Với những người đang điều trị bệnh lý ác tính, cần chọn tiêm bắp vắc xin dại và theo dõi sát sao nồng độ kháng thể kháng virus dại trong máu.
• Bảo đảm chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sau khi tiêm phòng để tăng cường sức khỏe.
• Hạn chế sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn và các chất kích thích vì chúng có thể khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn và gây khó khăn trong việc theo dõi sức khỏe sau này.
• Nếu đang mắc bệnh lý cấp tính, người bệnh nên trì hoãn việc tiêm phòng dại đến khi khỏi bệnh.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín, nơi bạn có thể an tâm về sức khỏe với các dịch vụ tiêm chủng toàn diện, bao gồm tư vấn và tiêm phòng dại. Tại đây, các bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng và đánh giá tình trạng vết thương để xác định liệu bạn có cần tiêm huyết thanh phòng dại hay không, đảm bảo an toàn và hiệu quả trong phòng ngừa bệnh. Với đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, cùng quy trình bảo quản vắc xin đạt chuẩn, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết mang lại dịch vụ chất lượng và sự an tâm tuyệt đối cho khách hàng.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp tiêm huyết thanh phòng dại có ảnh hưởng gì không. Dù có thể gây ra một vài tác dụng phụ nhẹ, lợi ích của việc tiêm huyết thanh vượt trội hơn nhiều so với nguy cơ mắc bệnh dại, căn bệnh nguy hiểm có thể gây tử vong cao nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân gặp phải tình huống nghi ngờ nhiễm dại, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng đúng cách, giúp an tâm hơn về sức khỏe.

Xem thêm: 

Liệu tiêm vắc xin dại có ảnh hưởng đến trí nhớ không? 

Tiêm phòng dại có ảnh hưởng đến sinh sản không?