Tìm hiểu bệnh lý viêm đường tiết niệu khi mang thai

Phụ nữ trong giai đoạn mang thai thường gặp phải tình trạng viêm nhiễm đường tiết niệu. Đặc biệt trong 6 tháng đầu thai kỳ, nguy cơ mắc bệnh lý này là rất cao.

Viêm đường tiết niệu khi mang thai là tình trạng thế nào?

Viêm đường tiết niệu khi mang thai là tình trạng một hay nhiều bộ phận của hệ tiết niệu thai phụ (thận, bàng quang, niệu quản…) bị vi khuẩn xâm nhập, tấn công gây viêm nhiễm. Là bệnh lý thường gặp, nhưng các triệu chứng không phải lúc nào cũng xuất hiện một cách rõ ràng. Do đó dễ khiến nhiều mẹ bầu bỏ qua, không nhận biết được hoặc điều trị không hiệu quả khiến viêm đường tiết niệu tái phát nhiều lần.

Trong đó, có ba dạng viêm đường tiết niệu khi mang thai cần được các sản phụ lưu ý:

• Nhiễm trùng đường tiểu không biểu hiện triệu chứng: Khi gặp tình trạng này, bệnh nhân sẽ không thấy được các triệu chứng của bệnh. Bên cạnh đó, xét nghiệm nước tiểu vẫn cho kết quả dương tính với vi khuẩn. Tuy nhiên, những trường hợp này rất nguy hiểm vì bệnh tiến triển âm thầm và không được phát hiện sớm. Tới khi xuất hiện triệu chứng thì viêm nhiễm đã chuyển nặng.
• Nhiễm trùng bàng quang: Phụ nữ mang thai bị nhiễm trùng bàng quang sẽ cảm thấy nặng bụng, khó chịu và luôn có cảm giác buồn tiểu. Người bệnh có dấu hiệu sốt và thường đau rát khi tiểu. Nếu không có biện pháp kiểm soát và cải thiện kịp thời có thể dẫn đến viêm mạn tính rất khó điều trị.
• Nhiễm trùng thận: Đây là giai đoạn viêm - nhiễm khuẩn nặng nhất trong các dạng viêm đường tiết niệu. Với các mẹ bầu, nhiễm trùng thận có thể tiến triển thành nhiễm trùng huyết - một bệnh lý hết sức nguy hiểm có nguy cơ gây tử vong cao ở thai phụ. Đồng thời, nó còn có thể gây nguy cơ lưu thai, hoài thai, đẻ non…

Viêm đường tiết niệu khi mang thai xảy ra khi bị vi khuẩn xâm nhập

Nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu ở mẹ bầu

Nguyên nhân chính

Các loại vi khuẩn như: E.coli, Chlamydia... là tác nhân hàng đầu gây viêm nhiễm đường tiết niệu ở phụ nữ mang thai. Sau khi xâm nhập vào máu chúng có thể đi tới hệ tiết niệu. Với điều kiện môi trường thuận lợi, chúng di chuyển vào bàng quang, thận và gây viêm tại vị trí đó.

Một số yếu tố ở phụ nữ mang thai cũng là tác nhân gây viêm đường tiết niệu

Một số yếu tố nguy cơ khác gây viêm đường tiết niệu khi mang thai

• Hệ miễn dịch của mẹ bầu suy giảm: Khi mang thai, các yếu tố miễn dịch của người mẹ sẽ phát triển mạnh nhằm bảo vệ thai nhi. Vì thế, sức khỏe người mẹ thường giảm sút, dễ mắc các bệnh lý do cơ thể không đủ sức đề kháng chống lại những yếu tố tấn công.
• Sự thay đổi hormone: Mang thai cũng là giai đoạn cơ thể người mẹ tiết ra nhiều loại hormone để bảo vệ thai nhi. Trong khi đó, các hormone này lại làm chậm tốc độ chảy của nước tiểu và gián tiếp làm giãn cơ ống niệu quản. Ngoài ra, nước tiểu có tính kiềm cao, nếu ở trong đường niệu lâu sẽ tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển gây viêm.
• Sự thay đổi hình thể cơ thể khi mang thai: Theo sự phát triển của thai nhi, tử cung của mẹ bầu cũng ngày càng to lên, gây chèn ép niệu quản và bàng quang. Tình trạng này khiến nước tiểu bị ứ đọng, không thể đào thải hết ra ngoài. Lâu dần hình thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi mạnh mẽ và gây viêm đường tiết niệu.
• Do niệu đạo ngắn: Đây cũng chính là lý do khiến tỷ lệ nữ giới mắc viêm đường tiết niệu cao hơn hẳn cánh mày râu. Bệnh có thể hình thành khi mẹ bầu vệ sinh vùng kín không sạch sẽ và dễ gây viêm nhiễm.

Phụ nữ mang thai bị viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?

Khi mang thai, bất kỳ tình trạng viêm nhiễm nào cũng có thể gây tác hại nguy hiểm cho cả mẹ bầu lẫn thai nhi, viêm đường tiết niệu cũng vậy. Do đó, các thai phụ không may bị viêm đường tiết niệu không nên chủ quan, coi nhẹ vì có thể xảy ra các biến chứng hết sức nặng nề. Cụ thể:

Biến chứng gây ra cho mẹ

Từ tuần thai thứ 6 - 24, các mẹ bầu có nguy cơ bị viêm đường tiết niệu cao hơn các thời điểm khác. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, biến chứng nặng nhất có thể xảy ra cho chị em là viêm bể thận gây tổn thương vĩnh viễn cơ quan này. Tỷ lệ phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng này là 1 - 2% và thường gặp ở các chị em có bất thường ở hệ tiết niệu hoặc từng bị viêm thận, sỏi thận.

Ngoài ra, viêm đường tiết niệu khi mang thai còn có khả năng bị nhiễm trùng nặng, gây suy hô hấp, thiếu máu, chuyển dạ sinh non… đe dọa sức khỏe của người mẹ không chỉ trong thai kỳ mà còn kéo dài cả về sau này.

Viêm đường tiết tiệu khi mang thai sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé

Biến chứng gây ra cho bé

Mẹ bầu bị viêm đường tiết niệu cũng sẽ có những tác động rất nặng nề đến thai nhi. Đó có thể là nguy cơ sảy thai, thai lưu, sinh non, nhiễm trùng sơ sinh, nhẹ cân, kém phát triển khi ra đời… Trong đó, nguy hiểm nhất là bệnh lý nhiễm trùng sơ sinh là với nguy cơ tử vong cao.

Mẹ bầu bị viêm tiết niệu cần lưu ý những gì?

Để bảo vệ an toàn sức khỏe mẹ và bé trong thai kỳ, thai phụ bị viêm đường tiết niệu cần chú ý tới các biện pháp sau:

• Luôn cung cấp đầy đủ nước cho cơ thể để làm loãng nước tiểu, giúp nhanh chóng đưa vi khuẩn gây bệnh ra khỏi cơ thể.
• Mẹ bầu bị viêm đường tiết niệu cần có chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học. Bổ sung sữa chua có chứa probiotic và hoa quả giàu vitamin để tăng đề kháng cho cơ thể.
• Tuyệt đối không nhịn đi tiểu.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách.
• Thăm khám đúng lịch hẹn.
• Tuân thủ đúng chỉ định và phác đồ điều trị viêm đường tiết niệu của bác sĩ để tránh những biến chứng không mong muốn.

Phụ nữ mang thai cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi bị viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu khi mang thai là bệnh lý khá nghiêm trọng cần được lưu ý. Nếu mẹ bầu biết cách phòng ngừa cẩn thận sẽ không quá nguy hiểm. Phụ nữ mang thai cần kiểm tra nước tiểu định kỳ 3 tháng một lần để theo dõi, phát hiện sớm bệnh. Đồng thời cần thăm khám ngay khi có dấu hiệu bất thường ở đường tiết niệu để có một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn.

Minh QA

Nguồn: Tổng hợp