Tìm hiểu về cận thị tiến triển và cách phòng ngừa hiệu quả

Cận thị tiến triển ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học tập, làm việc và tiếp nhận cuộc sống thông qua thị giác. Nếu để bệnh biến chứng có thể bị thoái hóa điểm vàng, bong rách võng mạc dẫn đến mù lòa.

Cận thị tiến triển là gì?

Cận thị tiến triển là tình trạng cận thị nặng phát triển dần theo năm tháng. Cận thị tiến triển lâu dài, đạt đến 1 điểm sẽ dẫn đến cận thị cao. Cận thị càng nặng thì nguy cơ phát triển một số bệnh về mắt ngày càng nghiêm trọng.

Cận thị thường tiến triển nhanh chóng trong thời gian từ lúc nhỏ cho đến tuổi 18. Nhưng nó cũng có thể tiếp tục kéo dài khi bạn đã trưởng thành. Cận thị tiến triển làm hình dạng nhãn cầu dài ra (từ phía trước ra sau) theo thời gian.

Hiện nay, chúng ta vẫn tìm ra nguyên nhân tại sao một số người cận thị lại phát triển thành cận thị tiến triển, một số khác lại không. Tuy nhiên nếu cha mẹ bị cận nặng thì nguy cơ con cái của họ mắc bệnh cận thị là cao hơn.

Cận thị tiến triển ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hàng ngày.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, cận thị tiến triển là một vấn đề xã hội ngày nay. Thống kê năm 2015 cho thấy, ước tính có 2.8% dân số trên thế giới bị cận thị cao. Dự kiến đến năm 2050, con số này sẽ tăng lên 10%, và sau 35 năm tiếp theo, con số này sẽ tăng gấp 4 lần.

Các tật có liên quan đến sự khúc xạ ở mắt bao gồm cả cận thị được đo bằng diop (D). Diop được sử dụng để đo khả năng điều chỉnh kính mắt theo toa và kính áp tròng. Qua đó chia độ cận thị thành:

• Độ cận thị nhẹ: -0.25 D đến -3.00D.
• Độ cận bình thường: -3.00 D đến -6.00 D.
• Độ cận nặng: độ cận > -6.00 D.

Phương pháp điều trị cận thị tiến triển

Để điều trị cận thị ở trẻ em và kiểm soát tình trạng tiến triển cận thị, hiện nay có một số phương pháp như:

Dùng thuốc nhỏ mắt Atropine

Thuốc Atropine được sử dụng để giảm đau một số trường hợp viêm mắt. Chúng cũng làm giảm sự mỏi mắt khi khi tập trung quá lâu bằng cách làm giãn đồng tử và tạm thời hạn chế khả năng tự động thay đổi tiêu điểm của mắt. 

Dùng thuốc nhỏ mắt giảm cận thị.

Atropine đã được sử dụng và cho thấy hiệu quả trong việc làm giảm sự tiến triển cận thị ở trẻ em. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng sử dụng atropine là cách kiểm soát cận thị hiệu quả nhất, có thể làm giảm sự tiến triển cận thị lên đến 77%.

Sử dụng kính gọng, kính áp tròng cận thị

Kính gọng, kính áp tròng được sử dụng để thay đổi các tia khúc xạ vào mắt, giúp ảnh hiện rõ trên võng mạc. Đây là một loại thiết bị y tế giúp người cận nhìn rõ vật hơn. 

Sử dụng ống kính định hình giác mạc Ortho-k

Orthokeratology (Ortho-k) là cách lắp kính áp tròng thấm khí được thiết kế đặc biệt để người cận thị có thể đeo qua đêm. Trong khi bạn đang ngủ, ống kính bên trên giác mạc sẽ nhẹ nhàng định hình lại mắt của bạn để bạn có thể nhìn rõ hơn vào hôm sau khi bạn tháo ống kính ra.

Ống kính Ortho-k được chỉ định cho 2 mục đích:

• Điều chỉnh các tật khúc xạ (chủ yếu là cận thị nhưng cũng có thể sử dụng ống kính Ortho-k để điều chỉnh loạn thị, viễn thị).
• Làm chậm sự tiến triển cận thị ở trẻ em.
• Phẫu thuật khúc xạ

Hiện nay cách loại bỏ cận thị tiến triển nhanh nhất là thực hiện phẫu thuật. Bác sĩ sẽ sử dụng tia laze để định hình giác mạc. Tuy nhiên ngay cả khi sau phẫu thuật, đôi khi bạn vẫn cần sử dụng kính đeo mắt. 

Phẫu thuật khúc xạ được chỉ định với bệnh nhân trên 18 tuổi và chi phí phẫu thuật tùy vào từng trường hợp có thể là cao. Tuy nhiên phương pháp này khá nhẹ nhàng và ít tổn thương, có thể giảm độ tiến triển cận thị xuống gần 3 lần.

Tăng cường thời gian hoạt động bên ngoài

Dành thời gian hoạt động ngoài trời trong thời kỳ đầu thanh thiếu niên và những năm tháng đầu trưởng thành có thể giúp bạn làm giảm nguy cơ cận thị suốt đời.

Ngoài ra việc giảm thời gian với các thiết bị màn hình điện tử cũng giúp cải thiện tình trạng cận thị ở trẻ nhỏ.

Cách phòng ngừa bảo vệ đôi mắt giảm cận thị

Bạn không thể ngăn ngừa cận thị trong khi đang trong giai đoạn cận thị tiến triển. Tuy nhiên bạn có thể bảo vệ đôi mắt của mình bằng cách:

• Bảo vệ đôi mắt khỏi ánh sáng mặt trời: Đeo kính râm có tác dụng ngăn ngừa tia cực tím UV. 
• Sử dụng các thực phẩm có lợi cho mắt: Cố gắng ăn nhiều các loại rau xanh, trái cây. Một số nghiên cứu cho thấy sử dụng nhiều thực phẩm chứa omega-3 như cá ngừ, cá hồi trong chế độ ăn uống có nhiều ảnh hưởng có lợi cho mắt.

Uống omega-3 giảm tiến triển cận thị.

• Hoặc tập, làm việc và sinh hoạt trong môi trường có đủ ánh sáng và ánh sáng tốt.
• Mắt cần được nghỉ ngơi, nhìn ra xa thư giãn sau một giờ đọc sách, xem tivi hay làm việc. 
• Nên duy trì chế độ sinh hoạt ngủ sớm, ngủ đủ giấc, ngủ đúng giờ.
• Tìm gặp các bác sĩ nhãn khoa định kỳ để tìm hiểu về tình trạng của mắt. Bác sĩ nhãn khoa sẽ đưa ra những đánh giá đầy đủ về mắt, kê đơn kính điều chỉnh, chẩn đoán và điều trị các rối loạn mắt thông thường và phức tạp, đồng thời thực hiện phẫu thuật mắt cần thiết. 

Cận thị tiến triển là tình trạng cận thị lâu dài và có thể phát triển thành cận thị nặng với nhiều biến chứng như bong rách giác mạc, thoái hóa điểm vàng… Mặc dù không thể ngăn ngừa cận thị tiến triển nhưng bạn có thể bảo vệ đôi mắt của mình, hạn chế nguy cơ biến chứng bằng các phương pháp thích hợp.

Lâm Khuê

Nguồn tham khảo: Tổng hợp