Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không?

Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không? Đây là câu hỏi mà nhiều cặp vợ chồng gặp vấn đề về tinh trùng quan tâm khi tìm kiếm phương pháp hỗ trợ sinh sản. Việc tinh trùng có tỷ lệ dị dạng cao có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai, nhưng không phải trường hợp nào cũng không thể thực hiện IUI.

Tinh trùng dị dạng là gì?

Tinh trùng dị dạng là tình trạng tinh trùng có hình thái hoặc kích thước bất thường, bao gồm đầu to, đầu nhỏ, không có đuôi, đuôi cong hoặc các khiếm khuyết khác ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và thụ tinh với trứng. 

Tinh trùng có cấu trúc bình thường gồm ba phần chính: Đầu hình bầu dục, thân và đuôi dài giúp di chuyển linh hoạt. Thông thường, một mẫu tinh dịch khỏe mạnh sẽ có tỷ lệ tinh trùng bình thường trên 4% (theo tiêu chuẩn WHO), nếu thấp hơn mức này có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tinh trùng dị dạng, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Một số đột biến gen có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh trùng, gây ra bất thường về hình thái. Nếu trong gia đình có tiền sử tinh trùng dị dạng, nguy cơ gặp phải tình trạng này có thể cao hơn.
• Rối loạn nội tiết tố: Testosterone và các hormone sinh sản khác đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo tinh trùng. Sự mất cân bằng hormone, chẳng hạn như hội chứng suy giảm testosterone, có thể dẫn đến tinh trùng phát triển không bình thường.
• Môi trường và lối sống: Việc tiếp xúc với hóa chất độc hại, kim loại nặng, bức xạ hoặc nhiệt độ cao có thể làm tổn thương tinh trùng. Hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, thức khuya và căng thẳng kéo dài cũng góp phần làm tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng.
• Chế độ dinh dưỡng kém: Thiếu hụt các vi chất quan trọng như kẽm, selen, vitamin C, E, B9 có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng, khiến tinh trùng phát triển không hoàn chỉnh.
• Bệnh lý nền: Một số bệnh lý nam khoa như giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt hoặc các bệnh lây qua đường tình dục có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng, dẫn đến tỷ lệ dị dạng cao.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc hóa trị hoặc xạ trị có thể gây tổn thương tế bào sinh tinh, làm tăng tỷ lệ tinh trùng bất thường.

Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không?

Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không? IUI hoạt động bằng cách lọc rửa tinh trùng, chọn lọc những tinh trùng di động tốt nhất và bơm trực tiếp vào buồng tử cung, rút ngắn quãng đường di chuyển đến trứng. Nếu tỷ lệ tinh trùng dị dạng quá cao, hiệu quả của IUI có thể bị giảm vì:

• Tinh trùng dị dạng có thể kém di động: Tinh trùng có đuôi bất thường có thể không bơi tốt, làm giảm khả năng tiếp cận trứng.
• Khả năng thụ tinh giảm: Nếu tinh trùng có cấu trúc đầu bất thường, chúng có thể không thể xâm nhập vào trứng để thụ tinh.
• Nguy cơ thai kỳ không thành công: Một số dị tật ở tinh trùng có thể ảnh hưởng đến chất lượng phôi, làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc thất bại khi làm IUI.

Tuy nhiên, tinh trùng dị dạng vẫn có thể làm IUI bình thường nếu tỷ lệ tinh trùng có hình thái bình thường trong mẫu tinh dịch vẫn đạt ngưỡng tối thiểu (thường trên 4% theo WHO 2010). Nếu nam giới có tỷ lệ tinh trùng dị dạng cao nhưng không thuộc các dạng bất thường đặc trưng như tinh trùng đầu tròn, đầu kim,… đồng thời các chỉ số khác như số lượng tinh trùng, mật độ, độ di động vẫn nằm trong giới hạn tốt thì vẫn có thể thụ thai bằng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI).

Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả IUI khi tinh trùng dị dạng

Sau khi tìm hiểu tinh trùng dị dạng có làm IUI được không, hãy cùng xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công trong trường hợp này. Kết quả của kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng như chất lượng tinh trùng, chất lượng noãn, thời điểm thực hiện IUI. Trong đó, những yếu tố có thể tác động đến chất lượng tinh trùng cũng như khả năng thụ thai thành công sau IUI bao gồm:

• Chất lượng tinh trùng sau lọc rửa: Nếu số lượng tinh trùng đạt chuẩn sau lọc rửa vẫn đủ cao, IUI vẫn có cơ hội thành công.
• Nguyên nhân gây dị dạng tinh trùng: Nếu dị dạng do yếu tố có thể điều trị (ví dụ: Giãn tĩnh mạch thừng tinh), việc khắc phục có thể cải thiện kết quả IUI.
• Chất lượng trứng và nội mạc tử cung: Nếu trứng và nội mạc tử cung tốt, khả năng thành công của IUI sẽ cao hơn dù tinh trùng có tỉ lệ dị dạng nhất định.
• Số lần thực hiện IUI: Nếu sau 3 - 4 chu kỳ IUI không thành công, bác sĩ có thể khuyến nghị chuyển sang phương pháp hỗ trợ sinh sản khác.
• Độ tuổi của người vợ: Tuổi tác ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ thành công của IUI. Nếu người vợ trên 35 tuổi, khả năng thụ thai có thể giảm dù tinh trùng đã qua lọc rửa.

Cách cải thiện chất lượng tinh trùng dị dạng trước khi làm IUI

Sau khi đã hiểu rõ tinh trùng dị dạng có làm IUI được không, sau đây là một số lưu ý giúp cải thiện chất lượng tinh trùng:

• Dinh dưỡng hợp lý: Nam giới nên ăn gì để cải thiện tinh trùng dị dạng? Bổ sung thực phẩm giàu kẽm, vitamin C, E, B9 giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Các thực phẩm như hàu, thịt đỏ, trứng, rau xanh và các loại hạt nên được bổ sung trong chế độ ăn.
• Hạn chế các yếu tố gây hại: Tránh rượu bia, thuốc lá, tiếp xúc với hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, kim loại nặng và nhựa chứa BPA.
• Điều trị bệnh lý liên quan: Nếu có giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc nhiễm trùng sinh dục, cần điều trị trước khi làm IUI để đảm bảo tinh trùng có chất lượng tốt nhất.
• Luyện tập thể dục điều độ: Tập thể dục thường xuyên với cường độ vừa phải giúp cải thiện lưu thông máu đến cơ quan sinh sản, đồng thời giảm stress - yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tinh trùng.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Cả thừa cân và thiếu cân đều có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố và khả năng sản xuất tinh trùng. Giữ chỉ số BMI trong khoảng lý tưởng sẽ giúp tăng cường sức khỏe sinh sản.
• Sử dụng thực phẩm bổ sung nếu cần thiết: Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung coenzyme Q10, L-carnitine hoặc omega-3 có thể giúp cải thiện hình thái và chất lượng tinh trùng.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu rõ tinh trùng dị dạng có làm IUI được không. Việc đánh giá chi tiết tỷ lệ tinh trùng bình thường, nguyên nhân dị dạng và các yếu tố liên quan sẽ giúp xác định liệu IUI có phù hợp hay không. Nếu bạn gặp vấn đề về chất lượng tinh trùng, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị và lựa chọn phương pháp hỗ trợ sinh sản hiệu quả nhất.