Trẻ sơ sinh thở khò khè: Cách nhận biết và xử lý

Ở trẻ sơ sinh, kích thước của phế quản còn nhỏ và dễ bị co thắt nên có nguy cơ cao bị tắc nghẽn và tiết dịch, dẫn đến hiện tượng trẻ sơ sinh thở khò khè. Nếu cha mẹ không nhận biết và xử lý kịp thời có thể gây nguy hiểm tới sức khỏe của trẻ. Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này trong bài viết dưới đây.

Trẻ sơ sinh thở khò khè là do đâu?

Trẻ sơ sinh thở khò khè phát sinh do sự cản trở trong hệ thống hô hấp của trẻ, từ khí quản đến các phế quản nhỏ. Các bệnh lý như hen suyễn, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản và viêm phổi thường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng này.

Viêm tiểu phế quản thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, trong khi hen suyễn thường là nguyên nhân phổ biến nhất ở trẻ trên 18 tháng tuổi.

Ngoài ra, cũng có những nguyên nhân hiếm gặp khác như dị vật trong đường thở, phù phổi, lao hoặc các vấn đề bẩm sinh của phế quản, cũng như áp lực lên phế quản do các vấn đề về mạch máu hoặc u tại vị trí gần phế quản. Trong những trường hợp này, trẻ thường phải đối mặt với tình trạng khò khè và khó thở kéo dài.

Cách nhận biết trẻ sơ sinh thở khò khè

Tiếng khò khè là một âm thanh không bình thường trong quá trình hô hấp của trẻ, đặc biệt nghe rõ khi trẻ thở ra. Cha mẹ có thể cảm nhận được âm thanh này bằng cách đặt tai gần miệng của trẻ (âm thanh này có thể giống như tiếng ngáy hoặc tiếng nhạc). Khi tình trạng khò khè trở nên nghiêm trọng hơn, trẻ có thể thở ra một cách kéo dài và cố gắng hơn.

Trong những trường hợp tiếng thở khò khè khó nghe, khó nhận biết, bác sĩ thường sử dụng ống nghe để định rõ và chẩn đoán tình trạng của trẻ một cách chính xác hơn. Trong lĩnh vực y học, tiếng thở khò khè của trẻ được gọi là tiếng ran ngáy.

Mẹ cần phải phân biệt giữa tiếng trẻ sơ sinh thở khò khè và tiếng thở do tắc mũi của trẻ để có biện pháp xử lý đúng đắn. Tiếng thở do tắc mũi xuất hiện khi trẻ chủ yếu thở qua mũi nhưng kích thước của lỗ mũi của trẻ nhỏ và có thể bị tắc nếu trẻ bị cảm hoặc không được làm sạch mũi đúng cách. Hiện tượng này còn được gọi là tiếng khụt khịt.

Nếu là tiếng khụt khịt, việc xử lý không quá phức tạp. Mẹ chỉ cần làm sạch mũi của trẻ bằng nước muối nhỏ vào mũi. Sau khi mũi được làm sạch và thông thoáng, tiếng thở của bé sẽ trở nên êm đềm hơn rất nhiều.

Trẻ sơ sinh thở khò khè có nguy hiểm không?

Trẻ sơ sinh thở khò khè có thể là dấu hiệu của các vấn đề trong hệ thống hô hấp nhưng không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu điều này kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng khác như khó thở, sốt, ho, cần phải đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và chẩn đoán chính xác, bởi có thể đây là dấu hiệu của các bệnh như viêm phổi, viêm phế quản hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.

• Tiếng huýt sáo trong hơi thở: Khi tắc nghẽn ở mũi xảy ra, trẻ sơ sinh thở khò khè sẽ phát ra âm thanh giống như tiếng huýt sáo khi thở. Lỗ thông khí trong mũi của trẻ thường nhỏ, dễ bị hẹp lại do nước nhầy hoặc sữa bột, gây cản trở cho không khí đi vào đường hô hấp và tạo ra âm thanh tiếng huýt sáo khi thở vào và thở ra. Việc làm sạch mũi cho bé sẽ giảm bớt tiếng thở khò khè hoặc tiếng huýt sáo này.
• Âm thanh khàn khàn: Tình trạng tắc nghẽn ở thanh quản do nước nhầy thường khiến trẻ bị khò khè phát ra âm thanh khàn khàn khi thở. Đây thường là biểu hiện của viêm thanh khí phế quản, gây phù nề ở thanh quản và khí quản, làm hẹp đường dẫn khí dưới dây thanh âm và khiến hơi thở trở nên khó khăn hơn.
• Tình trạng thở khò khè: Tình trạng này thường là dấu hiệu của tắc nghẽn đường hô hấp dưới hoặc các bệnh như viêm phổi, viêm phế quản hoặc hen suyễn ở trẻ sơ sinh. Ngoài ra, trẻ sơ sinh thở khò khè có thể là do dị vật trong đường thở, dị tật bẩm sinh của phế quản hoặc phế quản bị chèn ép.
• Thở dốc: Trẻ bị viêm phổi có thể thở nhanh và thở dốc không bình thường. Bệnh này thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra, làm cho chất lỏng tích tụ trong phế nang. Khi bé bị viêm phổi, đôi khi bạn có thể nhận thấy bé thở dốc kèm theo các triệu chứng như da xanh tái và ho dai dẳng.

Cách xử lý khi trẻ sơ sinh thở khò khè

Khi phát hiện trẻ sơ sinh thở khò khè và có các biểu hiện lạ, cha mẹ cần quan sát kỹ và đặt tai gần miệng của trẻ để nhận biết rõ tình trạng. Cha mẹ cũng cần đánh giá tình trạng nhịp thở và sắc da và phát hiện các dấu hiệu của việc thở gắng sức nếu có. Nếu trẻ sơ sinh thở khò khè kèm theo tình trạng thở nhanh hoặc sốt, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ thay vì tự mình điều trị tại nhà.

Sau đó, mẹ hãy sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch mũi của trẻ, giúp mũi thông thoáng và sạch sẽ. Nếu tình trạng của trẻ cải thiện và trẻ vẫn duy trì được chế độ ăn uống và giấc ngủ bình thường thì không cần phải lo lắng quá nhiều. Tuy nhiên, cha mẹ cần tiếp tục theo dõi sát sao tình trạng của con.

Khi trẻ sơ sinh thở khò khè, cha mẹ không nên chần chừ mà cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra và điều trị. Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm như chụp X-quang, nội soi đường hô hấp, chụp CT ngực, siêu âm hoặc đo hô hấp ký để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất.

Lưu ý: Cha mẹ không nên tự mình điều trị cho con bằng cách sử dụng các loại thuốc như kháng sinh, kháng viêm, thuốc long đờm mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Việc tự điều trị có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh của trẻ. Nếu trẻ sơ sinh thở khò khè kèm theo sốt hoặc ho, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ những thông tin hữu ích về vấn đề trẻ sơ sinh thở khò khè, giúp cha mẹ có thêm kiến thức nhận biết và xử lý tình trạng này một cách hiệu quả. Hy vọng rằng những hướng dẫn trên của chúng tôi sẽ giúp phụ huynh yên tâm hơn khi đối mặt với vấn đề này, biết cách chăm sóc mang lại sức khỏe tốt nhất cho bé yêu của mình.