Viêm tiểu phế quản là gì? Các triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị

Viêm tiểu phế quản là gì?

Viêm tiểu phế quản là tình trạng viêm cấp tính của đường dẫn khí nhỏ (tiểu phế quản) mà trong đó nguyên nhân thường gặp nhất là do virus (điển hình nhất là virus hô hấp hợp bào - RSV). Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng đối tượng thường gặp nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ < 2 tuổi.

Viêm tiểu phế quản khởi phát với các triệu chứng tương tự như cảm cúm thông thường, nhưng sau đó tiến triển thành ho, thở khò khè và đôi khi khó thở. Các triệu chứng của viêm tiểu phế quản có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần. Đa số các trường hợp triệu chứng thường nhẹ và có thể được điều trị tại nhà. Chỉ có một số ít cần nhập viện để điều trị.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm tiểu phế quản

Các triệu chứng ban đầu của viêm tiểu phế quản tương tự như cảm cúm, chẳng hạn như hắt hơi, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, ho và sốt khoảng 38 °C.

Sau đó, các triệu chứng của viêm tiểu phế quản có thể bắt đầu biểu hiện nặng lên như:

• Thở nhanh;
• Thở khò khè hoặc khó thở;
• Trẻ quấy khóc hoặc khó chịu khi được cho bú hoặc cho ăn.

Các triệu chứng thường nặng nhất trong khoảng từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 5, có thể kéo dài 1 tuần và ho thường thuyên giảm sau 3 tuần.

Một vài trẻ có thể có viêm tai giữa kèm theo.

Tác động của viêm tiểu phế quản đối với sức khỏe

Viêm tiểu phế quản thường tự giới hạn và trẻ bệnh có thể điều trị tại nhà. Khi bệnh được phát hiện và điều trị đúng cách, đa số trẻ em phục hồi nhanh chóng.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm tiểu phế quản

Trong những trường hợp viêm tiểu phế quản nặng, biến chứng suy hô hấp có thể xảy ra với các biểu hiện:

• Môi hoặc da xanh tím.
• Ngưng thở, rất thường gặp ở trẻ sinh non và trẻ sơ sinh 2 tháng đầu đời.
• Các biến chứng khác: Mất nước do sốt cao và có thể tử vong nếu suy hô hấp nặng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu trẻ có những dấu hiệu sau:

• Dấu hiệu của khó thở: Nghe thấy tiếng thở rên rỉ hoặc dấu hiệu co lõm ngực khi thở hoặc khi trẻ có những khoảng ngưng thở.
• Da, lưỡi hoặc môi tím.
• Trẻ lừ đừ, khó đánh thức.

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến viêm tiểu phế quản

Viêm tiểu phế quản xảy ra khi virus xâm nhiễm vào các đường dẫn khí nhỏ trong phổi (tiểu phế quản) làm cho các tiểu phế quản bị viêm, phù nề. Tình trạng viêm gây tăng tiết chất nhầy trong các tiểu phế quản khiến không khí khó lưu thông tự do vào và ra khỏi phổi.

Hầu hết các trường hợp viêm tiểu phế quản là do virus hô hấp hợp bào (RSV) gây ra. RSV là một loại virus khá phổ biến và thường chỉ lây nhiễm cho trẻ em dưới 2 tuổi. Các đợt bùng phát nhiễm RSV xảy ra chủ yếu vào mùa đông hằng năm và trẻ có thể bị tái nhiễm vài lần vì các lần nhiễm trước đó không có khả năng tạo ra miễn dịch lâu dài.

Viêm tiểu phế quản cũng có thể do các loại vi rút khác gây ra, bao gồm cả vi rút gây ra bệnh cúm hoặc cảm lạnh thông thường.

Viêm tiểu phế quản rất dễ lây lan qua các giọt bắn trong không khí khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Virus cũng có thể lây lan khi trẻ chạm vào các đồ vật dùng chung có chứa virus - chẳng hạn như khăn tắm hoặc đồ chơi sau đó chạm vào mắt, mũi hoặc miệng.