Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Dị ứng thuốc không là tình trạng quá phổ biến nhưng cũng không hề xa lạ, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về dị ứng thuốc. Dị ứng thuốc có nhiều biểu hiện đa dạng khác nhau tùy theo cơ địa mỗi người và tình trạng dị ứng, trong số đó dị ứng thuốc phát ban là biểu hiện phổ biến nhất.
Dị ứng thuốc phát ban thường là biểu hiện của tình trạng dị ứng thuốc nhẹ. Ngoài ra, dị ứng thuốc còn có nhiều các biến chứng khác xuất hiện muộn và nguy hiểm hơn. Để hiểu rõ hơn về tình trạng dị ứng thuốc, mời bạn đọc theo dõi thật kỹ bài viết dưới đây.
Cơ thể không thể dung nạp được thuốc, có phản ứng thái quá, bất thường và chống lại thuốc chính là tình trạng dị ứng với thuốc. Các phản ứng này xảy ra khi người bệnh uống hoặc tiếp xúc với thuốc và thường gây hại cho cơ thể. Tình trạng này xảy ra không phụ thuộc vào liều lượng thuốc đã sử dụng, dù sử dụng lượng thuốc ít vẫn có thể gây ra dị ứng. Sốc phản vệ là trường hợp nặng nhất của tình trạng dị ứng, lúc này tính mạng của người bệnh bị đe dọa, dễ tử vong.
Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh, paracetamol, vitamin dạng tiêm, thuốc giãn cơ, thuốc gây tê, gây mê hay một số loại thuốc nội tiết tố,... là những loại thuốc dễ gây dị ứng.
Chất histamin có sẵn trong cơ thể và các mô dưới dạng liên kết tĩnh điện histamin-heparin không có hoạt tính thường là nguyên nhân chính gây dị ứng. Nối tĩnh điện này bị cắt đứt khi có chất lạ được đưa vào cơ thể từ đó phóng thích histamin tạo nên tác dụng dược lực tác động lên hệ tuần hoàn làm cho người bệnh:
Chính vì thế mà các thuốc điều trị dị ứng đều được gọi chung là nhóm thuốc kháng histamin. Dị ứng cũng do di truyền, nếu trong gia đình bạn có người bị dị ứng thì xác suất bạn có thể bị dị ứng là 50%. Ngoài ra, sử dụng các loại thuốc quá thời hạn sử dụng cũng là một trong số các nguyên nhân gây dị ứng và ngộ độc.
Sau khi sử dụng thuốc, phát ban và mẩn đỏ có thể xuất hiện ngay và tồn tại khá lâu khoảng 1 đến vài tuần. Các nốt này xuất hiện trên da dạng sởi, nhỏ như đầu đinh. Các nốt này có thể liên kết lại với nhau tạo thành các mảng lớn gây ngứa ngáy, khó chịu.
Phần lớn tất cả các trường hợp dị ứng thuốc đều xuất hiện hiện tượng nổi mề đay, bao gồm cả trường hợp dị ứng nặng. Sau khi sử dụng thuốc khoảng 5 - 10 phút hoặc cho đến vài ngày, các nốt mề đay sẽ xuất hiện. Đi kèm với mề đay là cảm giác nóng bừng, ngứa, trên da nổi ban. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị đau khớp, đau bụng, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, đau đầu, sốt cao,... kèm theo.
Đây là dạng mề đay khổng lồ thường gặp ở các trường hợp dị ứng với thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, giảm đau, thuốc huyết thanh và thuốc hạ sốt. Phù quincke thường xuất hiện ở các vùng da mỏng và làm biến dạng, sưng các vùng da này. Phù quincke có kích thước to, ở gần mắt sẽ làm híp mắt, ở môi làm môi bị sưng, biến dạng, ngoài ra phù quincke còn ở xung quanh mắt, cổ, các chi và cả bộ phận sinh dục. Phù quincke thường không có màu hoặc màu hồng nhạt, đôi khi sẽ kèm theo mề đay. Một vài các triệu chứng sẽ đi kèm theo phù quincke chính là buồn nôn, đau đầu, tiêu chảy, nôn ói. Người bệnh cần thận trọng khi có các biểu hiện ở cổ họng và thanh quản, tình trạng này rất nguy hiểm, người bệnh sẽ bị khó thở, mất máu mặt, tím tái, ho khan. Nghiêm trọng hơn là khí quản bị co thắt gây nghẹt thở, từ đó sẽ dẫn tới tử vong nếu như không được điều trị kịp thời.
Hay còn gọi là hội chứng hồng ban đa dạng có bọng nước, đây là hội chứng nặng và nguy hiểm. Sau khi dùng thuốc từ vài giờ cho đến vài ngày, hội chứng sẽ xuất hiện. Lúc này người bệnh sẽ cảm thấy rất mệt mỏi, có cảm giác ngứa ngáy, nóng ran, sốt cao, nổi ban đỏ và các bọng nước trên da ở các vị trí như mắt, họng, miệng, bộ phận sinh dục gây loét và hoại tử niêm mạc các vị trí này. Gan và thận cũng có thể bị tổn thương do hội chứng này, nặng hơn là tử vong.
Là hội chứng nặng, xuất hiện vài giờ đến vài tuần sau khi dùng thuốc. Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ, sốt cao, ngứa khắp người, trên da xuất hiện các mảng đỏ, đôi khi có các chấm xuất huyết. Vài ngày sau, lớp thượng bì bị tách khỏi da, trợt ra từng mảng dù chỉ khẽ động tới. Tình trạng này kèm theo viêm gan, viêm thận đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân, rất nhanh gây tử vong.
Khi nhận thấy bản thân hay những người xung quanh có dấu hiệu của dị ứng thuốc hãy dừng sử dụng thuốc ngay lập tức và đưa lượng thuốc đã dung nạp vào cơ thể ra ngoài. Đến ngay các cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất để kịp thời thăm khám và điều trị, tránh để cơ thể bị các biến chứng nặng hơn. Với các trường hợp dị ứng nhẹ, người bệnh có thể:
Lưu ý: Để không gặp phải tình trạng dị ứng thuốc, bạn cần:
Trên đây là một vài thông tin về dị ứng thuốc phát ban. Mong rằng bạn đọc đã có thêm những thông tin và kiến thức bổ ích qua bài viết này.
Phương Thảo
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Thảo Nguyên
Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.