Tuổi chuyển hóa là gì? Tầm quan trọng của tuổi chuyển hóa trong sức khỏe

Tuổi chuyển hóa thường được hiểu là chỉ số BMR (Basal Metabolic Rate) của bạn so với những người trong cùng nhóm tuổi. Đây là một phép đo sức khỏe và năng lượng cơ bản của cơ thể trong trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn. Tuổi chuyển hóa đánh dấu mức độ tiêu hao năng lượng cần thiết cho việc duy trì các chức năng cơ bản của cơ thể như hô hấp, tuần hoàn, tiêu hóa, và duy trì nhiệt độ cơ thể trong trạng thái yên tĩnh, mà không có hoạt động thể chất nào diễn ra.

Tuổi chuyển hóa là gì?

Khi tiêu thụ một củ khoai tây, cơ thể vẫn tiêu hao calo thông qua các hoạt động cơ bản như hô hấp, tiêu hóa và tuần hoàn máu.

Chỉ số BMR (Basal Metabolic Rate) không bao gồm lượng calo cơ thể tiêu hao trong quá trình vận động. Điều này quan trọng vì khoảng 60 - 70% lượng calo tiêu thụ hàng ngày xảy ra khi cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi.

Chi tiêu năng lượng khi nghỉ ngơi (REE - Resting Energy Expenditure) biểu thị lượng calo thực sự tiêu hao khi cơ thể nghỉ ngơi. Để tính toán REE, bạn cần nhịn ăn và đo lường bằng cách sử dụng phương pháp đo nhiệt lượng gián tiếp. Trong bài kiểm tra này, bạn phải nằm dưới mái vòm trong thời gian nghỉ ngơi. Một kỹ thuật viên sẽ theo dõi năng lượng tiêu thụ khi bạn ở trạng thái nghỉ ngơi.

Mặc dù BMR và REE được tính toán khác nhau, sự chênh lệch giữa hai chỉ số này thường dưới 10%, nên thuật ngữ này có thể được sử dụng thay thế lẫn nhau.

Tuổi chuyển hóa có thể biến đổi do nhiều yếu tố như cấu trúc cơ thể, thành phần cơ thể (tỷ lệ cơ bắp và mỡ), cũng như các yếu tố gen di truyền, đặc điểm về chế độ ăn uống và mức độ hoạt động thể chất. Tuổi chuyển hóa cao hơn so với độ tuổi thực của bạn có thể cho thấy cơ thể bạn đang tiêu hao năng lượng một cách hiệu quả hơn so với nhóm người cùng độ tuổi. Ngược lại, nếu tuổi chuyển hóa thấp hơn tuổi thực, điều này có thể cho thấy cơ thể bạn tiêu hao ít năng lượng hơn so với nhóm người cùng độ tuổi.

Tầm quan trọng của tuổi chuyển hóa trong sức khỏe

Mức độ tự do metabolic cơ bản (BMR) chỉ là một trong số nhiều chỉ số đo sức khỏe và thể chất của một cá nhân. BMR không thể được coi là tiêu chí duy nhất để đánh giá sức khỏe, nhưng nó có thể cung cấp cái nhìn tổng quan về trạng thái sức khỏe cá nhân.

Tương tự như chỉ số khối cơ thể (BMI), BMR cũng đang gặp nhiều tranh luận. Phương pháp đo lường này không phải lúc nào cũng mang lại kết quả chính xác. Ví dụ, một vận động viên thể hình với nhiều cơ bắp có thể có chỉ số BMR hoặc BMI ước tính giống như một người bình thường.

Hiện nay, còn rất ít nghiên cứu được tiến hành để đánh giá và so sánh tuổi chuyển hóa.

• BMR có thể giúp bạn có cái nhìn chi tiết hơn về trạng thái sức khỏe của mình so với những người cùng độ tuổi, nhưng nó không phải là chỉ số duy nhất và không thể hiện toàn diện về sức khỏe của bạn.
• Tuổi theo thời gian là số năm bạn đã sống. Nó đơn giản là độ dài thời gian từ khi bạn sinh ra đến thời điểm hiện tại. Còn tuổi chuyển hóa là chỉ số BMR của bạn so với những người cùng độ tuổi.
• Nếu tuổi chuyển hóa của bạn vượt qua tuổi thực tế, điều này chỉ ra rằng cơ địa của bạn có xu hướng giống với phần lớn nhóm người cùng độ tuổi. Khi điều này xảy ra, việc xem xét lại lối sống, chế độ ăn uống, và thói quen tập luyện là cần thiết. Trái lại, nếu tuổi chuyển hóa của bạn thấp hơn so với tuổi thực, điều này thường được xem là tích cực.

Cách tính tuổi chuyển hóa

Việc ước tính chỉ số BMR của bản thân có thể thực hiện dễ dàng hơn so với việc tính toán tuổi chuyển hóa.

Để tính toán BMR, bạn cần xác định chiều cao, cân nặng và độ tuổi, sử dụng phương trình Harris - Benedict dưới đây:

Đối với nam: 66,5 + (13,75 x kg) + (5,003 x cm) - (6,775 x tuổi).

Đối với nữ: 655,1 + (9,563 x kg) + (1,850 x cm) - (4,676 x tuổi).

Ví dụ bạn là nữ nặng 48kg, cao 155cm và 26 tuổi. Thì tính toán BMR của bạn theo hướng dẫn 655,1 + (9,563 x 48) + (1,850 x 155) - (4,676 x 26).

BMR thường được gọi là tỷ lệ trao đổi chất cơ bản (RMR - Resting Metabolic Rate).

Một số đánh giá cho thấy RMR không hoàn toàn chính xác với tất cả mọi người. Sự khác biệt về tỷ lệ cơ thể và đặc điểm cơ bản có thể làm cho ước tính này thay đổi.

Trong một nghiên cứu gần đây, việc xác định tuổi chuyển hóa đòi hỏi sự đa dạng về dữ liệu và độ chính xác cao hơn, bao gồm:

• Thành phần cơ thể.
• Chu vi vòng eo.
• Huyết áp khi nghỉ ngơi.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng công nghệ phần mềm đặc biệt để phân tích chế độ ăn uống trong 5 ngày. Từ đó, họ tính toán tuổi chuyển hóa tương đối bằng cách so sánh dữ liệu này với tuổi thực của mỗi cá nhân.

Tuy nhiên, để đo lường tuổi chuyển hóa tương đối, cần có dữ liệu đầy đủ và đồng thời từ những người cùng độ tuổi. Việc xác định chính xác tuổi chuyển hóa đòi hỏi sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế, dinh dưỡng hoặc chuyên gia về thể dục.

Nếu quan tâm đến việc đánh giá và xác định tuổi chuyển hóa, việc tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ hoặc các chuyên gia về dinh dưỡng và thể dục sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quá trình này.

Xem thêm:

• BMI bình thường là bao nhiêu? Làm sao để có chỉ số BMI lý tưởng?
• Chỉ số khối lượng cơ thể phản ánh tình trạng sức khỏe như thế nào?