U gan là gì? Căn nguyên và các dấu hiệu nhận biết khối u gan lành tính và ác tính

U gan là gì? Đây là tình trạng phát triển bất thường từ tế bào nhu mô gan. Từ khối u gan có thể tiến triển với tính chất lành tính hoặc ác tính, tùy thuộc vào bản chất của tế bào bất thường. Nhận biết sớm, điều trị kịp thời sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh

U gan là gì?

Gan là một cơ quan quan trọng trong hệ thống tiêu hóa, chuyển hóa của cơ thể. Cơ quan này không chỉ tham gia vào quá trình chuyển hóa chất béo, sản xuất mật, lọc độc tố mà còn đóng vai trò lưu trữ glycogen, sản xuất protein quan trọng cho cơ thể. Tuy nhiên, chức năng gan thường bị đe dọa bởi nhiều bệnh lý, trong đó có u gan.

Vậy u gan là gì? Khi các tế bào gan phát triển bất thường có thể hình thành thành các khối u gan. Những khối u này xuất hiện ở bề mặt hoặc bên trong gan, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Một trong những đặc điểm của u gan là bệnh thường không gây ra triệu chứng rõ ràng đến khi giai đoạn muộn, khi khối u đã phát triển đến mức độ nghiêm trọng, gây tổn thương đáng kể cho gan. Do đó, việc sàng lọc kết hợp theo dõi sức khỏe định kỳ rất quan trọng, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao.

Phân biệt u gan lành tính và bệnh lý ác tính

U gan lành tính và u gan ác tính là hai hình thái khác nhau của các khối u trong gan, việc phân biệt giữa chúng sẽ giúp đưa ra các quyết định điều trị hiệu quả cũng như dự báo kết quả.

U gan lành tính không phải là ung thư. Chúng thường được phát hiện trong quá trình kiểm tra chức năng gan hoặc trong khi kiểm tra sức khỏe tổng quát. Điểm khác biệt chính giữa u gan lành tính và u gan ác tính là tính chất phát triển.

U gan lành tính thường chỉ tập trung ở một vị trí cụ thể trong gan, không có khả năng di chuyển hoặc lan rộng. Hầu hết các trường hợp u gan lành tính tiến triển chậm, ít gây biến chứng. Loại u gan lành tính bao gồm nhiều dạng khác nhau như u tuyến gan, u máu, u mỡ, nang gan.Trong số này, chỉ có u tuyến gan có khả năng tiến triển thành ung thư nhưng rất hiếm.

Trái lại, u gan ác tính là những khối u mang tế bào ung thư. Chúng phát triển một cách không kiểm soát, có khả năng xâm lấn hoặc di căn sang các cơ quan khác. Ung thư gan được chia thành hai loại: Ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát.

Ung thư gan nguyên phát phát triển trực tiếp trong gan, trong khi ung thư gan thứ phát là kết quả của việc khối u xuất phát từ các cơ quan khác, sau đó di căn đến gan.

Việc phân biệt giữa u gan lành tính và u gan ác tính yêu cầu các phương pháp chẩn đoán chính xác như siêu âm, CT scan, MRI kết hợp xét nghiệm máu. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá kết quả, đưa ra chẩn đoán bệnh và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Căn nguyên hình thành u gan

Một số tổn thương u lành tính của gan có thể phát triển do phản ứng tăng sản tế bào gan gây ra do dị dạng động mạch trong gan hoặc do u tuyến của gan, đặc biệt gặp ở phụ nữ và có mối liên quan chặt chẽ đến việc sử dụng thuốc tránh thai dạng uống.

Mặt khác, các nguyên nhân xuất hiện u gan ác tính rất đa dạng như:

• Các bệnh lý liên quan đến gan: Bao gồm viêm gan siêu vi mãn tính (viêm gan B, viêm gan C, viêm gan D đồng nhiễm viêm gan B), các bệnh gan dẫn đến bệnh xơ gan (ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh Wilson, xơ hóa đường mật nguyên phát), bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
• Yếu tố môi trường: Tác nhân rượu bia hoặc thuốc lá, aflatoxin do tiêu thụ các loại thực phẩm bị mốc.
• Khối u di căn: Xuất hiện do tế bào ung thư từ các cơ quan khác di căn đến gan. Các loại ung thư phổ biến nhất gồm ung thư phổi, ung thư vú, ung thư tuyến tụy…
• U ác tính bẩm sinh: Như u nguyên bào gan.

Dấu hiệu nhận biết u gan

Ngoài băn khoăn về việc u gan là gì, nhiều người cũng quan tâm về biểu hiện của bệnh. Tuy giai đoạn đầu, khối u gan chưa biểu hiện rõ ràng nhưng có một số triệu chứng người bệnh có thể nhận biết báo hiệu khối u gan lành tính hay ác tính.

Triệu chứng của u gan lành tính

U gan lành tính thường không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào trong giai đoạn ban đầu. Thay vào đó, các triệu chứng thường xuất hiện khi khối u đã phát triển đủ lớn để gây ra áp lực hoặc chèn ép lên vùng mô xung quanh. Một số triệu chứng phổ biến của u gan lành tính bao gồm:

• Đầy bụng, chán ăn, mệt mỏi: Đây là những triệu chứng không đặc trưng, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác. Sự xuất hiện của những triệu chứng này có thể do ảnh hưởng của u gan đối với chức năng tiêu hóa, chuyển hóa của cơ thể.
• Cơn đau ở vị trí gan: Đau ở vùng gan (vùng hạ sườn phải) thường không liên tục, có thể xuất phát từ việc u gan tạo áp lực lên các cấu trúc gan xung quanh. Tuy nhiên, cơn đau này thường không được xem là một triệu chứng đặc trưng của u gan lành tính vì cũng có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác.
• Đau bụng dữ dội: Đây là những biểu hiện ít phổ biến, thường xuất hiện ở những trường hợp nghiêm trọng hơn như khi u gan lành tính gây vỡ mạch máu gan, nhồi máu hoặc xuất huyết tràn vào ổ bụng. Tuy nhiên, các trường hợp này rất hiếm gặp.

Tuy u gan lành tính thường không gây ra các triệu chứng đặc trưng nhưng bất kỳ biểu hiện nào của cơ thể cũng nên được kiểm tra, theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa. Việc đưa ra chẩn đoán chính xác sớm sẽ giúp điều trị hiệu quả, kịp thời.

Biểu hiện của ung thư gan

Ung thư gan là một căn bệnh nguy hiểm, phát triển rất nhanh, đồng thời chúng thường được phát hiện ở giai đoạn muộn khi đã ở tình trạng nghiêm trọng.

Mặc dù các triệu chứng của ung thư gan ở giai đoạn đầu thường khó phát hiện, dễ gây nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác nhưng một số biểu hiện cụ thể chỉ điểm bệnh, bao gồm:

• Vàng da và mắt: Đây là dấu hiệu điển hình nhất của ung thư gan, gây ra bởi sự tích tụ của bilirubin trong máu do không thể tiết ra mật đủ hoặc do sự chèn ép lên đường dẫn mật.
• Đau bụng dữ dội ở vùng bụng: Cơn đau này thường là do u gan lớn đã gây ra áp lực lên các cấu trúc gan cùng mô xung quanh.
• Rối loạn tiêu hóa: Bao gồm các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, ăn nhanh no, chán ăn, tiêu chảy, có thể là do sự ảnh hưởng của ung thư gan đến chức năng gan.
• Mệt mỏi: Là một biểu hiện không đặc trưng, thường gặp ở nhiều bệnh lý, mệt mỏi có thể xuất phát từ việc ung thư gan ảnh hưởng đến chức năng gan cũng như sức khỏe tổng thể của cơ thể.
• Giảm cân không rõ nguyên do: Khi cơ thể chiến đấu với căn bệnh thường tiêu hao năng lượng, dẫn đến hiện tượng giảm cân mà không có nguyên nhân rõ ràng.
• Bụng phình to bất thường hoặc sờ thấy khối cứng ở bề mặt da vùng gan: Đây là biểu hiện của sự phát triển khối u trong gan.

Ở giai đoạn muộn, khi ung thư gan tiến triển, các triệu chứng thường trở nên nặng nề hơn, bao gồm các biểu hiện của xơ gan mất bù như nôn ra máu, sốt cao, suy kiệt…

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin giải đáp thắc mắc của độc giả về câu hỏi “U gan là gì?”. Mong bạn đọc đã có được thông tin hữu ích về bệnh lý này bao gồm căn nguyên và dấu hiệu giúp phân biệt khối u gan lành tính và ung thư gan.