Cảnh báo tại từng vị trí đau bụng

Đau bụng có thể là một cảnh báo cho vấn đề về sức khỏe trên cơ thể của bạn. Xác định vị trí đau bụng giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán và kiểm tra nguyên nhân gây nên cơn đau khó chịu và kịp thời can thiệp điều trị vấn đề sức khỏe của bạn.

Vị trí đau bụng vùng ổ bụng

Ổ bụng là một khu vực cận kề phía trên của vùng bụng và bao gồm phần từ mũi ức (bên dưới xương sườn) xuống tận đáy chậu. Khu vực này có thể được chia thành hai vùng chính là thượng vị (vùng bên trên rốn) và hạ vị (vùng bên dưới rốn).

Ổ bụng bảo vệ dạ dày, tá tràng, gan, lách, tụy tạng, hệ thống mật (bao gồm đường dẫn mật và túi mật), ruột (bao gồm đại tràng, ruột non, mạc treo, trực tràng, hậu môn), hệ tiết niệu (bao gồm thận, niệu quản, bàng quang) và ở phụ nữ còn có tử cung, buồng trứng, vòi trứng, và âm đạo.

Cơn đau bụng vị trí ổ bụng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm việc ăn quá no hoặc tiêu thụ một lượng lớn thức phẩm, đặc biệt là thực phẩm giàu chất béo hoặc thực phẩm gây sưng bụng. Cơn đau cũng có thể xảy ra khi cơ thể không dung nạp lactose và tiêu thụ nhiều sản phẩm sữa. Các cơn đau này thường tự giảm đi sau vài giờ hoặc kéo dài vài ngày, không gây ra nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, nhưng đây cũng là một dấu hiệu cảnh báo cho sức khỏe của bạn.

Vị trí đau bụng âm ỉ phía trên

Nếu bạn trải qua đau âm ỉ ở phía trên bụng, gần vùng dạ dày kèm triệu chứng ợ hơi, có thể bạn đang trải qua tình trạng đầy bụng do khí chướng. Nguyên nhân thường xuất phát từ việc ăn nhanh, nuốt thức ăn quá nhanh hoặc tiêu thụ thực phẩm có khả năng tạo khí, chẳng hạn như thức uống có ga, bia, và sản phẩm từ sữa hoặc đậu.

Để tránh tình trạng đau bụng âm ỉ này, nên giảm lượng thực phẩm và đồ uống có khả năng gây tạo khí, và duy trì một lối sống lành mạnh và khoa học.

Đau vùng dưới ngực hoặc vùng trên cùng của bụng

Nếu bạn đang trải qua đau bụng ở những vị trí này, có thể đây là triệu chứng của chứng ợ nóng (trào ngược axit) do dạ dày bị tiếp xúc với acid dạ dày quá nhiều. Triệu chứng này có thể kèm theo cảm giác nóng rát ở cổ họng và đôi khi bạn có thể cảm nhận mùi vị khó chịu xộc lên cổ họng.

Nguyên nhân chính của chứng ợ nóng thường xuất phát từ việc tiêu thụ nhiều loại thực phẩm và đồ uống có thể gây ra sự trào ngược của acid dạ dày lên dạ dày. Những thực phẩm thường gây ra chứng ợ nóng bao gồm thực phẩm có nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay, rượu, thức uống có chứa caffein, và thuốc lá.

Để hạn chế tình trạng này, bạn nên duy trì chế độ ăn uống bằng cách ăn nhỏ và thường (5 - 6 bữa nhỏ hơn thay vì 2 - 3 bữa lớn), đồng thời nên mặc quần áo rộng để tránh áp lực lên bụng và hạn chế sử dụng các chất kích thích có hại cho dạ dày.

Đau dữ dội vùng bụng trên

Viêm loét dạ dày có thể là nguyên nhân gây ra cảm giác đau nhói ở bụng trên và vùng dạ dày. Bệnh này thường xuất phát từ tổn thương niêm mạc dạ dày và có thể đi kèm với những triệu chứng như thay đổi khẩu vị, buồn nôn, đại tiện ra máu hoặc sẫm màu, và sụt cân không rõ nguyên nhân.

Các nguyên nhân gây ra viêm loét dạ dày thường bao gồm việc sử dụng thuốc aspirin, thuốc chống viêm, hút thuốc, và tiêu thụ quá nhiều rượu.

Đau nhói vùng bụng kèm cảm giác đầy hơi

Nếu bạn cảm thấy hệ tiêu hóa của mình đang trở nên nhạy cảm, có thể bạn đang gặp phải hội chứng ruột kích thích. Hội chứng này có thể gây ra hai vấn đề chính: Một là khiến hệ tiêu hóa hoạt động quá nhanh, dẫn đến tình trạng tiêu chảy, và hai là khiến hệ tiêu hóa hoạt động chậm lại, gây táo bón.

Hiện nay, nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích vẫn chưa rõ ràng, nhưng có sự đề xuất rằng nó có thể liên quan đến sự gián đoạn trong giao tiếp giữa não bộ và hệ tiêu hóa. Trong trường hợp này, bạn cần kiểm soát cẩn thận loại thực phẩm và lượng thực phẩm bạn tiêu thụ, để đảm bảo không gây kích thích thêm cho hệ tiêu hóa nhạy cảm của bạn.

Đau bụng trên bên phải

Khi xuất hiện cơn đau dữ dội ở vùng bên phải trên bụng, đặc biệt là nếu có sốt, run rẩy, và buồn nôn, có thể nghi ngờ bạn bị sỏi mật. Sỏi mật không dễ phát hiện và thường chỉ trở nên rõ ràng khi nó gây ra viêm nhiễm và khiến sỏi mắc kẹt trong các ống dẫn từ gan đến ruột non.

Có một số yếu tố nguy cơ có thể tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi mật, bao gồm thừa cân hoặc béo phì, thiếu vận động, tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo và cholesterol, thiếu chất xơ trong chế độ ăn, di truyền, tiểu đường, và sử dụng thuốc chứa hormone như thuốc tránh thai hoặc thuốc điều trị hormone khác.

Để ngăn ngừa việc hình thành sỏi mật, quy tắc cơ bản bao gồm duy trì một chế độ ăn cân đối, không bỏ bữa, và kiểm soát cân nặng. Nếu bạn đang thực hiện chế độ giảm cân, hãy cân nhắc cẩn trọng, vì một số phương pháp giảm cân có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi mật.

Vị trí đau bụng phía dưới bên phải

Triệu chứng đau bụng phía dưới bên phải có thể là dấu hiệu của viêm ruột thừa. Cơn đau do viêm ruột thừa thường xuất hiện dạng cơn đau nhói ở vùng gần rốn hoặc bên phải của bụng, sau đó có thể di chuyển xuống bụng dưới bên phải. Các triệu chứng khác thường bao gồm sưng bụng và sốt cao.

Nguyên nhân của viêm ruột thừa có thể là do tắc nghẽn trong ruột thừa, viêm nhiễm của mô ruột thừa (có thể do nhiễm trùng ở đường tiêu hóa hoặc từ một bộ phận khác của cơ thể), hoặc do sự tăng trưởng của ký sinh trùng gây nhiễm trùng và tổn thương ruột thừa.

Để phòng ngừa bệnh viêm ruột thừa, bạn nên xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh và tiêu dùng thực phẩm có nhiều chất xơ, bao gồm rau quả tươi. Nếu bạn gặp đau bụng và các triệu chứng tương tự, đặc biệt nếu có sự nghi ngờ về viêm ruột thừa, tốt nhất là nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị một cách chính xác để đảm bảo sức khỏe và tránh các biến chứng nguy hiểm.

Lưu ý rằng cảnh báo về vị trí đau bụng trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế được chẩn đoán từ bác sĩ. Nếu bạn xuất hiện cơn đau bụng cần thăm khám và kiểm tra với bác sĩ để đảm bảo sức khỏe và điều trị đúng cách.