Vị trí và cấu tạo của bàng quang

Bàng quang là một bộ phận trong cơ thể nằm trong vùng bụng dưới, phía sau xương mu, và nói chung nằm giữa ổ bụng và xương mu. Kích thước và hình dạng của bàng quang có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng nước tiểu.

Vị trí và cấu tạo của bàng quang

Tìm hiểu vị trí và cấu tạo của bàng quang:

Vị trí

Bàng quang là một cơ quan quan trọng trong hệ bài tiết, nằm ở phía dưới của phúc mạc và ngay sau khớp mu. Đây là nơi chứa và lưu trữ nước tiểu trước khi được đưa ra khỏi cơ thể. Khi bàng quang rỗng, nó nằm hoàn toàn trong phía trước của vùng chậu, đối diện với trực tràng và các tạng sinh dục. Tuy nhiên, khi bàng quang chứa đầy nước tiểu, nó mở rộng và căng lên, có hình dạng giống một quả cầu, vượt qua khớp mu và mở ra phía trước trong ổ bụng.

Bàng quang có hình tứ diện tam giác với bốn mặt quan trọng:

Mặt trên: Được phúc mạc che phủ, mặt trên của bàng quang có thể lõm khi bàng quang rỗng và lồi ra khi nó đầy nước tiểu.

2 mặt dưới bên: Nằm trên hai bên hoành chậu, những mặt này thay đổi khi bàng quang chứa đầy nước tiểu và có thể ảnh hưởng đến vị trí của nó trong ổ bụng.

Mặt sau dưới (đáy bàng quang): Đây là phần phẳng của bàng quang, mặt sau dưới có thể lồi ra hoặc giữ phẳng tùy thuộc vào lượng nước tiểu bên trong.

Ở trẻ em, bàng quang thường nằm ở vùng ổ bụng và có hình dạng giống quả lê, với phần cuống là ống niệu rốn. Khi trẻ phát triển, bàng quang dần tụt xuống vùng chậu, ống niệu rốn thu nhỏ và đóng kín hơn. Sự biến đổi này phản ánh quá trình phát triển tự nhiên của hệ tiểu đường theo thời gian.

Cấu tạo

Cấu tạo của bàng quang là một hệ thống phức tạp, được hình thành bởi nhiều lớp và cơ cấu khác nhau. Bên dưới là mô tả chi tiết về cấu tạo của bàng quang:

Lớp niêm mạc

• Lớp niêm mạc là lớp ở phía trong của bàng quang, che phủ bề mặt nội tiếp của nó.
• Đây là lớp mỏng và mịn, giúp tránh sự kích thích khi nước tiểu đi qua và bảo vệ lớp cơ.

Lớp hạ niêm mạc (lớp dưới niêm mạc)

• Lớp này nằm dưới lớp niêm mạc và có tính đàn hồi, linh hoạt.
• Còn được gọi là lớp dưới niêm mạc, lớp này có đặc tính trơn trượt, giúp lớp cơ và lớp niêm mạc trượt lên nhau mà không tạo ra ma sát.

Lớp cơ

Lớp cơ của bàng quang bao gồm ba lớp chính:

• Lớp cơ vòng ở bên trong.
• Lớp cơ dọc ở bên ngoài.
• Lớp cơ chéo ở giữa.
• Lớp cơ chịu trách nhiệm cho quá trình co bóp và giãn ra của bàng quang khi nước tiểu được chứa và đưa ra.

Lớp thanh mạc

• Lớp thanh mạc bao gồm các mạch máu và mô liên kết, đảm bảo cung cấp dưỡng chất và duy trì cấu trúc của bàng quang.

Hệ thống niệu quản và niệu đạo

• Bàng quang kết nối với bể thận thông qua hai niệu quản.
• Hai lỗ niệu quản kết hợp với cổ bàng quang để tạo thành hình tam giác, được gọi là tam giác bàng quang.
• Niệu đạo là đường mở ra phía dưới, nơi nước tiểu được đưa ra khỏi cơ thể.

Thông thường, ở người trưởng thành, dung tích của bàng quang có thể chứa từ 300 - 500ml nước tiểu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bệnh lý, dung tích này có thể thay đổi, tăng hoặc giảm, phản ánh sự tổn thương của hệ tiết niệu.

Chức năng nhiệm vụ của bàng quang trong cơ thể

Bàng quang là một cơ quan quan trọng trong hệ bài tiết của cơ thể, thực hiện nhiều chức năng quan trọng liên quan đến việc chứa và đào thải nước tiểu. Chức năng cơ bản của bàng quang bao gồm:

Chứa nước tiểu: Bàng quang là nơi chứa nước tiểu được sản xuất và bài tiết bởi thận. Nó đóng vai trò như một bồn chứa, giữ nước tiểu cho đến khi cơ thể sẵn sàng để đào thải.

Đào thải nước tiểu: Khi bàng quang đầy, cơ quan này hoạt động để đào thải nước tiểu ra khỏi cơ thể qua niệu đạo.

Dự trữ nước tiểu: Bàng quang có khả năng dự trữ nước tiểu, giúp duy trì và ngăn chặn việc tiểu tiện theo sự điều khiển của cơ thể. Nước tiểu sẽ được bài tiết ra ngoài khi 3 lớp cơ của bàng quang hoạt động:

Cấu trúc lớp cơ của bàng quang:

Lớp cơ trơn:

• Là lớp cơ chịu trách nhiệm về việc đẩy nước tiểu ra ngoài qua niệu đạo.
• Nhận sự điều khiển từ thần kinh phó giao cảm từ tủy.

Cơ vòng trong và lỗ niệu đạo:

• Cơ vòng trong ở cổ bàng quang và lỗ niệu đạo trong nhận sự điều khiển từ thần kinh giao cảm.
• Có chức năng kiểm soát quá trình đi tiểu và ở nam giới, cơ vòng trong ngăn chặn trào ngược của tinh dịch khi xuất tinh.

Cơ vân ở vòng ngoài:

• Có thể điều khiển theo ý muốn của bản thân, giúp kiểm soát việc đi tiểu.

Bàng quang được kiểm soát và điều khiển thông qua một cơ chế thần kinh phức tạp, bao gồm hệ thống phó giao cảm tủy cùng với sự tham gia của các sợi giao cảm từ tủy ngực và một phần của thân não.

Khi bàng quang chứa đầy nước tiểu, tín hiệu từ các dây thần kinh được gửi về não, và sau đó, não phản hồi để kích thích co bàng quang và mở van ở gần đầu niệu đạo để thải nước tiểu ra khỏi cơ thể.

Qua đó, bàng quang thực hiện một loạt các chức năng phức tạp để duy trì sự cân bằng và thoải mái trong hệ thống bài tiết nước tiểu.

Lối sống ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh lý về bàng quang

Để duy trì sức khỏe bàng quang và ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh lý, đặc biệt là ung thư bàng quang bạn nên duy trì lối sống lành mạnh và lưu ý:

Uống đủ nước

• Uống đủ lượng nước hàng ngày (từ 2 - 2,5 lít) giúp làm sạch đường tiết niệu và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
• Duy trì lượng nước uống ổn định để không làm ảnh hưởng đến hoạt động của bàng quang.

Vệ sinh vùng kín

Đảm bảo vùng kín luôn sạch sẽ để ngăn chặn bệnh viêm nhiễm và tránh cơ hội xâm nhập của vi khuẩn đến bàng quang. Vệ sinh vùng kín hàng ngày là cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của bàng quang.

Không nhịn tiểu

Tránh nhịn tiểu quá lâu, vì điều này có thể làm yếu cơ bàng quang và tác động xấu đến thận. Việc đặt thói quen đi tiểu đúng cách giúp giữ cho bàng quang hoạt động hiệu quả.

Kiểm soát cân nặng

Duy trì cân nặng ổn định để giảm áp lực lên bàng quang. Tăng cường luyện tập thể dục đều đặn để hỗ trợ kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe nói chung.

Không hút thuốc lá

Hút thuốc lá có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về bàng quang, đặc biệt là ung thư. Bỏ thói quen hút thuốc có lợi cho sức khỏe toàn diện và giảm rủi ro về bệnh lý bàng quang.

Hạn chế một số thực phẩm

Giảm tiêu thụ các thực phẩm và đồ uống gây kích thích bàng quang như đồ ăn cay nóng, thức uống có chứa nhiều axit, socola. Hạn chế các yếu tố kích thích có thể giảm nguy cơ kích thích bàng quang và làm giảm các triệu chứng khó chịu.

Lưu ý các vấn đề kể trên và duy trì lối sống lành mạnh có thể giúp bạn bảo vệ sức khỏe bàng quang và giảm nguy cơ mắc các vấn đề lý về cơ quan này.