Vỡ mạch máu mắt: Nguyên nhân nào gây ra tình trạng này?

Vỡ mạch máu mắt là vấn đề khá phổ biến và thường không gây nguy hiểm nhưng lại khiến nhiều người lo lắng. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ ai, từ người trẻ đến người lớn tuổi. Tuy nhiên, ít người biết được chính xác nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết các nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ đôi mắt của bạn.

Vỡ mạch máu mắt là gì?

Vỡ mạch máu mắt hay còn gọi là xuất huyết dưới kết mạc, tình trạng này xảy ra khi một mao mạch nhỏ vỡ ngay bên dưới kết mạc. Thông thường, bạn chỉ nhận ra khi soi gương và thấy một mảng đỏ tươi nổi bật trên phần trắng của mắt.

Do kết mạc không thể hấp thụ máu nhanh, lượng máu này bị giữ lại dưới lớp màng trong suốt, tạo thành mảng đỏ. Dù trông dễ gây lo lắng và có vẻ đau, tình trạng này đa phần lành tính và thường tự biến mất trong khoảng 10 đến 14 ngày.

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất của xuất huyết trong mắt là một vết đỏ tươi trên phần lòng trắng. Do cấu trúc của các mao mạch rất mỏng manh, khi máu từ kết mạc thoát ra ngoài, nó không chảy ra thành dòng hay nhỏ giọt, mà lan vào khoảng không giữa kết mạc và củng mạc, tạo thành các vệt giống như vết dầu loang ở vùng kết mạc.

Mặc dù có sự xuất hiện của máu, tình trạng vỡ mạch máu mắt không ảnh hưởng đến thị lực, không gây rỉ mắt hay đau đớn. Thay vào đó, bạn chỉ cảm thấy một chút khó chịu nhẹ ở bề mặt nhãn cầu và thường chỉ nhận ra khi nhìn vào gương hoặc khi người khác chỉ ra.

Nguyên nhân gây ra vỡ mạch máu mắt

Trong nhiều trường hợp, vỡ mạch máu mắt không có nguyên nhân xác định. Tuy nhiên, một vài yếu tố có thể làm gia tăng khả năng vỡ mao mạch trong mắt, bao gồm:

• Tăng áp lực đột ngột: Các hoạt động khiến áp lực trong mạch máu tăng như ho, hắt hơi mạnh, nôn mửa, hoặc khi gắng sức quá mức.
• Chấn thương mắt: Bất kỳ va chạm nào vào mắt hoặc xung quanh mắt, dụi mắt mạnh, hoặc chấn thương do các thủ thuật phẫu thuật mắt đều có thể dẫn đến tình trạng này.
• Bệnh lý mạch máu: Các bệnh như huyết áp cao, tiểu đường, rối loạn vi mạch hoặc xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến mao mạch.
• Rối loạn đông máu: Những tình trạng như hemophilia, giảm tiểu cầu hoặc bệnh gan mạn tính làm giảm khả năng đông cầm máu, kéo theo nguy cơ xuất huyết cao hơn.
• Thuốc kháng đông và thuốc chống kết tập tiểu cầu: Các loại thuốc như aspirin, warfarin, hay clopidogrel cũng làm tăng nguy cơ chảy máu tự phát.
• Viêm kết mạc: Khi viêm kết mạc do nhiễm trùng hoặc dị ứng xảy ra, phản ứng viêm mạnh có thể làm giãn nở các mao mạch nhỏ trong kết mạc, khiến chúng dễ bị vỡ và dẫn đến xuất huyết dưới kết mạc.
• Yếu tố nguy cơ: Khi cơ thể lão hóa, thành mạch trở nên kém bền và dễ vỡ hơn. Những người thường xuyên sử dụng kính áp tròng hoặc căng thẳng thần kinh có thể ảnh hưởng gián tiếp đến mắt và gây vỡ mạch máu.

Phải làm gì khi bị vỡ mạch máu mắt?

Khi bị vỡ mạch máu mắt, mặc dù có thể không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng để bảo vệ thị lực và ngăn ngừa những biến chứng có thể xảy ra, chúng ta cần làm gì?

Xử lý ban đầu

Khi bị vỡ mạch máu mắt, mọi người không được dụi tay vào mắt vì hành động này có thể làm tình trạng nghiêm trọng hơn. Thay vào đó, nên sử dụng băng ép hoặc chườm đá nhẹ nhàng để kiểm soát và ngăn vùng xuất huyết lan rộng.

Ngoài ra, có thể sử dụng nước mắt nhân tạo để nhỏ mắt khoảng 6 lần mỗi ngày giúp giảm cảm giác khó chịu. Nếu bạn đang sử dụng thuốc chống đông máu, cần báo ngay với bác sĩ để được tư vấn phương án điều trị thích hợp.

Không nên tự ý sử dụng aspirin hay bất kỳ thuốc ức chế đông máu nào mà chưa được sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa, vì điều này có thể dẫn đến những biến chứng không mong muốn.

Thăm khám và điều trị y tế

Những người bị xuất huyết mắt thường không thể xác định được mức độ nguy hiểm nên có thể sẽ lo lắng. Để giảm bớt lo ngại, nên theo dõi tình trạng mắt trong 1 - 2 ngày. Nếu xuất hiện thêm các dấu hiệu bất thường như đau, đỏ nặng hơn hoặc suy giảm thị lực, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được kiểm tra.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Nếu xuất huyết mắt do chấn thương, các phương pháp điều trị sẽ tập trung vào phục hồi nhanh chóng vùng kết mạc bị tổn thương. Trong trường hợp nguyên nhân là nhiễm khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh đặc trị để ngăn ngừa biến chứng.

Phòng ngừa xuất huyết dưới kết mạc mắt

Xuất huyết dưới kết mạc mắt thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng bạn có thể giảm thiểu nguy cơ bằng cách thực hiện một số biện pháp sau:

• Đảm bảo vệ sinh kính áp tròng cẩn thận theo hướng dẫn, không đeo chúng quá lâu và thay định kỳ theo chỉ dẫn bác sĩ. Việc này giúp tránh kích ứng và tổn thương mắt do kính áp tròng gây ra.
• Sử dụng kính bảo hộ khi làm việc ở môi trường tiềm ẩn nguy cơ chấn thương mắt, chẳng hạn khi tiếp xúc với hóa chất, chơi thể thao hoặc thực hiện các công việc xây dựng.
• Tránh dùng tay dụi mắt, đặc biệt là khi cảm thấy ngứa hoặc bị kích ứng. Dụi mắt mạnh có thể làm vỡ các mạch máu nhỏ dưới kết mạc, làm tăng nguy cơ xuất huyết.
• Nếu thường xuyên bị xuất huyết dưới kết mạc, nên đến bác sĩ để kiểm tra các tình trạng sức khỏe liên quan. Các vấn đề như rối loạn chảy máu có thể khiến mạch máu dễ tổn thương hơn.

Nhìn chung, vỡ mạch máu mắt không quá đáng lo nếu được xử lý đúng cách. Phần lớn các trường hợp đều gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, khi được điều trị kịp thời và đúng phương pháp, tình trạng này sẽ được cải thiện mà không gây tổn hại lâu dài đến thị lực.