Xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV không?

HIV là căn bệnh rất nguy hiểm, không chỉ phá hủy hệ miễn dịch của người mắc mà bệnh HIV chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Vì vậy, phát hiện sớm bệnh là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới kết quả điều trị bệnh. Vậy xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV không? 

Tổng quan về xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu là chỉ số cận lâm sàng thường quy được bác sĩ chỉ định trong mọi trường hợp cần đánh giá tình trạng sức khỏe của người khám. Thông qua mẫu bệnh phẩm là máu, xét nghiệm máu sẽ cho kết quả là các chỉ số, phản ánh tình hình sức khỏe của người bệnh.

Tổng phân tích máu ngoại vi

Qua kết quả xét nghiệm sẽ thể hiện chỉ số về hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu. Từ dó, chẩn đoán sớm các bệnh về hệ tạo máu. Ngoài ra, phát hiện sớm các bệnh nguy hiểm như ung thư máu, suy tủy xương hay các phản ứng viêm nhiễm trong cơ thể.

Đồng thời, chỉ số này cũng được theo dõi thường xuyên trong quá trình điều trị, giúp người thầy thuốc điều chỉnh phác đồ điều trị và liều lượng thuốc theo tình trạng bệnh nhân.

Đường huyết

Bệnh tiểu đường là căn bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính, âm thầm gây hại cho sức khỏe người mắc. Hơn thế, tỷ lệ người mắc đái tháo đường ngày càng có xu hướng gia tăng. Ở giai đoạn đầu, bệnh không có triệu chứng rõ ràng khiến người bệnh phát hiện tiểu đường muộn.

Đường huyết hay chỉ số Glucose máu là chỉ số quan trọng giúp xác định tình trạng đường trong máu người bệnh. Đây cũng là một trong những yếu tố chẩn đoán xác định người bệnh có bị đái tháo đường hay không. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra chiến lược điều trị lâu dài.

Xét nghiệm mỡ máu

Bộ xét nghiệm mỡ máu (blood lipid test) được sử dụng để đo lường nồng độ cholesterol và chất béo trung tính có trong máu. Xét nghiệm này được thực hiện thường quy giúp tiên lượng nguy cơ tích tụ mỡ và hình thành các mảng bám trong động mạch, dễ dẫn tới xơ vữa động mạch.

Nếu tình trạng mỡ máu của người bệnh trên ngưỡng bình thường hoặc rối loạn, bác sĩ sẽ đưa ra những tư vấn về chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp. 

Xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV không? 

Nếu nghi ngờ bản thân bị phơi nhiễm HIV, cần báo với bác sĩ để chỉ định xét nghiệm kiểm tra HIV.

Xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV không? Câu trả lời là không

Đây là các xét nghiệm chuyên sâu và không nằm trong bộ xét nghiệm máu thường quy. Xét nghiệm bao gồm:

• Xét nghiệm tìm kháng nguyên virus HIV: Xét nghiệm sẽ đưa ra kết quả lượng virus HIV có trong máu. Tuy nhiên, đây là xét nghiệm có chi phí cao nên không được sử dụng phổ biến với mục đích sàng lọc bệnh nhân. Trừ khi người bệnh có nguy cơ mắc HIV cao hoặc có các biểu hiện triệu chứng nghi ngờ.
• Xét nghiệm tìm kháng thể kháng virus HIV: Xét nghiệm này sẽ giúp tìm lượng kháng thể mà cơ thể sinh ra để chống lại virus HIV có trong máu hoặc trong dịch tiết của cơ thể. Thời điểm phù hợp để làm xét nghiệm này là 15 tới 30 ngày sau phơi nhiễm HIV.
• Xét nghiệm sàng lọc HIV với ba phương pháp phổ biến là Test nhanh, xét nghiệm miễn dịch hấp thụ liên kết với Enzym (ELISA) và xét nghiệm miễn dịch hóa phát quang.

Tuy các phương pháp trên cho ra kết quả với độ nhạy và độ đặc hiệu với virus HIV khác nhau, nhìn chung các xét nghiệm sẽ cung cấp thông tin giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Trong đó, xét nghiệm sàng lọc HIV có ưu điểm là làm nhanh chóng và cho ra kết quả sớm với độ chính xác là 99%. Tuy nhiên, nhược điểm là bộ xét nghiệm sàng lọc sẽ chỉ cho ra kết quả bạn có mắc HIV hay không mà sẽ không xác định được lượng virus cũng như giai đoạn bệnh. 

Chính vì vậy, để điều trị thì bạn sẽ cần làm các phương pháp kiểm tra chuyên sâu hơn. Từ đó, bác sĩ sẽ tư vấn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp, đồng thời chỉ định thuốc điều trị với liều lượng thích hợp.

Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm HIV

Kết quả âm tính

Kết quả âm tính không đồng nghĩa bạn hoàn toàn không có nguy cơ mắc HIV. Kết quả sẽ cho thấy ở thời điểm hiện tại virus không có trong cơ thể của bạn. Ngoài ra, có phần trăm xác suất kết quả âm tính giả nếu bạn ở trong thời kỳ “cửa sổ”.

Thời kỳ “cửa sổ” kéo dài trung bình từ 3 đến 6 tháng. Đây là thời gian để virus phát triển và cơ thể sinh ra kháng thể chống lại virus. Vì vậy, nếu làm xét nghiệm trong thời điểm này thì virus chưa đủ lượng cũng như lượng kháng thể chưa đủ để xét nghiệm đưa ra kết quả dương tính.

Vì vậy, nếu bạn nghi ngờ bản thân có nguy cơ cao bị nhiễm virus HIV thì bạn cần làm thêm một số xét nghiệm khác. Các xét nghiệm chẩn đoán xác định (confirmatory test) với phương pháp Western blot sẽ giúp khẳng định có bệnh hay không.

Ngoài ra, một số yếu tố khách quan có thể làm ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm. Ví dụ như uống rượu bia, chất kích thích trước khi làm xét nghiệm hay sai sót trong quá trình lấy mẫu có thể cho ra kết quả âm tính giả

Sử dụng chất kích thích gây sai sót kết quả xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm dương tính

Nếu kết quả xét nghiệm đưa ra dương tính cũng chưa loại trừ khả năng đây là kết quả dương tính giả. Bạn sẽ cần làm thêm một số xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định bệnh. Ví dụ như confirmatory test hay bộ ba test theo quy định của Bộ Y Tế. 

HIV là căn bệnh nguy hiểm khi tàn phá sức khỏe người mắc, đồng thời không có phương pháp điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, nếu được phát hiện bệnh sớm, quá trình điều trị sẽ hiệu quả hơn. Kết hợp cùng chế độ sinh hoạt, ăn uống hợp lý, người bệnh có thể kéo dài thời gian sống thêm 8 tới 12 năm.

Nếu kết quả dương tính, bạn cần làm thêm xét nghiệm để xác định chính xác bệnh

Trên đây là bài viết của Nhà thuốc Long Châu về câu hỏi “Xét nghiệm máu bình thường có phát hiện ra HIV không?”. Hy vọng với bài viết, bạn có thể biết được những thông tin cơ bản về chủ đề này.

Xét nghiệm máu bình thường sẽ khó có thể phát hiện ra bệnh HIV mà cần những xét nghiệm chuyên sâu hơn. Hiện nay, có nhiều phương pháp phát hiện bệnh như xét nghiệm tìm kháng nguyên và kháng thể của HIV hay bộ test sàng lọc bệnh. Tùy vào tình trạng bệnh nhân và thời điểm phơi nhiễm mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp thăm dò phù hợp.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp