Yếu tố nguy cơ gây nên bệnh ung thư vùng đầu cổ

​Ung thư vùng đầu cổ là thuật ngữ y khoa dùng để nhắc đến các khối u ác tính phát triển trong và xung quanh vùng cổ họng, thanh quản, mũi, xoang và miệng. 

Ung thư vùng đầu cổ là gì?

Ung thư vùng đầu cổ được bắt nguồn từ lớp tế bào gai nằm lót trong bề mặt ẩm ướt ở vùng đầu cổ (ví dụ như trong miệng, mũi, họng) dần phát triển thành ung thư biểu mô tế bào gai hoặc các tế bào ung thư bắt nguồn từ các tuyến nước bọt chứa nhiều loại tế bào ung thư hóa gây nên.

Ung thư vùng đầu cổ được phân loại theo vị trí khởi nguồn của khối u như:

• Khoang miệng: Bao gồm môi, 2/3 lưỡi, nướu răng, niêm mạc môi và má, sàn miệng, khẩu cái cứng và vùng nướu phía sau răng khôn.
• Hầu họng: Họng là một ống rỗng dài khoảng 12,7 cm bắt đầu từ sau mũi tới thực quản, bao gồm 3 phần: Họng mũi (phần trên của họng, phía sau mũi), họng miệng (phần giữa của họng, bao gồm khẩu cái mềm, đáy lưỡi, và các trụ amidan) và hạ họng (phần dưới của họng).
• Thanh quản: Thanh quản hay hộp thanh âm là một hành lang ngắn cấu tạo bởi sụn, nằm ngay dưới họng ở vùng cổ. Thanh quản chứa các dây thanh âm và nắp thanh quản để tránh thức ăn lọt vào đường thở.
• Hốc mũi và các xoang cạnh mũi: Hốc mũi là khoảng trống bên trong mũi. Các xoang cạnh mũi là những hốc rỗng nhỏ trong xương vùng đầu xung quanh mũi.
• Các tuyến nước bọt: Các tuyến nước bọt chính nằm ở sàn miệng và gần xương hàm dưới có chức năng tiết ra nước bọt.

Các dạng ung thư não, mắt, thực quản, và tuyến giáp, cũng như ung thư da, cơ, xương vùng đầu cổ thường không được xếp loại trong ung thư vùng đầu cổ. Trong trường hợp có tế bào gai ung thư hóa ở hạch lympho vùng cổ trên nhưng không tìm thấy ung thư ở các vùng khác được gọi là ung thư tế bào gai vùng cổ di căn không rõ khối u nguyên phát.

Ung thư vùng đầu cổ

Yếu tố nguy cơ ung thư vùng đầu cổ

Có rất nhiều yếu tố có thể khiến bạn tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vùng đầu cổ, chẳng hạn như: 

Thói quen hút thuốc lá và sử dụng rượu bia

Nguyên nhân gây ra ung thư vùng đầu cổ có thể xuất phát từ thói quen sử dụng thuốc lá (bao gồm cả hút thuốc, nhai thuốc và hít trực tiếp) và uống nhiều rượu bia.

Thói quen hút thuốc lá và sử dụng rượu bia là hai yếu tố nguy cơ chiếm tỉ lệ cao nhất hơn 75% của ung thư vùng đầu cổ, đặc biệt ung thư khoang miệng, họng miệng, hạ họng và thanh quản. Tuy nhiên, thuốc lá và rượu không phải là yếu tố nguy cơ của ung thư tuyến nước bọt.

Hút thuốc lá là nguy cơ hàng đầu gây ung thư vùng đầu cổ

Vệ sinh răng miệng kém

Vệ sinh răng miệng kém, thói quen nhai trầu của người Việt, sử dụng Ma-té, một đồ uống giống trà của người Nam Mỹ cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư khoang miệng, họng, thực quản và thanh quản.

Thường xuyên sử dụng thức ăn đóng hộp, hay nước súc miệng có nồng độ cồn cao có thể là yếu tố nguy cơ ung thư khoang miệng, tuy nhiên chưa có bằng chứng rõ ràng.

Phơi nhiễm bệnh do môi trường

Phơi nhiễm nghề nghiệp ở những người làm việc trong lĩnh vực xây dựng, luyện kim, dệt may, gốm sứ, khai thác gỗ và công nghiệp thực phẩm có thể tăng nguy cơ ung thư thanh quản, hốc mũi, xoang cạnh mũi do hít phải khói bụi, bụi gỗ, bụi ni-ken, amiăng, sợi tổng hợp hoặc các hóa chất công nghiệp.

 Với những người làm việc ngoài trời thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng, tiếp xúc thường xuyên với tia xạ cũng có nguy cơ cao đối với ung thư môi nếu không trang bị các phương tiện bảo hộ lao động.

Hít phải khói bụi thường xuyên

Ngoài ra, các vi rút gây u như nhiễm HPV (Human Papilloma Virus), đặc biệt HPV-16, là một yếu tố nguy cơ của ung thư vùng đầu cổ, đặc biệt ung thư họng miệng bao gồm cả amidan và đáy lưỡi. 

Ung thư vùng đầu cổ là căn bệnh nguy hiểm nhưng không có nghĩa là bệnh không thể điều trị được. Nhận thấy sự xuất hiện của bất kỳ dấu hiệu nguy cơ, triệu chứng nào thì tốt nhất nên đến ngay bệnh viện để được thăm khám, xét nghiệm và được các bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn điều trị.

Ly Nguyễn

Nguồn tham khảo: Yhoccongdong.com