4 lý do cản gây trở việc giảm cân ở tuổi trung niên

Giảm cân là một thử thách đối với nhiều người, đặc biệt khi bước vào độ tuổi trung niên, việc này lại càng trở nên gian nan hơn. Theo thời gian, cơ thể có nhiều thay đổi, tốc độ trao đổi chất suy giảm, khối lượng cơ bắp hao hụt dần, cùng với những biến động về nội tiết tố khiến việc kiểm soát cân nặng trở nên khó khăn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 4 nguyên nhân chính cản trở quá trình giảm cân ở độ tuổi trung niên.

Suy giảm khối cơ theo tuổi tác

Cơ thể bắt đầu mất dần khối lượng cơ nạc từ 3 - 8% mỗi thập kỷ sau tuổi 30, đây là hiện tượng được gọi là teo cơ. Ngoài ra, tình trạng ít vận động do các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác như viêm khớp, chấn thương hoặc phải nằm lâu sau phẫu thuật cũng góp phần làm giảm khối cơ. Dù từng yếu tố riêng lẻ không gây ảnh hưởng quá lớn, nhưng khi tích tụ lại theo thời gian, chúng cũng làm tăng đáng kể nguy cơ mất cơ.

Hơn nữa, nhiều người cao tuổi không điều chỉnh chế độ ăn uống của mình theo sự thay đổi của cơ thể. Họ vẫn duy trì lượng calo tiêu thụ như trước kia, trong khi cơ thể có ít cơ hơn để chuyển hóa năng lượng và mức độ vận động cũng giảm. Hệ quả là cân nặng tăng dần theo thời gian, theo TS. Marcio Griebeler, chuyên gia nội tiết tại Cleveland Clinic ở Ohio cho hay.

Quá trình trao đổi chất chậm lại theo tuổi tác

Sự suy giảm khối lượng cơ theo thời gian có thể làm chậm quá trình trao đổi chất của cơ thể, khiến việc chuyển hóa calo từ thực phẩm thành năng lượng kém hiệu quả hơn. Khi lượng cơ giảm và mỡ thừa tăng lên, số calo đốt cháy cũng giảm đáng kể. Bên cạnh đó, nhiều người có xu hướng ít vận động hơn khi lớn tuổi vì nhiều lý do khác nhau, điều này càng làm chậm quá trình tiêu hao năng lượng.

Lượng calo mà cơ thể sử dụng khi ở trạng thái nghỉ ngơi được gọi là tỷ lệ trao đổi chất cơ bản (BMR), và yếu tố quan trọng quyết định chỉ số này chính là khối lượng cơ bắp. Ngoài ra, BMR còn bị ảnh hưởng bởi tuổi tác, kích thước cơ thể và giới tính. Theo Mayo Clinic, nam giới thường có ít mỡ và nhiều cơ hơn so với phụ nữ có cùng độ tuổi và cân nặng, do đó họ đốt cháy nhiều calo hơn, ngay cả khi không vận động. Hơn hết, một số vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác, chẳng hạn như suy giáp hoặc hội chứng Cushing, cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất, khiến quá trình đốt cháy năng lượng diễn ra chậm hơn.

Sự thay đổi nội tiết tố

Cả nam và nữ khi bước vào trung niên đều gặp thay đổi nội tiết tố, khiến việc kiểm soát cân nặng khó khăn hơn. Theo TS. Marcio Griebeler, phụ nữ từ 45 - 55 tuổi trải qua mãn kinh, làm giảm đáng kể estrogen, khiến mỡ dễ tích tụ ở bụng và gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2. Trong giai đoạn tiền mãn kinh, sự dao động estrogen cũng ảnh hưởng đến tâm trạng, gây khó khăn trong việc duy trì chế độ ăn uống và tập luyện.

Ở nam giới, testosterone bắt đầu suy giảm từ tuổi 40 với tốc độ 1 - 2% mỗi năm, làm giảm khả năng đốt cháy calo và gây tăng cân. Ngoài ra, theo Harvard Health, tuyến yên cũng giảm sản xuất hormone tăng trưởng (GH), khiến cơ thể khó duy trì khối lượng cơ và làm chậm quá trình trao đổi chất. TS. Griebeler cho rằng sự kết hợp của các yếu tố này khiến cơ thể tích trữ nhiều mỡ hơn, mất cơ nạc và giảm hiệu suất đốt cháy năng lượng theo thời gian.

Áp lực công việc tác động đến cân nặng

Ở độ tuổi 40 - 50, sự nghiệp thường đạt đến giai đoạn ổn định hoặc thăng hoa, nhưng điều này cũng đi kèm với những thách thức trong việc kiểm soát cân nặng. Lịch trình bận rộn khiến thời gian dành cho hoạt động thể chất bị thu hẹp, làm giảm khả năng đốt cháy calo. Bên cạnh đó, căng thẳng trong công việc cũng là một yếu tố tác động tiêu cực đến cân nặng.

Nghiên cứu cho thấy, khi mức độ căng thẳng gia tăng, cơ thể sản sinh nhiều hormone cortisol hơn. Loại hormone này làm tăng nồng độ ghrelin, đây là hormone kích thích cảm giác đói, khiến bạn có xu hướng ăn nhiều hơn. Nếu không kiểm soát tốt, việc tiêu thụ quá nhiều calo mà không có đủ thời gian vận động sẽ dẫn đến tình trạng tăng cân không mong muốn.

Tóm lại, với 4 lý do cản gây trở việc giảm cân ở tuổi trung niên được đề cập trong bài đều là những yếu tố quan trọng khiến quá trình kiểm soát cân nặng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp bạn điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và quản lý căng thẳng một cách hợp lý. Bằng cách xây dựng lối sống khoa học, bạn hoàn toàn có thể vượt qua những rào cản này để duy trì sức khỏe và vóc dáng ở tuổi trung niên.