Bài tập đứt dây chằng chéo sau giúp phục hồi hiệu quả

Đứt dây chằng chéo sau có thể xảy ra khi lực tác động trực tiếp đẩy cẳng chân ra sau và làm đứt dây chằng. Những bệnh nhân bị thương nặng sẽ được tiến hành các phương pháp phẫu thuật để giúp tái tạo lại các dây chằng. Phẫu thuật nhằm tái tạo và phục hồi chức năng của dây chằng chéo bị rách, giải quyết các vấn đề như teo cơ, lỏng khớp gối, phục hồi khớp gối về trạng thái ban đầu. Bên cạnh đó, các bài tập đứt dây chằng chéo sau cũng góp phần giúp người bệnh trở lại sinh hoạt cuộc sống bình thường.

Bài tập đứt dây chằng chéo sau giúp người bệnh trở lại sinh hoạt cuộc sống bình thường

Các triệu chứng của đứt dây chằng chéo sau

Khi dây chằng chéo sau bị chấn thương, người bệnh thường gặp các triệu chứng như đau dữ dội và sưng tấy ở đầu gối sau chấn thương, cứng khớp gối do sưng tấy, đi lại khó khăn, cảm giác khớp gối lỏng lẻo, đầu gối không vững.

Một số trường hợp cần phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo một phần hoặc toàn bộ dây chằng chéo sau bị rách và khớp gối trở nên lỏng lẻo, đứt dây chằng chéo sau chấn thương sụn chêm hoặc bệnh nhân còn trẻ, cần vận động và tập thể dục nhiều.

Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo sau là một kỹ thuật rất khó, cần đảm bảo nhiều yếu tố như kỹ thuật mổ, tay nghề bác sĩ và vật tư thay thế để mang lại kết quả tốt nhất, giúp người bệnh có thể đi lại, vận động trở lại. Sau phẫu thuật, người bệnh cần tập các bài tập đứt dây chằng chéo sau theo chỉ định của bác sĩ để giúp chống teo cơ sau phẫu thuật, cải thiện tuần hoàn máu, khớp gối linh hoạt hơn.

Bài tập đứt dây chằng chéo sau giúp phục hồi hiệu quả

Các bài tập giúp phục hồi sau khi phẫu thuật đứt dây chằng chéo sau bao gồm các giai đoạn sau:

Ngày 1 đến ngày 2 sau phẫu thuật

• Chườm đá 20 phút mỗi lần và cách nhau 3 giờ để giảm sưng đau ở khớp gối.
• Tập vận động xương bánh chè.
• Mang nẹp cố định đùi sau phẫu thuật, có thể tập các bài tập tạo hình và khép khớp háng, vận động khớp cổ chân ở các tư thế khác nhau. Thực hiện khoảng 10 bài tập mỗi giờ để tránh huyết khối tĩnh mạch sâu và thực hành nâng toàn bộ chân khỏi giường với sự hỗ trợ.
• Tập cơ tĩnh trong nẹp, tập cơ đùi và bắp chân.
• Sử dụng nẹp trong 4 đến 6 tuần cho đến khi kiểm soát được cơ lực.

Từ ngày thứ hai sau phẫu thuật

Bệnh nhân bắt đầu đứng trên 2 nạng với 50% trọng lượng cơ thể trên chân đã phẫu thuật, mang miếng đệm đầu gối.

Từ ngày thứ 3 tới hết tuần đầu tiên sau phẫu thuật

Lúc này, bài tập sẽ giúp người bệnh giảm sưng, giảm đau khớp gối, phục hồi tầm vận động ở tư thế mở rộng.

Các bài tập giúp bệnh nhân giảm đau khớp gối hiệu quả

Đối với khoảng thời gian này, các bài tập bao gồm:

• Tiếp tục với các bài tập tương tự bạn đã làm trong ngày 1 và ngày 2 sau khi phẫu thuật, tăng cường độ.
• Đeo nẹp cả ngày lẫn đêm liên tục.
• Tăng cường kiểm soát cơ đùi.
• Bệnh nhân được hỗ trợ bằng hai nạng dưới cánh tay khi đi lại với miếng đệm đầu gối ở tư thế mở rộng.

Từ tuần thứ 2 đến tuần thứ 4

• Bệnh nhân tiếp tục đeo nẹp kéo dài đầu gối và thực hiện các bài tập trong nẹp, tập nâng chân với nẹp.
• Tháo nẹp ngày 3 lần và tập gập gối thụ động 60 độ.
• Đến tuần thứ 4, uốn cong đầu gối thành 90 độ và thực hiện các động tác thụ động với sự trợ giúp.
• Mở rộng khớp gối từ 60 độ về 0 độ.
• Kiểm soát chuyển động để tăng cường cơ ở vị trí đầu gối mở rộng hoàn toàn.
• Đặt một số trọng lượng lên chân đã phẫu thuật.
• Đi bộ bằng nạng trong 4 đến 6 tuần.
• Nếu đầu gối của bạn bị đau, hãy ngừng tập và chườm lạnh cho đầu gối của bạn.
• Sau tuần thứ 4, khớp gối phải duỗi được hoàn toàn, gập khớp gối 90 độ, cơ đùi phải hoạt động mạnh.

Từ tuần 5 đến 6 tuần

• Tiếp tục các bài tập vận động khi mang nẹp và trong khi tháo nẹp.
• Duy trì khả năng mở rộng đầu gối tối đa.
• Thực hành uốn cong đầu gối của bạn thành 90 độ và sau đó là 110 độ.
• Tập động tác mở rộng đầu gối từ 90 độ về 0 độ.
• Tập nâng và khép khớp háng với đầu gối mở rộng hoàn toàn.
• Luôn đeo nẹp khi đi lại và khi ngủ.
• Đi bằng nạng, để chân phẫu thuật chịu 75% trọng lượng cơ thể.
• Đến tuần thứ 6, bắt đầu tháo nẹp ống chân
• Nhún chân ở mức giới hạn, dần dần mở rộng đầu gối từ 90 độ đến 0 độ và ngược lại, tăng tốc độ theo thời gian.
• Thực hành đi lên và xuống thang.

Từ tuần 7 đến hết tuần 10

• Tập gập gối tăng dần lên 120 độ cho đến khi khớp gối gập hoàn toàn 3 tháng sau phẫu thuật.
• Tập squat 90 độ.
• Nâng toàn bộ chân và siết chặt háng, sử dụng một quả tạ từ 1 đến 2 kg để mở rộng hoàn toàn đầu gối.
• Chân được phẫu thuật phải hoàn toàn chịu trọng lượng khi được 8 tuần sau phẫu thuật.
• Tập đi lên xuống cầu thang, đi bộ, đi xe đạp.

Từ tuần 7 đến hết tuần 10 bệnh nhân có thể tập đi lên xuống cầu thang

Từ tuần thứ 11 đến hết tuần thứ 16

• Củng cố các bài tập trên.
• Các bài tập gập và mở rộng đầu gối chủ động phải được thực hiện ở mức bình thường.
• Chạy với cường độ nhẹ.

Từ tháng thứ 5 đến hết tháng thứ 6

• Thực hiện các bài tập cho đùi và bắp chân để tăng cường sức mạnh cho đùi của bạn.
• Tập chạy tốc độ, nhưng không chạy vòng hoặc xoay đầu gối.
• Trở lại với các hoạt động thể thao nhẹ nhàng.

Từ tháng thứ 7

• Trở lại các hoạt động bình thường và hoạt động thể chất như chạy, nhảy...
• Điều trị bổ sung bằng thuốc giảm đau chống viêm tăng cường khi khớp gối sưng tấy

Trên đây là các bài tập phục hồi chấn thương đứt dây chằng chéo sau. Để việc điều trị đạt hiệu quả, người bệnh cần chú ý đến chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ăn nhiều hoa quả, uống nhiều nước, hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá...

Thuý Nguyễn

Nguồn tham khảo: Tổng hợp