Bệnh tim mạch - “Kẻ giết người số 1 thế giới” ngày càng trẻ hóa

Bệnh tim mạch được ví như “kẻ giết người số 1” bởi căn bệnh này có tỷ lệ tử vong cao nhất giới. Những năm gần đây, số ca mắc bệnh vẫn đang có xu hướng tăng lên mạnh mẽ trong cộng đồng và ngày càng trẻ hóa. Thống kê của ngành y tế cho thấy, có nhiều trường hợp bị nhồi máu cơ tim ở độ tuổi gần 40.

Bệnh tim mạch là gì?

Bệnh tim mạch là hệ quả của các rối loạn của mạch máu và tim. Điều này có thể sẽ làm suy giảm hoạt động của trái tim và các mạch máu nuôi tim. Từ đó, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như hẹp, xơ cứng, tắc nghẽn mạch máu, gây gián đoạn hoặc không cung cấp đủ oxy cho não và các bộ phận khác trong cơ thể. Các cơ quan trong cơ thể theo đó cũng sẽ bị đình trệ, lâu dần sẽ gây ta tổn thương và dẫn đến tử vong.

Một số bệnh tim mạch phổ biến hiện nay như cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ... Căn bệnh này không phân biệt độ tuổi, giới tính hoặc nghề nghiệp, nó có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp kiểm soát cũng như làm giảm tốc độ tiến triển của bệnh. Hơn nữa, lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa nhiều loại bệnh tim mạch khác nhau.

Tại sao bệnh tim mạch là “kẻ giết người số 1 thế giới”?

Ngày nay, nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp, bệnh mạch vành, tai biến mạch máu não... không chỉ ảnh hưởng đến những người trên 50 tuổi, mà độ tuổi từ 30 - 40 hay thậm chí là dưới 30 tuổi vẫn có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Thống kê cho thấy, khoảng 25% người trưởng thành tại Việt Nam đang phải đối mặt với bệnh tim mạch và đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa.

Thông tin này được PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền - Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội chia sẻ tại Hội nghị Tim mạch 2023 với chủ đề "Chân trời mới trong tim mạch" diễn ra vào 30/9 vừa qua. Hội nghị này đã thu hút sự tham gia của gần 2.000 chuyên gia từ cả nước và nhiều quốc gia khác như Mỹ, Pháp, Singapore, Nhật Bản và Hàn Quốc nhằm trao đổi kiến thức và kỹ thuật mới nhất về chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa bệnh tim mạch.

PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền cũng nhấn mạnh rằng, bệnh tim mạch thật sự là một gánh nặng lớn cho xã hội và cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới năm 2019, tỷ lệ ca tử vong do bệnh tim mạch chiếm đến 39,5%, trong đó bệnh mạch máu não chiếm 55,4%; bệnh tim thiếu máu cục bộ chiếm khoảng 32%; bệnh tim do cao huyết áp chiếm 6,9% và bệnh tim mạch khác khoảng 5,7%. Bên cạnh đó, chi phí khám và điều trị bệnh tim mạch với hàng trăm tỷ USD mỗi năm cũng gây áp lực kinh tế nghiêm trọng.

Tại Bệnh viện Tim Hà Nội, số ca mắc bệnh tim mạch có sự gia tăng đáng kể qua các năm, trung bình mỗi năm tăng khoảng 10 - 20%, đặc biệt là những người trẻ từ 25 - 40 tuổi. Số ca bệnh cần can thiệp thủ thuật tim mạch đã tăng trung bình 15% mỗi năm so với 10 năm trước.

Nguyên nhân khiến số ca mắc bệnh tim mạch ngày càng tăng

Nguyên nhân khiến số ca mắc bệnh tim mạch ngày càng tăng chủ yếu là do chế độ dinh dưỡng không cân đối, thừa cân béo phì, tăng huyết áp và các mảng xơ vữa động mạch, từ đó dẫn đến bệnh về tim mạch. Ngoài ra, các yếu tố như lối sống ít vận động, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, căng thẳng và áp lực trong cuộc sống cũng sẽ góp phần làm tăng số ca mắc bệnh mới.

Ngoài ra, ô nhiễm không khí cũng là tác nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Các nghiên cứu gần đây đã cho thấy mối liên quan giữa ô nhiễm không khí và tỷ lệ tử vong do các bệnh tim mạch và đột quỵ. Việc thường xuyên tiếp xúc với ô nhiễm trong thời gian dài có thể làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ thêm khoảng 10 - 20%.

Nhìn chung, các dấu hiệu của bệnh tim mạch thường không rõ ràng, điều này khiến nhiều người bệnh chủ quan không để ý tới cho đến khi các triệu chứng nặng nề xuất hiện. Bên cạnh đó, việc điều trị bệnh tim mạch có diễn tiến phức tạp có thể gây áp lực kinh tế lớn, đặc biệt khi đòi hỏi phác đồ, phẫu thuật hoặc thủ thuật can thiệp khác.

Trong bối cảnh này, các bác sĩ ở Việt Nam luôn phải tiếp cận, nắm vững các phương pháp điều trị tiên tiến để giúp tối ưu hóa việc chẩn đoán và phòng ngừa bệnh tim mạch. Hiện nay, Việt Nam đã có khả năng điều trị những trường hợp nặng bằng những kỹ thuật tiên tiến như thay van động mạch chủ qua ống thông và sửa van hai lá.

Lời khuyên giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn

Theo các chuyên gia về bệnh tim mạch, hầu hết các bệnh về tim mạch đều có thể phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách nâng cao nhận thức của người dân, duy trì thói quen lành mạnh và thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ. Ngoài ra, những biện pháp đơn giản như không hút thuốc lá, giảm tiêu thụ mỡ động vật, không ăn mặn, hạn chế uống rượu bia, tập thể dục hàng ngày và quản lý căng thẳng có thể giúp ngăn chặn ít nhất 80% các trường hợp tử vong sớm do bệnh tim mạch.

Dưới đây là 8 lời khuyên quan trọng giúp duy trì sức khỏe tim mạch khỏe mạnh:

• Kiểm soát cân nặng hợp lý và giảm cân nếu cần;
• Ngừng hút thuốc lá và tránh thức ăn có nhiều mỡ động vật;
• Giảm ăn mặn và giảm lượng muối trong khẩu phần ăn (dưới 6g/ngày);
• Tập thể dục bằng cách đi bộ ít nhất 10.000 bước mỗi ngày;
• Hạn chế tiêu thụ rượu bia và đồ uống có cồn;
• Thiết lập lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, tạo cuộc sống vui vẻ thoải mái, tránh căng thẳng và lo âu;
• Kiểm tra huyết áp thường xuyên;
• Kiểm tra định kỳ các yếu tố nguy cơ như rối loạn đường máu và lipid máu để kiểm soát hiệu quả.

Bệnh tim mạch được đánh giá là căn bệnh nguy hiểm, việc chủ động điều trị và phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ gây ra biến chứng. Vì vậy, khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường thì hãy đi khám sớm để được kiểm tra và có biện pháp can thiệp sớm nhé!