Bệnh viêm phổi và những dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi mà bố mẹ cần lưu ý

Viêm phổi xảy ra rất phổ biến ở trẻ em với nhiều triệu chứng điển hình của bệnh về đường hô hấp. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu các dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi nhé!

Bệnh viêm phổi ở trẻ em

Trước khi đi vào tìm hiểu các dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một số thông tin về bệnh viêm phổi ở trẻ em.

Bệnh viêm phổi trẻ em là tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp nặng, có nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Bệnh viêm phổi được chia thành 2 nhóm:

• Viêm phổi thuỳ: Viêm phổi thùy xảy ra chủ yếu trên trẻ có đề kháng kém như có tiền sử bệnh đường hô hấp, suy dinh dưỡng... Bệnh thường xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa như mùa đông - xuân là thời điểm tỷ lệ mắc bệnh cao nhất trong năm. Đặc biệt, bệnh viêm phổi thuỳ có thể bùng phát thành dịch ở các khu dân cư, trường học, nhà trẻ...
• Viêm phế quản: Là tình trạng viêm hay nhiễm trùng cấp lan toả ở các phế nang, phế quản phổi, các mô kẽ. Bệnh thường tiến triển nhanh, có khả năng gây ra các biến chứng nặng, tử vong nếu phát hiện muộn và điều trị không đúng cách. Trẻ dưới 6 tháng tuổi rất dễ mắc bệnh này.

Một số nguyên nhân của bệnh viêm phổi ở trẻ em là:

• Trẻ dưới 5 tuổi: Branhamella Catarrhalis, Streptococcus nhóm B, S. aureus, H. influenza, Listeria monocytogenes.
• Trẻ dưới 2 tháng: Klebsiella pneumoniae, E.coli, vi khuẩn gram âm.
• Ngoài những nhóm vi khuẩn trên, trẻ em bị viêm phổi còn có thể do nhiễm ký sinh trùng, lao, nấm...

Dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi

Không giống như trẻ lớn, các triệu chứng của viêm phổi thường điển hình và dễ nhận biết, còn ở trẻ 6 tháng tuổi, các triệu chứng thường không điển hình và bố mẹ dễ bị bỏ sót. Dưới đây là các dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, bao gồm:

• Sốt nhẹ.
• Ho đờm.
• Thở nhanh, thở khò khè: Đếm nhịp thở của trẻ sơ sinh khi nằm yên, nhịp thở > 60 lần/ phút là thở nhanh. Đây triệu chứng chính và xuất hiện sớm nhất báo hiệu trẻ bị viêm phổi.
• Khó thở, có dấu co kéo lồng ngực.
• Cánh mũi phập phồng.
• Bỏ bú, bú kém.
• Quấy khóc nhiều.
• Ngưng thở hoặc tím tái.

Bố mẹ hãy theo dõi triệu chứng thở nhanh của con, vì đây là triệu chứng xuất hiện sớm nhất có thể phát hiện tại nhà. Dấu hiệu thở nhanh được phát hiện khi:

• Trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi: Nhịp thở > 60 lần/ phút.
• Trẻ từ 2 tháng đến 12 tháng tuổi: Nhịp thở > 50 lần/phút.
• Trẻ từ 12 tháng đến dưới 5 tuổi: Nhịp thở > 40 lần/ phút.

Trẻ cần được đưa đi cấp cứu khi nào?

Khi nhận thấy trẻ có các triệu chứng sau thì bố mẹ cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời:

• Trẻ bị sốt cao kéo dài: Sốt cao không chỉ là biểu hiện của bệnh viêm phổi mà còn là triệu chứng thường gặp của nhiều bệnh lý khác, tuy nhiên dù nguyên nhân là gì nhưng nếu trẻ bị sốt cao liên tục từ 2 - 3 ngày thì bố mẹ cũng cần đưa con tới các cơ sở y tế ngay lập tức.
• Cơ thể tím tái: Khi nhận thấy da mặt, chân, tay hay toàn thân có biểu hiện nhợt nhạt và tím tái thì bố mẹ cần đưa con tới viện lập tức vì nếu không xử trí kịp thời rất có nguy cơ gặp các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là tử vong.
• Dấu hiệu co lõm lồng ngực: Gặp ở trẻ viêm phổi nặng. Dấu hiệu này nhận biết khi trẻ hít vào, có đến 1/3 phần thấp của lồng ngực bị lõm vào. Nếu vị trí lõm xuất hiện ở phần mềm giữa xương hoặc vùng trên xương đòn thì đây không phải là co lõm lồng ngực.
• Một số biểu hiện khác: Trẻ thở nhanh, khò khè, đau ngực, khó thở, chán ăn, khô môi, mệt mỏi...

Các triệu chứng trên đây đều có ý nghĩa cảnh báo tình trạng nguy hiểm cho trẻ nên bố mẹ cần lưu ý để đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt vì rất có thể trẻ sẽ kèm theo các nguy cơ nghiêm trọng khác ngoài viêm phổi.

Biến chứng có thể gặp ở trẻ bị viêm phổi

Trẻ em dưới 6 tháng tuổi bị viêm phổi có thể đối mặt với các biến chứng từ nhẹ đến nặng nếu không được kịp thời điều trị. Một số biến chứng nguy hiểm của viêm phổi như:

• Tràn dịch màng ngoài tim, trụy tim.
• Tràn dịch màng phổi: Dẫn đến tình trạng hô hấp khó khăn, bạch cầu tăng cao và cơ thể có biểu hiện kháng thuốc.
• Viêm màng não: Có thể gây tổn thương não vĩnh viễn, rối loạn thần kinh, thậm chí tử vong.
• Hội chứng suy hô hấp cấp: Có nguy cơ gây áp xe phổi, viêm phổi mạn tính, giảm sức đề kháng.
• Nhiễm trùng huyết: Cơ thể có thể sốc nhiễm trùng nếu vi khuẩn xâm nhập vào hệ tuần hoàn, tình trạng này rất khó điều trị, tỷ lệ tử vong cao.

Chẩn đoán và điều trị viêm phổi cho trẻ dưới 6 tháng tuổi

Hằng năm, tỷ lệ tử vong ở trẻ bị viêm phổi không được điều trị kịp thời không hề nhỏ. Nếu nhận thấy trẻ có các biểu hiện của bệnh viêm phổi thì người nhà cần đưa con đi thăm khám sớm để được các bác sĩ đánh giá chức năng phổi một cách tổng quan, chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp.

Bên cạnh chỉ định cơ bản là chụp X-quang, thì các bác sĩ sẽ căn cứ vào mức độ của bệnh để đưa ra các chỉ định cần thiết khác như cấy dịch tiết đường hô hấp, xét nghiệm máu... để tìm được nguyên nhân chính xác gây bệnh.

Dựa trên nhóm nguyên nhân gây bệnh và giai đoạn viêm phổi đang mắc mà trẻ sẽ được cho phác đồ điều trị khác nhau:

• Trẻ bị viêm phổi do mycoplasma và vi khuẩn: Bác sĩ sẽ chỉ định cho trẻ điều trị theo phác đồ kháng sinh.
• Trẻ viêm phổi do virus: Trẻ nên được bổ sung đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý.
• Trẻ dưới 6 tháng tuổi bị viêm phổi do nấm: Điều trị bằng sử dụng thuốc chống nấm.

Phòng ngừa viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi:

Viêm phổi trẻ em thường xảy ra nhiều nhất vào thời điểm giao mùa. Vì vậy, đây là lúc cha mẹ cần chú ý chăm sóc và phòng ngừa cho con như:

• Trẻ cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài đến tối thiểu 24 tháng tuổi.
• Cho trẻ uống vitamin A theo khuyến cáo, bổ sung dưỡng chất để tránh trẻ bị suy dinh dưỡng.
• Cần giữ vệ sinh nhà ở, khu vui chơi cho trẻ, thường xuyên rửa tay sạch với xà phòng, nước rửa tay.
• Không cho trẻ tới nơi có yếu tố bệnh lý, không tiếp xúc với người bệnh viêm phổi, bệnh lý đường hô hấp khác.
• Người thân gia đình chú ý không nên hút thuốc.
• Khi trẻ có các biểu hiện về đường hô hấp, bố mẹ không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà mà hãy đưa trẻ đi khám để phòng tránh bệnh viêm phổi.
• Theo dõi trẻ sát sao để phát hiện các triệu chứng tiến triển nặng như khó thở, thở nhanh, lõm ngực.
• Tiêm vaccine để giúp trẻ đề kháng với một số bệnh hô hấp gây ra bởi phế cầu, H. influenzae...

Bài viết trên đây đã cung cấp cho bố mẹ những thông tin rất hữu ích về bệnh viêm phổi và những dấu hiệu viêm phổi ở trẻ dưới 6 tháng tuổi. Nhà thuốc Long Châu hy vọng những kiến thức trên sẽ giúp bố mẹ chăm sóc con đúng cách hơn. Chúc gia đình bạn mạnh khỏe!