Biểu hiện khi bị dị ứng đậu nành và cách phòng ngừa

Đậu nành, một loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao và rất phổ biến trong ẩm thực Châu Á và các món ăn chay. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng khi ăn đậu nành. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị dị ứng đậu nành nhé!

Nguyên nhân dị ứng đậu nành

Nguyên nhân dị ứng đậu nành là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các protein có trong đậu nành. Cơ chế cụ thể của dị ứng đậu với nành liên quan đến việc cơ thể nhầm lẫn đậu nành là một chất có hại và phản ứng bằng cách sản xuất các chất gây dị ứng, chủ yếu là histamine. Histamine là một chất tự nhiên có trong cơ thể và có vai trò trong cơ chế phản ứng dị ứng.

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển dị ứng đậu nành bao gồm:

• Di truyền: Có người trong gia đình bị dị ứng với đậu nành hay các dạng dị ứng khác có thể làm tăng khả năng mắc bệnh của cá nhân.
• Tiếp xúc sớm với đậu nành: Trẻ em tiếp xúc với đậu nành ở độ tuổi sơ sinh cũng có nguy cơ cao hơn mắc dị ứng với đậu nành.

Triệu chứng của dị ứng với đậu nành

Triệu chứng của dị ứng đậu nành có thể biến đổi từ nhẹ đến nghiêm trọng và xuất hiện trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi tiếp xúc với đậu nành hoặc các sản phẩm chứa đậu nành. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Da đỏ, ngứa, tức ngực, và mẩn ngứa;
• Buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy hoặc đau bụng;
• Sưng môi, mắt hoặc mặt;
• Khó thở, ho hoặc cảm giác nghẹt mũi;
• Nhịp tim nhanh, hạ huyết áp hoặc choáng váng.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, dị ứng đậu nành có thể gây ra phản ứng dị ứng cấp tính gây nguy hiểm đến tính mạng, được gọi là phản ứng dị ứng nặng (anaphylaxis). Các triệu chứng phản ứng dị ứng nặng bao gồm sốc phản vệ, khó thở nghiêm trọng, giảm huyết áp mạnh hoặc mất ý thức và đòi hỏi điều trị khẩn cấp.

Chẩn đoán và xác nhận dị ứng đậu nành

Để chẩn đoán dị ứng đậu nành, người bệnh cần phải tham khảo bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Bác sĩ sẽ tiến hành lấy lịch sử bệnh án chi tiết và kiểm tra triệu chứng mà bệnh nhân trải qua sau khi tiếp xúc với đậu nành hoặc các sản phẩm chứa đậu nành. Các xét nghiệm dị ứng cũng được thực hiện để xác định xem bệnh nhân có dị ứng với đậu nành hay không.

Các xét nghiệm chẩn đoán dị ứng với đậu nành bao gồm:

• Xét nghiệm da tiêm: Trong xét nghiệm này, bác sĩ sẽ tiêm một lượng nhỏ protein đậu nành dưới da để xem cơ thể có phản ứng dị ứng không.
• Xét nghiệm tiếp xúc: Bệnh nhân sẽ tiếp xúc với đậu nành qua da hoặc đường tiêu hóa trong một thời gian ngắn và quan sát triệu chứng có xuất hiện hay không.
• Xét nghiệm máu: Xác định mức đồng hóa IgE (một loại kháng thể gắn liền với dị ứng) trong máu để xác định dị ứng đậu nành.

Cách điều trị dị ứng với đậu nành

Điều trị dị ứng với đậu nành phụ thuộc vào mức độ và loại dị ứng mà bệnh nhân gặp phải. Nhìn chung, các phương pháp điều trị sau có thể được áp dụng:

Tránh tiếp xúc với đậu nành

Phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất để trị dị ứng đậu nành là tránh tiếp xúc với đậu nành và các sản phẩm chứa đậu nành. Điều này đòi hỏi người bị dị ứng với đậu nành phải đọc nhãn sản phẩm cẩn thận và tránh ăn những thực phẩm có chứa đậu nành. Ngoài ra, họ cũng nên cẩn thận khi ăn ở nhà hàng hoặc nhà bếp của người khác, để tránh nhầm lẫn và tiếp xúc vô tình với đậu nành.

Thuốc giảm triệu chứng

Trong trường hợp triệu chứng dị ứng đậu nành nhẹ, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc giảm triệu chứng như thuốc kháng histamin, corticosteroid hoặc epinephrine để giảm các triệu chứng dị ứng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ và tương tác thuốc.

Desensitization (thuốc gây mê ngược)

Đây là một phương pháp điều trị đặc biệt được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Phương pháp này nhằm giảm dần cảm giác dị ứng đối với đậu nành bằng cách tiêm từng liều nhỏ đậu nành. Quá trình này kéo dài trong một khoảng thời gian dài và giúp cơ thể hòa hợp với protein đậu nành, giảm dần phản ứng dị ứng.

Hỗ trợ dinh dưỡng

Trong trường hợp dị ứng đậu nành nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định các bổ sung dinh dưỡng. Điều này đảm bảo rằng cơ thể vẫn nhận đủ các dưỡng chất quan trọng từ các nguồn thực phẩm khác.

Một số lời khuyên dành cho người bị dị ứng với đậu nành

Nếu bạn bị dị ứng đậu nành, hãy lưu ý các món ăn và nguyên liệu thay thế sau đây:

• Sữa hạnh nhân, sữa hạt dẻ hoặc sữa yến mạch có thể được sử dụng thay thế sữa đậu nành.
• Đậu nành có thể được thay thế bằng lúa mạch, lạc, hạt chia hoặc cà chua.
• Nếu bạn đang nấu ăn, hãy thử sử dụng dầu ô liu hoặc dầu cải thay cho dầu đậu nành.
• Để thay thế các sản phẩm chứa đậu nành, hãy lựa chọn các sản phẩm không chứa đậu nành.

Cuối cùng, nếu bạn hoặc người thân của bạn bị dị ứng với đậu nành, hãy luôn cẩn trọng và tỉnh táo khi tiếp xúc với đậu nành và các sản phẩm có chứa nó.

Hy vọng những thông tin chia sẻ từ bài viết trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách xử lý khi bị dị ứng đậu nành nhé! Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến dị ứng với đậu nành, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ chuyên khoa dị ứng để được chẩn đoán và điều trị một cách chính xác và an toàn.