Bù nước oresol có tác dụng gì khi bị mất nước?

Vì sao để bù nước, cần dùng oresol?

Công dụng

Oresol loại mới có thể hòa với nước có nồng độ muối, đường thấp hơn

ORS (Oral Rehydration Salts) là loại thuốc bột được dùng để uống có tác dụng bù dịch, khi pha với nước sẽ thành oresol. Như vậy, bù nước oresol có tác dụng gì khi bị tiêu chảy gây mất nước? Theo hướng dẫn của tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thành phần của oresol loại mới thẩm thấu giống gói oresol thông thường nhưng hàm lượng thay đổi để có thể hòa với nước có nồng độ đường, muối thấp hơn, giúp rút ngắn thời gian tiêu chảy và giảm số trường hợp phải truyền dịch.

Công thức thành phần oresol mới trong mỗi gói 4,1g chứa Natri clorid 520mg, Natri citrat 580mg, Kali clorid 300mg, Glucose khan 2,7g, tá dược vừa đủ. 

Thuốc oresol được sản xuất dưới dạng bột hoặc viên sủi. Ngoài những thành phần trên, một số nhà sản xuất còn cho thêm phụ liệu mang hương vị cam, chanh… để trẻ em dễ uống hơn và không cảm thấy buồn nôn khi dùng. Tuy oresol có mùi thơm nhưng các thành phần quan trọng của thuốc vẫn đảm bảo đúng liều lượng.

Nguyên lý sử dụng

Ruột non có chức năng quan trọng trong quá trình điều hòa thăng bằng giữa nước và điện giải giữa huyết tương và lòng ruột. Sự chênh lệch áp lực thẩm thấu do sự vận chuyển các chất hòa tan điều hòa quá trình trao đổi nước qua liên bào ruột, trong đó Na+ đóng vai trò quan trọng.

Sự hấp thu Na từ lòng ruột vào máu sẽ tăng gấp 3 lần khi glucose vào cơ thể. Cơ chế hấp thu từng cặp của Na và Glucose là nguyên lý cơ bản của việc sử dụng glucose trong dung dịch oresol. Vì vậy, khi bị tiêu chảy, uống oresol làm cho tăng hấp thu Na+, từ đó kéo theo nước.

Tác dụng

Công dụng

Trẻ em và người lớn bị tiêu chảy, thường dùng oresol để điều trị tình trạng mất nước.

Ngoài ra, oresol được dùng để thay thế nước và chất điện giải bị mất trong các trường hợp: Tiêu chảy cấp, sốt cao, nôn mửa, sốt xuất huyết độ I, II, III.

Oresol cũng được dùng để bù nước khi hoạt động thể lực nhiều như chơi thể thao, làm việc nặng nhọc, làm việc lâu trong môi trường nắng nóng...

Bị tiêu chảy, bù nước oresol có tác dụng gì?

Chống chỉ định 

Các đối tượng sau đây không được dùng oresol:

• Những người bị vô niệu, thiểu niệu kéo dài, sốt cao có co giật, hôn mê, nôn liên tục kéo dài, cần truyền dịch.
• Những người bị rối loạn dung nạp glucose, tắc ruột, suy thận cấp, liệt ruột, thủng ruột.
• Những người mẫn cảm, dị ứng với bất cứ thành phần nào của thuốc.

Hướng dẫn sử dụng thuốc đúng cách

Người dùng nên đọc kỹ hướng dẫn ghi trên bao bì trước khi sử dụng để tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc. Chú ý tuân thủ và thực hiện pha thuốc đúng cách cũng như uống đúng liều lượng theo chỉ định của nhà sản xuất.

Pha quá ít nước sẽ làm dung dịch oresol trở nên đặc quá khiến trẻ nạp quá nhiều muối (Na) từ oresol vào cơ thể, lượng muối trong máu tăng cao, gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ. Nghiêm trọng hơn, khi hàm lượng muối trong máu tăng quá cao có thể gây ra các triệu chứng co giật, hôn mê và gây ra các tổn thương não, gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Ngược lại, trường hợp pha nhiều nước làm oresol quá loãng sẽ làm mất đi tác dụng bù nước cũng như điện giải của oresol. Vì vậy, khi sử dụng oresol cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, các mẹ nên cẩn trọng khi pha thuốc cũng như cho uống đúng liều lượng.

Cách pha thuốc

Đối với một gói oresol dạng bột, bạn chỉ nên pha bằng lượng nước theo chỉ định của nhà sản xuất. Khi pha thuốc, bạn nên dùng nước đun sôi để nguội, tuyệt đối không pha chung thuốc với nước khoáng hoặc nước nóng. Do trong nước khoáng đã chứa một số ion điện giải, nếu pha cùng với thuốc, sẽ làm sai lệch tỷ lệ chất điện giải có trong thuốc, gây ảnh hưởng sức khỏe của người uống.

Sau khi thuốc đã hòa tan hoàn toàn thì bạn mới uống, chỉ nên uống từng ngụm nhỏ, từ từ và không nên uống quá nhanh. Thuốc sẽ bị mất tác dụng và có thể bị nhiễm khuẩn từ môi trường khi để lâu. Do đó, chỉ nên sử dụng dung dịch thuốc trong vòng 24 tiếng đồng hồ, quá thời gian này thì không nên uống nữa.

Đối với viên sủi Oresol, bạn chỉ nên pha thuốc với một lượng nước vừa đủ theo nhà sản xuất chỉ định. Chờ sau khi thuốc đã tan hết, rồi lắc nhẹ dung dịch thuốc và uống ngay.

Liều lượng dùng thuốc

Thuốc được dùng với một liều lượng tương ứng với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng người, liều lượng thuốc cụ thể như sau:

• Sau mỗi lần đi tiêu phân lỏng, để phòng ngừa tình trạng cơ thể bị mất nước do tiêu chảy, người bệnh dùng liều trung bình 10ml/kg thể trọng.
• Đối với trường hợp bù nước khi bị mất nước ở mức độ nhẹ hay vừa, người bệnh dùng liều trung bình 75ml/ kg thể trọng trong 4 giờ đầu. Sau 4 giờ, đánh giá lại tình trạng bệnh nhân.
• Đối với trường hợp người bệnh bị mất nước nặng, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được bù nước càng sớm càng tốt.

Một số tác dụng phụ có thể xảy ra 

Nếu pha oresol không đúng cách có thể gặp tác dụng phụ

Bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ nếu pha oresol không đúng cách và không đúng thể tích nước.

Triệu chứng khi dùng thuốc quá liều bao gồm tăng natri huyết, gây hoa mắt, chóng mặt, tăng huyết áp, tim đập nhanh, cáu gắt, sốt cao... và triệu chứng thừa nước gây sưng húp mi mắt, phù toàn thân, suy tim. 

Khi bệnh nhân gặp các tác dụng phụ kể trên, tùy theo triệu chứng gặp phải sẽ có phương pháp điều trị phù hợp gồm:

• Để điều trị tăng natri huyết, bệnh nhân cần truyền tĩnh mạch chậm bằng dung dịch nhược trương và cho uống nước. 
• Để điều trị thừa nước, bệnh nhân ngừng uống dung dịch oresol và dùng thuốc lợi tiểu nếu cần.
• Vì vậy, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để tránh xảy ra những tác dụng phụ không mong muốn khi dùng thuốc. Khi người bệnh thấy những triệu chứng của tác dụng phụ của thuốc, thì nên nhanh chóng tìm gặp bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.

Những lưu ý khi sử dụng oresol

Ngoài việc tìm hiểu bù nước oresol có tác dụng gì, bạn nên lưu ý những điều sau để thuốc không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và phát huy tác dụng trong điều trị:

• Không nên chia gói thuốc thành nhiều phần nhỏ để sử dụng nhiều lần, vì sẽ làm sai lệch tỷ lệ các chất điện giải có trong thuốc.
• Người bệnh chỉ sử dụng dung dịch thuốc đã pha trong vòng 24 giờ, không nên để dung dịch qua ngày hôm sau uống tiếp. Nếu không uống hết thuốc, bạn nên đổ đi và pha lại gói mới, tuyệt đối không bảo quản dung dịch thuốc bằng cách để trong tủ lạnh và dùng nhiều lần.
• Lưu ý không pha thuốc chung với đường, mật ong, sữa hay nước trái cây…
• Nếu đun sôi dung dịch thuốc đã pha có thể làm bay hơi hoặc mất các phẩm chất của thuốc. Do đó, không được đun sôi thuốc.
• Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường như mệt mỏi, nôn nhiều… hãy nhanh chóng đến ngay cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

Nhìn chung, oresol là thuốc giúp cơ thể bù nước và các chất điện giải nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, thuốc sẽ không an toàn khi sử dụng nếu pha chế không đúng cách và sử dụng không đúng liều lượng, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Để điều trị tình trạng mất nước hiệu quả, đồng thời tránh xảy ra những tác dụng phụ nguy hiểm, bạn nên làm theo những hướng dẫn như bài viết đã chia sẻ nhé.

Quỳnh Trang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp