Các giai đoạn của nghiện ma túy? Giai đoạn nào là nguy hiểm nhất?

Con đường dẫn đến nghiện ma túy của mỗi người khác nhau nhưng nhìn chung đều trải qua các giai đoạn chính gồm thử nghiệm, sử dụng thường xuyên, lệ thuộc vào ma túy và cuối cùng là nghiện. Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu thông tin chi tiết về các giai đoạn của nghiện ma túy.

Ma túy là gì?

 Ma túy là chất kích thích thần kinh gây cảm giác hưng phấn, dễ chịu

Tổ chức Liên Hợp Quốc định nghĩa về ma túy là các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, xâm nhập vào cơ thể sẽ làm thay đổi trạng thái tâm sinh lý của người sử dụng ma túy.

Ma túy được phân loại như sau:

• Ma túy tự nhiên: Đây là các chất ma túy có sẵn trong tự nhiên như cây thuốc phiện, cây cần sa, cây coca.
• Ma túy bán tổng hợp: Là các chất ma túy được tổng hợp một phần từ một số loại ma túy có sẵn trong tự nhiên như Morphin, Heroin.
• Ma túy tổng hợp: Là nhóm các chất ma túy không có trong tự nhiên, được tổng hợp từ các loại hóa chất như ma túy đá.

Từ đó có thể hiểu ma túy là chất kích thích thần kinh gây cảm giác như hưng phấn, dễ chịu, buồn ngủ, giảm đau. Nếu dùng ma túy nhiều lần sẽ phải sử dụng lại chất này, nếu không cơ thể sẽ cảm thấy rất khó chịu. Như vậy người dùng ma túy đã trở nên nghiện ma túy. Để bị nghiện ma túy, người dùng phải trải qua các giai đoạn của nghiện ma túy.

Các giai đoạn của nghiện ma túy

Giai đoạn thử nghiệm ma túy

Hai yếu tố chính khiến một người muốn thử nghiệm ma túy, đó là: 

Tính tò mò 

Hầu hết những người nghiện trong giai đoạn thử nghiệm không bị lệ thuộc vào ma túy về thể chất và tâm lý. Quá trình này thường bắt đầu với mong muốn trải nghiệm một cái gì đó mới, muốn dùng thử. 

Theo xu hướng

Một người có thể cảm thấy có xu hướng thử nghiệm khi họ tìm cách để đối phó với nỗi đau, nỗi buồn và những cảm xúc không thỏa mãn khác hoặc cần sức mạnh hỗ trợ để đạt được mục tiêu trong học tập, sự nghiệp.

Ví dụ, một người có thể thử dùng cần sa để giảm đau do chấn thương mạn tính hoặc dùng viên Vicodin từ bạn bè để giúp giảm đau bụng kinh dữ dội. Nếu thuốc có hiệu quả, người này lại dùng thuốc khi gặp các triệu chứng tương tự. Thuốc có thể có tác dụng giảm đau khi được bác sĩ kê đơn nhưng khi dùng thuốc để tự thỏa mãn, bạn dễ bị lệ thuộc và nghiện.

Giai đoạn thử nghiệm được đặc trưng do sử dụng không thường xuyên trên cơ sở tự nguyện. Người dùng cảm thấy hoàn toàn kiểm soát được việc sử dụng ma túy của mình như có thể dừng lại bất cứ lúc nào, bao lâu mà không cần sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Giai đoạn sử dụng ma túy thường xuyên

Giai đoạn sử dụng thử nghiệm sẽ tiến triển sang giai đoạn sử dụng ma túy thường xuyên khi người dùng đã xem thuốc như thói quen hàng ngày của mình. Chẳng hạn, bạn bắt đầu dùng thuốc giảm đau mà không cần toa bác sĩ mỗi khi chấn thương cũ tái phát hoặc bạn dùng ma túy đá khi cần thức khuya ôn thi, như vậy bạn đã hình thành thói quen sử dụng thường xuyên.

Lệ thuộc vào ma túy là một trong những giai đoạn của nghiện ma túy

Dù bạn vẫn chưa phụ thuộc vào thuốc trong giai đoạn này nhưng bạn đang bắt đầu huấn luyện não của mình quen với việc sử dụng thuốc nhằm mục đích giảm đau, giảm căng thẳng, ngủ ngon, thư giãn, muốn hưng phấn.

Trong giai đoạn này, bạn vẫn có thể kiểm soát được việc sử dụng ma túy của mình, vẫn có thể dừng nếu muốn nhưng bạn hài lòng với tác dụng của thuốc và không muốn từ bỏ nó. Thuốc không ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn và chỉ làm cho bạn cảm thấy tốt hơn.

Giai đoạn lạm dụng với nguy cơ rủi ro cao

Ở giai đoạn chấp nhận rủi ro, việc sử dụng ma túy của bạn bắt đầu ảnh hưởng đến kết quả học tập, công việc, các mối quan hệ với người thân, bạn bè và tài chính của bạn. Ma túy bắt đầu ảnh hưởng đến khả năng phán đoán của bạn, thúc đẩy bạn làm những điều điên rồ mà trước đây bạn chưa bao giờ nghĩ đến như lái xe nguy hiểm, bán ma túy để có tiền, quan hệ tình dục không an toàn... 

Một khi việc sử dụng ma túy chuyển sang giai đoạn rủi ro cao, việc cai nghiện sẽ trở nên khó khăn hơn vì bạn không thể chống lại cảm giác thèm ma túy, việc sử dụng ma túy đang khiến cuộc sống của bạn không thể kiểm soát được.

Giai đoạn lệ thuộc vào ma túy

Sự phụ thuộc vào thuốc là một trong các giai đoạn của nghiện ma túy, xảy ra khi bộ não của bạn đã quá quen với những cảm giác hưng phấn do methamphetamine, cocaine, cần sa hoặc các chất dạng thuốc phiện khác tạo ra, khiến bạn cần những loại thuốc đó để duy trì hoạt động hàng ngày. Dần dần, bạn tự phát triển khả năng dung nạp một loại thuốc khi dùng liều cao hơn để có hiệu quả tốt hơn. 

Nếu bạn cố gắng dừng lại, tùy thuộc vào mỗi loại thuốc, bạn có thể gặp các triệu chứng như đổ mồ hôi, run, buồn nôn, nổi da gà, nhịp tim nhanh, đau cơ hoặc đau xương, co giật. Ngoài ra còn có các triệu chứng tâm lý khi cai thuốc bao gồm lo lắng, thiếu tập trung tinh thần và hay quên, trầm cảm.

Khi bạn đến giai đoạn phụ thuộc, bạn không thể bỏ thuốc dù đã biết tác hại mà thuốc gây ra cho sức khỏe, sự nghiệp và gia đình nhưng bạn vẫn tiếp tục sử dụng.

Giai đoạn nghiện ma túy

Khi bước vào giai đoạn nghiện, người dùng ma túy không thể thoát ra được

Từ giai đoạn phụ thuộc vào ma túy hoặc chất gây nghiện chuyển sang giai đoạn nghiện cuối cùng chỉ là vấn đề thời gian, bạn sẽ bị rối loạn sử dụng chất kích thích toàn diện.

Trong giai đoạn nghiện, sự phụ thuộc có tính chất cưỡng bức, nghĩa là thuốc đang kiểm soát bạn không phải ngược lại. Bạn cần thuốc để hoạt động và bạn sẽ làm bất cứ điều gì để có được thuốc. Khi bạn không thể có được thuốc, triệu chứng cai nghiện làm bạn không thể chịu đựng được và cả cuộc đời bạn sẽ trở nên mất kiểm soát. 

Mười tiêu chí khác nhau xác định bạn đang ở trong giai đoạn nghiện bao gồm:

• Dùng liều ma túy nhiều hơn hoặc lâu hơn dự định.
• Cần thêm ma túy để đạt được mức thỏa mãn.
• Muốn cắt giảm hoặc ngừng sử dụng ma túy hoàn toàn nhưng không thể.
• Bỏ bê trách nhiệm với việc học, việc làm, gia đình vì sử dụng chất kích thích.
• Từ bỏ mọi thứ vì lạm dụng chất kích thích.
• Tiếp tục lạm dụng ma túy ngay cả khi bạn nhận ra tác hại của ma túy.
• Phát triển các triệu chứng cai nghiện bằng cách tiếp tục sử dụng ma túy.

Như vậy, qua từng giai đoạn của nghiện ma túy, chúng ta có thể hiểu rằng nếu người dùng ma túy biết dừng lại đúng lúc, họ có thể thoát khỏi con đường nghiện ngập dễ dàng hơn.

Quỳnh Trang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp