Các nhóm thuốc tiền mê phổ biến hiện nay mà người bệnh nên biết

Thuốc tiền mê, giúp kiểm soát cơn đau, giảm lo âu và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiến hành phẫu thuật. Lựa chọn thuốc phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại phẫu thuật, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và mức độ đau cần kiểm soát. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu những nhóm thuốc tiền mê hiện hành nhé!

Tổng quan về thuốc tiền mê

Thuốc tiền mê là một phần quan trọng trong quá trình chuẩn bị cho phẫu thuật, được sử dụng trước khi gây mê để đảm bảo bệnh nhân trải qua cuộc phẫu thuật một cách an toàn. Những loại thuốc này được bác sĩ chỉ định với mục đích chính là giúp bệnh nhân đạt được trạng thái an thần, giảm căng thẳng, lo lắng trước khi tiến hành gây mê toàn thân.

Trước hết, thuốc tiền mê có tác dụng an thần, gây ngủ, giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn, đồng thời giảm bớt lo lắng, căng thẳng trước cuộc phẫu thuật. Điều này rất quan trọng vì tâm lý lo lắng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng trong quá trình phẫu thuật.

Đồng thời, thuốc tiền mê còn có khả năng giảm đau, giảm chuyển hóa cơ thể, giúp giảm bớt cảm giác đau đớn và hạn chế các phản xạ của cơ thể trong suốt quá trình phẫu thuật.

Một trong những lợi ích đáng kể khác của thuốc tiền mê là khả năng hạn chế tiết dịch ở đường hô hấp, miệng và cổ họng. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ bệnh nhân hít phải dịch vào đường hô hấp, một tình trạng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi sau phẫu thuật.

Ngoài ra, thuốc tiền mê còn có tác dụng chống buồn nôn, ổn định nhịp tim và huyết áp, đảm bảo tình trạng sức khỏe của bệnh nhân được kiểm soát tốt trong suốt quá trình phẫu thuật.

Thuốc tiền mê cũng giúp tăng cường tác dụng của thuốc tê và thuốc mê, tạo điều kiện thuận lợi cho bác sĩ trong việc kiểm soát quá trình gây mê, đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau đớn trong suốt ca phẫu thuật.

Mặt khác, một số loại thuốc tiền mê có khả năng phòng ngừa dị ứng, giảm nguy cơ phản ứng phụ không mong muốn trong quá trình sử dụng thuốc gây mê.

Phân loại thuốc tiền mê nhóm an thần

Trong quá trình tiền mê, nhóm thuốc an thần đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân thư giãn, giảm căng thẳng và chuẩn bị tinh thần trước khi tiến hành phẫu thuật. Các loại thuốc tiền mê thuộc nhóm an thần có thể được phân loại thành ba nhóm chính: Benzodiazepin, Barbiturat và Phenothiazine, mỗi nhóm có cơ chế tác dụng với đặc điểm sử dụng khác nhau.

Đầu tiên, nhóm thuốc Benzodiazepin là một trong những loại thuốc an thần phổ biến nhất trong tiền mê. Nhóm này có khả năng giảm căng thẳng, kích động, lo âu và gây ngủ. Cơ chế hoạt động của các thuốc Benzodiazepin là gắn vào các thụ thể benzodiazepin trên hệ thần kinh trung ương và các cơ quan ngoại vi đặc biệt.

Thụ thể benzodiazepin trên hệ thần kinh trung ương có liên quan mật thiết với thụ thể của acid gamma aminobutyric (GABA), một chất dẫn truyền thần kinh gây ức chế ở não. Khi thuốc Benzodiazepin gắn vào thụ thể sẽ làm tăng khả năng gắn kết của GABA vào thụ thể GABA, từ đó tăng cường tác dụng ức chế thần kinh trung ương. Những loại thuốc thường được sử dụng trong nhóm này bao gồm Diazepam và Midazolam, thường được tiêm tĩnh mạch để đảm bảo hiệu quả nhanh chóng.

Tiếp theo là nhóm thuốc Barbiturat, mặc dù ngày nay ít được sử dụng trong tiền mê phẫu thuật nhưng vẫn có vai trò nhất định trong các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có can thiệp. Nhóm này hoạt động bằng cách tăng cường ức chế synap của acid gamma aminobutyric (GABA) ở não, tương tự như cơ chế của Benzodiazepin.

Tuy nhiên, các thuốc Barbiturat có tính chọn lọc kém hơn, do đó ít được sử dụng trong tiền mê. Một số thuốc thuộc nhóm này bao gồm Phenobarbital, thường được sử dụng qua đường tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch để gây an thần và gây ngủ.

Cuối cùng, nhóm thuốc Phenothiazine được sử dụng trong tiền mê với các tác dụng kháng histamin và an thần mạnh. Nhóm này không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn có khả năng chống dị ứng, rất hữu ích cho những bệnh nhân có tiền sử dị ứng với các loại thuốc.

Ngoài ra, Phenothiazine còn có tác dụng giảm ho, chống nôn, giúp kiểm soát các triệu chứng không mong muốn trước và trong quá trình phẫu thuật. Các loại thuốc thường gặp trong nhóm này bao gồm Alimemazin, Promethazine và Chlorpromazine.

Thuốc tiền mê nhóm giảm đau trung ương

Bên cạnh nhóm thuốc với tác dụng an thần, thuốc tiền mê nhóm giảm đau trung ương giúp giảm đau mạnh, đồng thời vẫn có tác dụng an thần, gây ngủ, giúp bệnh nhân vượt qua giai đoạn chuẩn bị phẫu thuật với ít căng thẳng, lo âu hơn.

Nhóm thuốc giảm đau trung ương thường là các dẫn xuất từ opioid hoặc các chất bán tổng hợp loại opi, có khả năng làm thay đổi cảm nhận đau và tăng ngưỡng đau.

Đầu tiên là Morphin, một trong những thuốc giảm đau mạnh nhất, được sử dụng rộng rãi trong cả đau cấp tính và đau mạn tính. Morphin có thể được sử dụng làm thuốc tiền mê, đặc biệt trong các trường hợp chấn thương nặng hoặc đau dữ dội.

Tác dụng chính của Morphin là giảm đau thông qua việc tác động lên hệ thần kinh trung ương, thay đổi cách cơ thể cảm nhận và phản ứng với cơn đau, đồng thời giúp bệnh nhân thư giãn, chuẩn bị tốt hơn cho cuộc phẫu thuật.

Tiếp theo là Fentanyl, một thuốc giảm đau trung ương khác có tác dụng mạnh hơn Morphin nhiều lần. Fentanyl thường được sử dụng làm thuốc tiền mê qua đường tiêm, giúp giảm lo âu và tiết mồ hôi quá mức trước khi phẫu thuật.

Bên cạnh đó, thuốc này cũng được dùng để bổ sung cho gây mê toàn thân hoặc gây tê cục bộ, giúp tăng cường hiệu quả của các phương pháp gây mê, đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau trong suốt quá trình phẫu thuật.

Cuối cùng là Pethidin, một thuốc giảm đau khác được sử dụng rộng rãi trong giảm đau sản khoa hoặc trong các thể đau vừa và nặng. Hoạt chất thường được lựa chọn trong các trường hợp cần giảm đau nhanh chóng, đặc biệt là trong các ca sinh nở.

Thuốc tiền mê giảm tiết

Thuốc tiền mê giảm tiết giúp giảm bài tiết từ các tuyến nước bọt, phế quản và dịch dạ dày, từ đó hạn chế nguy cơ bệnh nhân hít phải dịch trong quá trình gây mê, một tình trạng có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi hoặc suy hô hấp.

Thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong nhóm giảm tiết là Atropin. Đây là một alkaloid chiết xuất từ cây Belladonna, hoạt động như một chất đối kháng không chọn lọc của thụ thể muscarinic trong hệ thần kinh tự chủ. Ngoài tác dụng giảm tiết, Atropin còn giúp ngăn ngừa các phản ứng phụ liên quan đến sự kích thích của hệ thần kinh phế vị như nhịp tim chậm.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về ba nhóm thuốc tiền mê được sử dụng phổ biến hiện nay. Thuốc tiền mê đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn cho bệnh nhân trong quá trình gây mê phẫu thuật. Đây là một trong những bước chuẩn bị không thể thiếu giúp đảm bảo sức khỏe bệnh nhân trong các ca phẫu thuật.