Cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc

Ung thư máu là một trong những căn bệnh nguy hiểm và phức tạp, thường thì bệnh phải tới giai đoạn bệnh nặng, các triệu chứng biểu hiện rõ ràng mới phát hiện ra bệnh. Tuy nhiên, sự phát triển trong lĩnh vực điều trị ung thư đã mang lại hy vọng mới cho những bệnh nhân ung thư máu. Một trong những phương pháp tiên tiến nhất và tiềm năng nhất đang được nghiên cứu và áp dụng là điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu phương pháp này qua bài viết dưới đây nhé!

Tế bào gốc là gì?

Trước khi tìm hiểu về cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc, điều quan trọng là bạn cần hiểu những khía cạnh cơ bản liên quan đến tế bào gốc và bệnh ung thư máu.

Tế bào gốc là một loại tế bào đa năng, có khả năng tự biến chuyển thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể, với nhiều chức năng khác nhau. Tế bào gốc có thể được sử dụng để bổ sung, sửa chữa hoặc thay thế các tế bào bị tổn thương, yếu đuối hoặc mất đi do bệnh lý. Có một số loại tế bào gốc phổ biến, bao gồm:

Tế bào gốc phôi

Tế bào gốc phôi là loại tế bào gốc có khả năng biến chuyển cao, nhưng để thu thập chúng, cần phải tách chúng từ phôi nang. Do liên quan đến các vấn đề đạo đức, tế bào gốc phôi không được phép sử dụng ở hầu hết các quốc gia.

Tế bào gốc trưởng thành

Tế bào gốc trưởng thành có khả năng điều trị nhiều loại bệnh. Trong số đó, tế bào gốc trung mô và tế bào gốc tạo máu là hai loại tế bào gốc trưởng thành được ưu tiên sử dụng để điều trị bệnh lý ở con người.

Tế bào gốc từ mô dây rốn

Tế bào gốc từ mô dây rốn bao gồm tế bào gốc biểu mô, tế bào gốc nội mô và tế bào gốc trung mô. Trong số đó, tế bào gốc trung mô có khả năng điều trị bệnh lý cao hơn.

Tế bào gốc từ máu dây rốn

Máu dây rốn chứa nhiều tế bào gốc tạo máu. Tế bào gốc tạo máu từ máu dây rốn đã được chứng minh có khả năng hỗ trợ điều trị hơn 80 loại bệnh khác nhau.

Tế bào gốc đa năng cảm ứng

Đây là những tế bào được tạo ra từ tế bào soma và sau đó được tái lập trình trở thành tế bào gốc thông qua quá trình cảm ứng bằng yếu tố phiên mã. Mặc dù có tiềm năng ứng dụng lớn, nhưng chi phí thực hiện lại khá cao, nên tế bào gốc đa năng cảm ứng vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu.

Việc hiểu cơ chế hoạt động của tế bào gốc được coi là chìa khóa để mở ra tương lai của y học tái tạo. Tế bào gốc có thể được áp dụng trong lĩnh vực y dược, bao gồm việc hỗ trợ sàng lọc độc tính của thuốc, đánh giá hiệu quả của các loại thuốc, khám phá các loại thuốc mới...

Ứng dụng tế bào gốc trong việc điều trị bệnh đặc biệt quan trọng. Sử dụng ghép tế bào gốc đã mang lại kết quả tích cực trong việc chữa trị nhiều loại bệnh nguy hiểm, đồng thời hỗ trợ cải thiện chất lượng cuộc sống và gia tăng tuổi thọ cho bệnh nhân.

Bệnh ung thư máu là gì?

Ung thư máu là một bệnh ác tính xảy ra khi các tế bào bạch cầu trong cơ thể trở nên bất thường và tăng nhanh chóng trong thời gian ngắn, gây hủy hoại tế bào hồng cầu và đôi khi gây tắc mạch. Có ba loại ung thư máu phổ biến là bệnh bạch cầu, u tủy và ung thư hạch. Nếu không áp dụng các phương pháp điều trị như sử dụng tế bào gốc, người mắc bệnh ung thư máu có ít cơ hội để sống sót.

Mặc dù ung thư máu là một bệnh ác tính, nhưng nó không gây hình thành khối u. Bệnh này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm tiếp xúc trực tiếp với chất phóng xạ, sống trong môi trường ô nhiễm hóa chất như benzene, formaldehyde hoặc do thay đổi cấu trúc gen trong cơ thể.

Tìm hiểu cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc

Trong kỹ thuật điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc, quá trình cấy ghép có thể thực hiện theo hai phương pháp sau đây:

Cấy ghép tế bào gốc từ chính bệnh nhân (tự thân)

Tế bào gốc được sử dụng trong phương pháp này được lấy từ máu ngoại vi hoặc tủy xương của bệnh nhân ung thư máu. Điều này giúp tránh tình trạng phản ứng đáp ứng tự miễn, nhưng việc tìm kiếm tế bào gốc phù hợp có thể khó khăn.

Cấy ghép tế bào gốc từ người cùng loài (đồng loài)

Ghép tế bào gốc từ người hiến phù hợp hoàn toàn HLA: Phương pháp này sử dụng tế bào gốc nhận được từ người hiến tặng có khớp HLA hoàn toàn, có thể có hoặc không có quan hệ huyết thống với bệnh nhân. Ưu điểm của phương pháp này là giảm nguy cơ phản ứng ghép chống chủ, nhưng hạn chế là khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn tế bào gốc phù hợp.

Cấy ghép tế bào gốc từ người cùng họ (nửa hòa hợp - Haplotype): Tế bào gốc được sử dụng trong phương pháp này được thu thập từ người hiến tặng có một phần HLA phù hợp, thường là cha mẹ hay anh chị em ruột của bệnh nhân. Điều này giúp tăng khả năng tìm kiếm nguồn tế bào gốc phù hợp, nhưng vẫn có thể đối mặt với nguy cơ phản ứng ghép chống chủ.

Cấy ghép tế bào gốc từ dây rốn: Phương pháp này có nguy cơ phản ứng ghép chống chủ thấp và nguồn tế bào gốc dễ dàng tìm kiếm từ dây rốn. Tuy nhiên, lượng tế bào gốc có sẵn không nhiều và quá trình tái tạo ghép có thể diễn ra chậm chạp.

Tỷ lệ thành công của phương pháp điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc

Sau khi thực hiện ghép tế bào gốc, các chuyên gia y tế thường tiến hành kiểm tra và xét nghiệm công thức máu của bệnh nhân thường xuyên để theo dõi sự tiến bộ của tế bào máu mới. Theo Hội Huyết học - Truyền máu Việt Nam, phương pháp điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc có khả năng kéo dài tỷ lệ sống trên 5 năm.

Cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc có ưu điểm gì?

Phương pháp ghép tế bào gốc đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực y học chung và đặc biệt là trong việc điều trị ung thư máu. Ghép tế bào gốc mang lại nhiều ưu điểm vượt trội, có tác động lớn đến quá trình điều trị bệnh ung thư máu:

• Hỗ trợ phục hồi tế bào gốc tạo máu trong tủy xương, sau khi đã trải qua quá trình tiêu diệt tủy xương và loại bỏ các tế bào ung thư ác tính.
• Thay thế các tế bào tủy xương bất thường bằng tế bào tủy xương khỏe mạnh.

Phương pháp này có ý nghĩa quan trọng trong việc tái tạo hệ thống tạo máu và cung cấp tế bào tủy xương lành mạnh cho người bệnh ung thư máu.

Cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc có nhược điểm gì?

Mặc dù phương pháp điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc có nhiều ưu điểm vượt trội, tuy nhiên nó cũng đồng thời tồn tại một số hạn chế. Những hạn chế thường gặp trong ghép tế bào gốc để điều trị ung thư bao gồm nguy cơ chảy máu và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Hơn nữa, trong trường hợp điều trị ung thư máu bằng cách ghép tế bào gốc đồng loài, có thể xảy ra nguy cơ mắc bệnh ghép chống chủ. Đây là một biến chứng có thể xảy ra khi tế bào từ ghép tấn công tế bào trong cơ thể. Biến chứng này có thể gây tổn thương đến da, gan, ruột và nhiều cơ quan khác. Để điều trị bệnh ghép chống chủ, người bệnh có thể được chữa trị bằng steroid hoặc các loại thuốc khác nhằm ức chế hệ thống miễn dịch.

Cách điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc không chỉ mang lại hy vọng cho những người bệnh hiện tại mà còn là một bước tiến quan trọng trong việc tìm kiếm phương pháp điều trị tốt hơn. Một ngày không xa, chúng ta có thể thắng thế trong cuộc chiến chống lại ung thư máu bằng sự tiến bộ của khoa học kĩ thuật.

Xem thêm: 

Tìm hiểu về phương pháp chữa bệnh tự miễn bằng tế bào gốc

Bệnh nhân mắc ung thư máu ghép tủy sống được bao lâu?