Chuyên gia tư vấn cách khắc phục tình trạng nói ngọng do nghe kém

Nói ngọng do nghe kém là một trong những nguyên nhân khiến trẻ nói ngọng nhưng không phải cha mẹ nào cũng phát hiện ra. Theo dõi những lời khuyên từ chuyên gia để khắc phục tình trạng nói ngọng do nghe kém của con, giúp con cải thiện khả năng giao tiếp.

Những ảnh hưởng khi trẻ nói ngọng do nghe kém

Nói ngọng là tình trạng phát âm không rõ ràng, thường gặp ở trẻ nhỏ và đôi khi cả người lớn. Trong lĩnh vực y khoa, hiện tượng này được gọi là rối loạn phát âm (Speech Disorder). Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nói ngọng, chẳng hạn như cấu trúc môi và vòm miệng bất thường hoặc do bại não. Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng mà nhiều cha mẹ và cả các chuyên gia thường bỏ qua là khả năng nghe của trẻ.

Theo thống kê, trong số 10 trẻ em mắc chứng nói ngọng, có 1 trẻ nói ngọng do nghe kém. Thông thường, mức độ nghe kém của trẻ nói ngọng là từ nhẹ đến trung bình nặng, ở mức này, trẻ vẫn có thể phản ứng khá tốt với âm thanh. Do đó, cha mẹ thường không nhận ra rằng con mình có vấn đề về thính lực, vì họ thường nghĩ rằng nghe kém có nghĩa là không nghe thấy gì cả.

Một trong những hệ quả nghiêm trọng nhất đối với trẻ nói ngọng do nghe kém là khả năng giao tiếp bị hạn chế. Việc phát âm không chuẩn khiến thông điệp của trẻ trở nên khó hiểu, dẫn đến những khó khăn trong việc diễn đạt ý kiến và suy nghĩ của mình. Tình trạng nói ngọng và phát âm không chính xác có thể khiến trẻ bị chế nhạo, tạo ra cảm giác thiếu tự tin và xấu hổ, có thể gây ra tình trạng chán nản và tổn thương tâm lý.

Ngoài ra, sự cản trở trong giao tiếp cũng ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình học tập của trẻ, khiến các em gặp khó khăn trong việc diễn đạt và làm cho người khác khó hiểu được ý tưởng của mình trong môi trường lớp học. Mặc dù nói ngọng không phải là một khiếm khuyết đe dọa đến sức khỏe hay tính mạng của trẻ, nhưng nó vẫn là một rào cản lớn trong quá trình phát triển và hòa nhập cộng đồng của các em.

Cách khắc phục nói ngọng do nghe kém tại nhà

Sự hỗ trợ từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ vượt qua khó khăn và phát triển khả năng ngôn ngữ. Cha mẹ có thể giúp trẻ cải thiện tình trạng nói ngọng do nghe kém thông qua những biện pháp sau:

Tạo điều kiện giao tiếp cho bé

Khuyến khích trẻ tham gia vào các cuộc trò chuyện và thể hiện ý kiến là cách tuyệt vời để phát triển kỹ năng giao tiếp. Cha mẹ nên tạo ra những tình huống khuyến khích trẻ nói và thường xuyên động viên, khen ngợi khi trẻ phát âm đúng. Nếu trẻ nói sai, hãy sửa lại nhẹ nhàng và tích cực, tránh thái độ châm chọc hay la mắng, vì điều này sẽ làm trẻ thiếu tự tin và e ngại trong việc thể hiện.

Đọc sách, nghe nhạc cùng con

Đọc sách là hoạt động thú vị và quan trọng giúp con phát triển khả năng nghe và nói. Cha mẹ nên chọn truyện tranh màu sắc, thú vị và đọc với tông giọng truyền cảm. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng mà còn tiếp thu ngôn ngữ hiệu quả hơn, làm cho câu chuyện thêm sống động giúp con tập trung nghe hơn.

Bên cạnh đọc sách thì âm nhạc cũng là phương tiện dễ tiếp cận và tương tác. Cha mẹ nên chọn những bài hát đơn giản, rõ ràng, giúp trẻ dễ dàng cảm nhận và mở rộng vốn từ qua việc lắng nghe và hát theo.

Cho trẻ tham gia các lớp kỹ năng mềm

Đưa trẻ tham gia các lớp học kỹ năng mềm là cách hiệu quả để phát triển kỹ năng giao tiếp, tự tin và khả năng thích ứng. Trong các lớp này, trẻ được khuyến khích thể hiện bản thân và cải thiện ngôn ngữ, từ đó nâng cao sự tự tin để đối mặt với thử thách trong cuộc sống.

Điều trị nói ngọng do nghe kém

Các chuyên gia về điều trị ngữ âm khuyến cáo rằng khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu nói ngọng do nghe kém, gia đình nên chủ động đưa trẻ đi kiểm tra thính lực và tham khảo ý kiến từ các chuyên khoa khác để xác định nguyên nhân cụ thể và đề xuất phương pháp can thiệp phù hợp. Âm ngữ trị liệu là một giải pháp hiệu quả giúp trẻ cải thiện khả năng phát âm và giao tiếp khi gặp vấn đề do nghe kém.

Luyện tập nghe: Trẻ cần được hướng dẫn để phân biệt và nhận biết các âm thanh khác nhau, bao gồm âm cao, âm thấp, âm dài và âm ngắn. Tham gia vào các hoạt động nghe và nhận biết từ, câu và ngữ cảnh trong những tình huống thực tế sẽ giúp trẻ phát triển khả năng nghe một cách chính xác và linh hoạt.

Luyện tập phát âm: Trẻ cần được định hướng để tập trung vào việc phát âm chính xác các âm tiết, đặc biệt là những âm tiết mà trẻ thường sai. Các hoạt động như lặp lại từ và câu, điều chỉnh cách phát âm, cùng với các bài tập giãn âm và hòa âm sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong việc giao tiếp và thể hiện quan điểm của mình.

Ngoài ra, sử dụng máy trợ thính cũng là một lựa chọn phù hợp dành cho trẻ nói ngọng do nghe kém. Việc chọn loại máy trợ thính phù hợp cần được thực hiện bởi chuyên gia thính lực, sau khi đánh giá mức độ nghe kém, cấu trúc tai và nhu cầu cụ thể của trẻ.

Máy trợ thính giúp trẻ nghe rõ hơn các âm thanh xung quanh, từ đó giúp trẻ phân biệt chính xác các âm tiết và phát âm đúng hơn. Thiết bị này cũng cho phép trẻ tham gia đầy đủ vào các hoạt động học tập, vui chơi và giao tiếp, nhờ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

Việc khắc phục tình trạng nói ngọng do nghe kém không chỉ cải thiện khả năng giao tiếp mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống. Bằng cách áp dụng các phương pháp mà chuyên gia gợi ý, bạn không chỉ giúp con trẻ vượt qua trở ngại mà còn mở ra những cơ hội mới trong học tập và cuộc sống.