Hướng dẫn cha mẹ cách dạy trẻ hết nói ngọng đơn giản, hiệu quả

Nhiều bậc cha mẹ rất chủ quan khi con mình nói ngọng vì cho rằng lớn lên chúng sẽ tự sửa. Tuy nhiên, nếu không tìm ra nguyên nhân và chữa trị tật nói ngọng ngay từ khi còn nhỏ thì càng để lâu thì khả năng học tập của trẻ sẽ bị sa sút. Đừng bỏ qua các cách dạy trẻ hết nói ngọng dưới đây.

Những nguyên tắc cơ bản khi dạy trẻ không nói ngọng

Dạy trẻ bỏ nói ngọng là một quá trình khá phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt của cha mẹ và giáo viên. Hầu hết tật nói ngọng của trẻ sẽ dần dần được cải thiện khi chúng lớn lên và đi học. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, trẻ bị nói ngọng cho đến khi lớn lên. Điều này ảnh hưởng rất lớn tới tâm lý, quá trình phát triển và học tập của trẻ.

Vì vậy, khi phát hiện trẻ nói chưa rõ, cha mẹ cần dạy con tập nói, giúp trẻ chỉnh sửa ngay để tránh làm chậm quá trình và ảnh hưởng đến khả năng phát âm chuẩn của trẻ. Nếu trẻ bị ngọng, cha mẹ phải hết sức kiên trì và dạy trẻ nói từng từ, từng chữ, từng câu một cách chậm rãi. Trong lúc này, hãy đảm bảo tuân theo những nguyên tắc cơ bản sau khi dạy con bạn ngừng nói ngọng:

• Thời gian tập ngắn: Do khả năng tập trung luyện tập của trẻ chưa cao nên nếu kéo dài quá lâu sẽ khiến trẻ cảm thấy khó chịu và hiệu quả sẽ kém. Vì vậy, thời gian tập thích hợp nhất là khoảng 2 đến 3 phút, có thể thực hiện nhiều lần trong ngày để đảm bảo hiệu quả.
• Sử dụng tai nghe để điều chỉnh: Thông thường, trẻ nói ngọng không nhận thức được cách phát âm của mình. Vì vậy, cha mẹ cần luyện tập nhiều hơn để con phát âm chuẩn.

Hướng dẫn cách dạy trẻ hết nói ngọng

Sàng lọc những người đã tiếp xúc với trẻ em

Nhiều trẻ nói ngọng là do bắt chước những người xung quanh như thầy cô, người thân, hàng xóm, bạn bè…Vì vậy, khi dạy trẻ nói ngọng cần phải sàng lọc và không được phép hoặc hạn chế tiếp xúc với những người phát âm sai.

Ví dụ như nếu giáo viên trong lớp của con bạn phát âm sai điều gì đó, bạn có thể yêu cầu con chuyển sang lớp khác hoặc chuyển sang trường khác. Nếu những người này là người lớn hoặc trẻ em ở gần, bạn nên hạn chế tiếp xúc với họ.

Thời gian tập ngắn nhưng số lần lặp lại cao

Khi dạy trẻ nói ngọng, cha mẹ nên chọn những bài tập ngắn để hướng dẫn trẻ vì trẻ có xu hướng tập trung ngắn và nhanh chán. Cha mẹ chỉ cho con tập khoảng 2 đến 3 phút và tập nhiều lần trong ngày.

Cho trẻ luyện tập cơ miệng thường xuyên

Cha mẹ nên sưu tầm những chữ cái, từ mà con phát âm chưa chuẩn và hướng dẫn con nói chuẩn hơn. Trẻ chậm nói có thể được tập luyện cơ miệng vào buổi sáng như há miệng và nói A, O, N, L, CH, TR…, cùng nhau và lặp lại 5 đến 7 lần.

Ngoài ra, để kích thích sự hứng thú học tập của trẻ, cha mẹ kết hợp học với vui chơi và thiết kế các bài kiểm tra thú vị cho trẻ như hỏi trẻ về các đồ vật có chữ như H, K, M, L để giúp trẻ học và trả lời. Nhờ đó, bé sẽ nhớ tên các chữ cái và phát âm chúng tốt hơn.

Giúp trẻ thay đổi thói quen xấu

Mút tay, đưa tay vào miệng, ngoáy mũi cũng có thể khiến trẻ nói ngọng, ngoài ra còn dễ gây ra bệnh tay chân miệng. Vì vậy, cha mẹ hãy luôn nhắc nhở con thay đổi dần những thói quen này. Ví dụ, khi trẻ có xu hướng mút ngón tay cái nhất, chẳng hạn như khi xem TV hoặc ngồi ở ghế sau ô tô, cha mẹ nên tạo ra những trò chơi vui nhộn để trẻ chơi và hình thành thói quen này.

Hãy để trẻ biết rằng mình phát âm sai

Trẻ nói ngọng thường không biết rằng mình đang phát âm sai các từ. Vì vậy, khi dạy trẻ nói thiếu chính xác, cha mẹ có thể ghi âm lại cách phát âm của trẻ rồi cho trẻ nghe lại. Khi đó, trẻ sẽ biết mình phát âm sai từ đó và sẽ cố gắng nói đúng hơn.

Dạy con bạn ngừng nói ngọng, hãy để chúng nói chuyện trước gương

Cả cha mẹ và con cái đều nói chuyện trước gương. Cha mẹ sẽ làm mẫu cách phát âm chậm, rõ ràng các từ, cụm từ hàng ngày hoặc những từ mà trẻ thường phát âm sai. Sau đó, bố mẹ hướng dẫn con học theo cách phát âm của mình. Nhìn vào gương có thể giúp bé dễ dàng bắt chước cử động miệng của bố mẹ.

Kể chuyện, hát và đọc thơ cùng con

Thực tế, nhiều người phát âm sai các từ khi nói, nhưng khi đọc truyện hoặc hát, họ sẽ phát âm đúng. Trẻ em cũng không ngoại lệ. Vì vậy, khi dạy trẻ nói ngọng, cha mẹ nên thường xuyên kể chuyện cho trẻ nghe, cho trẻ đọc truyện, đọc vần điệu, hát đồng dao cho trẻ.

Quá trình trẻ bắt chước những câu chuyện, bài hát mà bố mẹ đọc, hát sẽ giúp trẻ dần dần phát âm các từ chuẩn xác hơn. Để trẻ thích kể chuyện, ca hát, đọc sách, cha mẹ nên chọn những câu chuyện ngắn, mang tính giáo dục, vui tươi để trẻ dễ nhớ và dễ theo dõi.

Khuyến khích bé giao tiếp

Trẻ chỉ có thể phát âm tốt hơn khi thường xuyên giao tiếp với người khác. Cha mẹ nên tạo không gian để trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp như đưa trẻ đến công viên hoặc nơi có nhiều trẻ vui chơi. Tuy nhiên, cha mẹ nên lưu ý rằng việc hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người nói ngọng hoặc đặc trưng vùng miền có thể khiến trẻ khó sửa được tật nói ngọng.

Đừng nhại hay chỉ trích con bạn

Một sai lầm phổ biến mà người lớn mắc phải khi dạy trẻ nói ngọng là khi trẻ nói ngọng, người lớn thường bắt chước, trêu chọc, thích thú, thậm chí chỉ trích trẻ. Điều này chỉ khiến trẻ khó chữa khỏi bệnh nói ngọng vì chúng lầm tưởng điều đó sẽ làm cha mẹ vui lòng nên phát triển tật nói ngọng. Đối với những tình huống có nhiều chỉ trích, trẻ dễ bị tổn thương và bị bỏ rơi một mình.

Chúng tôi hy vọng những thông tin chia sẻ trên có thể giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về cách dạy trẻ hết nói ngọng và có những bước hỗ trợ con một cách khoa học và hiệu quả nhất. Nhờ đó cha mẹ sẽ giúp ngôn ngữ và trí thông minh của con phát triển một cách toàn diện.

Xem thêm: 

• Phát triển tâm lý trẻ 7 tuổi như thế nào
• 5 phương pháp dạy trẻ thông minh sớm như thiên tài
• Các cách dạy trẻ tăng động giảm chú ý