Dập lá lách là gì? Có nguy hiểm không?

Khi ổ bụng, cụ thể là vùng dưới xương sườn trên bên trái bụng bị tác động với lực đủ mạnh sẽ dễ khiến một người bị chấn thương lá lách, bao gồm dập lá lách. Đây là một tình trạng nghiêm trọng, khi lá lách bị dập, vỡ gây chảy máu sẽ khiến mạng sống bệnh nhân gặp nguy hiểm.

Dập (giập) lá lách là gì?

Lá lách là một cơ quan quan trọng nằm bên dưới xương sườn ở vùng bụng trên bên trái, tham gia vào việc chống nhiễm trùng và lọc máu trong cơ thể. Cụ thể, lá lách giữ vai trò quan trọng trong việc sản xuất các tế bào miễn dịch, kháng thể và duy trì sự cân bằng của máu. Tuy nhiên, khi bị chấn thương nặng, lá lách có thể bị dập gây nguy hiểm tính mạng nên đòi hỏi bệnh nhân phải được chăm sóc, điều trị ngay lập tức.

Theo bác sĩ chuyên khoa, tình trạng dập lá lách xảy ra khi lớp vỏ ngoài của lá lách bị rách do chấn thương. Mức độ nghiêm trọng của chấn thương được phân loại dựa trên mức độ rách, tổn thương mạch máu và tình trạng đông máu. Việc phân loại này hỗ trợ các chuyên gia y tế trong việc xác định hướng điều trị phù hợp, đặc biệt là cân nhắc liệu có cần can thiệp phẫu thuật hay không.

Các triệu chứng của lá lách bị vỡ thường biểu hiện cùng với các dấu hiệu chấn thương bụng kín. Đáng chú ý, đau ở vùng bụng trên bên trái và đau khi chạm vào vùng phía trên bên trái là những dấu hiệu chính của tình trạng vỡ, dập lá lách. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị chóng mặt và lú lẫn. Lưu ý là vì các triệu chứng dập lá lách có thể lan đến những vị trí không ngờ tới, chẳng hạn như thành ngực trái và vai trái. Khi bệnh nhân dập lá lách bị đau ở vai trái, mức độ đau tăng dần khi hít vào, thì đó là kết quả của sự kích thích lưu lượng máu tác động đến dây thần kinh cột sống.

Tóm lại, việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo nguy cơ vỡ, dập lá lách là rất quan trọng để ứng phó kịp thời. Nếu bạn bị đau vùng bụng kín sau khi bị va đập mạnh với các triệu chứng như đau bụng trên bên trái, chóng mặt, mờ mắt hoặc ngất xỉu, hãy xem xét khả năng lá lách bị vỡ, dập. Lúc này, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện càng nhanh càng tốt để được chăm sóc y tế khẩn cấp, tránh tình trạng bị chảy máu vào ổ bụng gây đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân gây vỡ, dập lá lách

Nếu một người bị vỡ là lách có thể do các nguyên nhân chính sau đây:

Tổn thương ở phía trên bên trái của bụng

Nguyên nhân chính gây vỡ lách là do bị va chạm mạnh vào vùng bụng trên bên trái hoặc vùng dưới ngực trái. Điều này có thể xảy ra trong các hoạt động thể thao căng thẳng, xô xát, tai nạn hoặc va chạm xe cộ. Tình trạng vỡ, dập lá lách có thể xảy ra ngay lập tức hoặc trong một số trường hợp là vài ngày hoặc thậm chí vài tuần sau khi gặp chấn thương ban đầu.

Vết thương hở

Ngoài chấn thương nặng do va đập như trên, lá lách cũng có thể bị vỡ, dập do vết thương hở, chẳng hạn như vết đâm. Những vết thương xuyên thấu này làm thủng lá lách, dẫn đến hậu quả nguy hiểm đến tính mạng.

Lá lách to

Lá lách to là tình trạng xảy ra khi các tế bào máu tích tụ, kéo theo nguy cơ lá lách bị vỡ. Sự thay đổi về kích thước lách có thể xuất phát từ các vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm bệnh bạch cầu đơn nhân, tình trạng nhiễm trùng, bệnh gan và bệnh bạch cầu. Điều bắt buộc là bệnh nhân phải được giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của việc lách to để giảm thiểu nguy cơ vỡ.

Vỡ, dập lá lách có nguy hiểm không?

Như đã đề cập bên trên, vỡ, dập lá lách cần được cấp cứu, điều trị kịp thời để ngăn ngừa tình huống nguy hiểm đến tính mạng. Bởi nếu không kịp thời điều trị, vỡ lá lách có thể khiến bệnh nhân bị u nang hoặc cục máu đông. Bên cạnh đó, dòng máu lưu thông bị chậm lại khi lá lách bị vỡ, dập khiến cơ quan này không thể hoạt động được. Để xử lý, bác sĩ chuyên khoa sẽ phải tiến hành phẫu thuật ngay lập tức.

Tuy nhiên, đáng lưu ý là hệ miễn dịch của người bệnh sẽ bị suy giảm ít nhiều sau khi thực hiện phẫu thuật cắt lách. Điều này khiến người bệnh về sau rất dễ bị nhiễm trùng. Do đó, người bệnh cần có biện pháp chủ động phòng ngừa để tránh nguy cơ nhiễm trùng xảy ra.

Điều trị vỡ, dập lá lách

Việc xử lý lá lách bị dập, vỡ được tiến hành tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tổn thương, có thể là phải phẫu thuật ngay lập tức hoặc có thể bệnh nhân chỉ cần tuân thủ việc nghỉ ngơi đầy đủ để lá lách tự lành theo thời gian nếu ở mức độ nhẹ.

Nhập viện theo dõi lá lách dần phục hồi theo thời gian

Trong trường hợp không bắt buộc phải can thiệp phẫu thuật ngay lập tức, bệnh nhân vẫn cần nhập viện để theo dõi, kiểm tra. Các vết thương ở lá lách mức độ nhẹ đến trung bình thường lành tự nhiên theo thời gian, nhưng việc theo dõi sát sao của bác sĩ chuyên khoa là cần thiết và quan trọng. Trong thời gian nằm viện, bác sĩ có thể thực hiện chăm sóc hỗ trợ, bao gồm cả truyền máu nếu cần, đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ.

Phẫu thuật hở

Đối với những trường hợp nặng hơn, phẫu thuật mở là giải pháp khả thi. Các bác sĩ phẫu thuật có tay nghề cao sẽ tiến hành khâu vết rách ở lá lách, giúp nó nhanh chóng trở lại chức năng bình thường. Trong một số trường hợp nhất định, bác sĩ sẽ cân nhắc có thể khuyến nghị cắt bỏ một phần lá lách, giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm trùng.

Cắt bỏ toàn bộ lá lách

Trong những tình huống nguy kịch nhất, việc cắt bỏ toàn bộ lá lách (hay được gọi là cắt lách) trở thành một lựa chọn. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ thực hiện tỉ mỉ để tránh khả năng nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng huyết rất dễ xảy ra.

Sau phẫu thuật cắt lách, bệnh nhân sẽ được dặn dò chú ý tuân thủ việc tiêm chủng ngừa viêm phổi và cúm để bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn.

Phẫu thuật nội soi

Là một trong những bước tiến của khoa học công nghệ y khoa, phẫu thuật nội soi mang đến cho người bệnh một giải pháp thay thế xâm lấn tối thiểu.

Phẫu thuật nội soi được thực hiện thông qua các vết mổ nhỏ ở bụng, bác sĩ sẽ sử dụng máy ảnh và thiết bị chuyên dụng để giải quyết các vấn đề liên quan đến lá lách, đảm bảo độ chính xác đồng thời giảm thiểu rủi ro liên quan đến phẫu thuật mở truyền thống.

Tóm lại, vỡ, dập lá lách chủ yếu xảy ra khi một người bị va chạm với lực mạnh vào vùng bụng kín, tác động trực tiếp đến lá lách khiến lá lách bị chấn thương. Tình trạng vỡ, dập lá lách cần được điều trị càng nhanh càng tốt vì nếu chậm trễ sẽ khiến người bệnh gặp nguy hiểm tính mạng do chảy máu vào bên trong ổ bụng.