Dị ứng thuốc trừ sâu: Vấn đề không thể xem nhẹ

Thuốc trừ sâu được thiết kế để tiêu diệt “sâu bệnh”, nhưng một số loại thuốc trừ sâu cũng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe phụ thuộc vào loại thuốc trừ sâu và các hóa chất khác có trong sản phẩm bạn đang sử dụng, cũng như lượng bạn tiếp xúc và thời gian bạn tiếp xúc thường xuyên hay lâu. Thông thường, thuốc trừ sâu ảnh hưởng đến hệ thần kinh (hệ thống trong cơ thể bạn kiểm soát các dây thần kinh và cơ của bạn). Bài viết sau sẽ thông tin đến quý độc giả về dị ứng thuốc trừ sâu và các biện pháp điều trị khi bị dị ứng hoặc ngộ độc thuốc trừ sâu.

Thuốc trừ sâu được sử dụng phổ biến hiện nay

Những điều cần biết về thuốc trừ sâu

Thuốc trừ sâu là gì?

Thuốc trừ sâu được sử dụng để tiêu diệt sâu bệnh và côn trùng tấn công và gây hại cho cây trồng. Các loại thuốc trừ sâu khác nhau đã được sử dụng để bảo vệ mùa màng trong nhiều thế kỷ. Thuốc trừ sâu có lợi cho cây trồng; tuy nhiên, chúng cũng có tác động tiêu cực nghiêm trọng đến môi trường. Việc sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật có thể dẫn đến việc phá hủy đa dạng sinh học. Nhiều loài chim, sinh vật sống dưới nước và động vật đang bị đe dọa bởi thuốc trừ sâu độc hại cho sự tồn tại của chúng. Thuốc trừ sâu là mối quan tâm đối với tính bền vững của môi trường và sự ổn định toàn cầu.

Hiện nay, trên thị trường có hàng trăm loại thuốc trừ sâu với đủ các loại nhãn hiệu từ nhiều nhà cung cấp khác nhau. Nhưng tất cả chúng đều được phân thành 2 loại: Thuốc trừ sâu sinh học và thuốc trừ sâu hóa học.

Tác động của thuốc trừ sâu đối với sức khỏe vẫn chưa được hiểu rõ. 

Những ai có nguy cơ dễ bị dị ứng thuốc trừ sâu?

Người nông dân hoặc người sử dụng các loại thực phẩm có tiếp xúc với thuốc trừ sâu sẽ có nguy cơ cao bị dị ứng thuốc trừ sâu. Khi nông dân sử dụng thuốc trừ sâu để phun hóa chất trên đồng ruộng của họ, họ có nguy cơ hít thở hóa chất. Thuốc trừ sâu cũng có khả năng có trong các nông sản hoặc thực phẩm trong khu vực phun thuốc của nông dân.

Thuốc trừ sâu xâm nhập vào cơ thể chúng ta như thế nào?

Thuốc trừ sâu có thể xâm nhập vào cơ thể bạn trong quá trình trộn, bôi hoặc dọn dẹp. Nói chung, có ba cách mà một hóa chất hoặc vật liệu có thể xâm nhập vào cơ thể:

• Qua da (da);
• Qua phổi (hít vào);
• Qua đường uống.

Da (hấp thụ qua da hoặc mắt)

Trong hầu hết các tình huống làm việc, hấp thụ qua da là con đường phổ biến nhất của việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Tiếp xúc với da cũng có thể xảy ra khi bạn chạm vào thiết bị, quần áo bảo hộ hoặc bề mặt có dư lượng thuốc trừ sâu.

Thuốc trừ sâu cũng có thể được hấp thụ qua mắt của bạn. Ngoài ra, thuốc trừ sâu, có thể gây thương tích cho mắt.

Hít phải (qua phổi)

Hít phải có thể xảy ra khi làm việc gần bột, các giọt nhỏ trong không khí (sương mù) hoặc hơi. Nguy cơ từ các ứng dụng áp suất thấp là khá thấp vì hầu hết các giọt quá lớn để tồn tại trong không khí. Sử dụng thuốc trừ sâu với áp suất cao, thể tích cực thấp hoặc thiết bị tạo sương mù có thể làm tăng nguy cơ vì các giọt nhỏ hơn và chúng có thể bay trong không khí với khoảng cách đáng kể. Thuốc trừ sâu có nguy cơ hít phải cao sẽ được dán nhãn hướng dẫn sử dụng mặt nạ phòng độc.

Nuốt phải (bằng miệng)

Mặc dù nuốt phải (bằng miệng) là cách ít phổ biến hơn để tiếp xúc, nó có thể dẫn đến ngộ độc nghiêm trọng nhất. Có rất nhiều báo cáo về việc người dân vô tình uống phải một loại thuốc trừ sâu đã được bỏ vào chai / cốc / hộp đựng đồ uống không có nhãn mác (bao gồm cả lon hoặc chai nước ngọt). Công nhân xử lý thuốc trừ sâu cũng có thể vô tình ăn phải chất này khi ăn hoặc hút thuốc nếu họ không rửa tay trước.

Các tác dụng phụ của thuốc trừ sâu 

Dị ứng thuốc trừ sâu

Dị ứng có hai dạng: Da và hô hấp. Các triệu chứng nhạy cảm da có thể bao gồm sưng, đỏ, ngứa, đau và phồng rộp. Các triệu chứng nhạy cảm với đường hô hấp có thể bao gồm thở khò khè, tức ngực, ho và khó thở. Trong một số trường hợp, sự nhạy cảm về đường hô hấp có thể tạo ra một cơn hen suyễn nghiêm trọng.

Dị ứng da là biểu hiện thường gặp trong dị ứng thuốc trừ sâu

Khi dị ứng phát triển, phản ứng có thể trở nên tồi tệ hơn với mỗi lần tiếp xúc. Cuối cùng, ngay cả khi tiếp xúc ngắn với nồng độ thuốc trừ sâu thấp cũng có thể gây ra phản ứng rất nghiêm trọng. Mặc dù hiếm gặp, nhưng điều quan trọng cần biết là thuốc trừ sâu có thể có khả năng gây ra các phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng ở một số người.

Ngộ độc thuốc trừ sâu

Ngộ độc nhẹ

• Phản ứng dị ứng: Kích ứng mũi, họng, mắt hoặc da.
• Thần kinh: Đau đầu, chóng mặt, bồn chồn, lo lắng, thay đổi tâm trạng, mất ngủ.
• Tiêu hóa: Ăn mất ngon, khát nước, buồn nôn, tiêu chảy.
• Toàn thân: Đổ mồ hôi, suy nhược hoặc mệt mỏi. 

Ngộ độc trung bình

• Tiêu hóa: Nôn mửa, chuột rút ở bụng
• Toàn thân: Ho khan, cảm giác co thắt ở cổ họng và ngực, mờ mắt, mạch nhanh, mồ hôi ra nhiều, run, rối loạn tâm thần.

Ngộ độc thuốc trừ sâu nặng

• Hô hấp: Khó thở, tăng tiết đờm hoặc chất nhầy trong đường thở.
• Sốc phản vệ: Đồng tử nhỏ, mất phản xạ, co giật, mất ý thức, hôn mê và có thể dẫn đến tử vong.

Một số ảnh hưởng sức khỏe do tiếp xúc với thuốc trừ sâu có thể xảy ra ngay lập tức khi bạn đang tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Một số triệu chứng có thể xảy ra vài giờ sau khi tiếp xúc. Theo thời gian, chúng để lại nhiều căn bệnh vô cùng nghiêm trọng. Tiếp xúc mãn tính với thuốc trừ sâu có thể dẫn đến bệnh hen suyễn, Parkinson, trầm cảm và lo lắng, rối loạn tăng động giảm chú ý và ung thư.

Một số triệu chứng khi tiếp xúc với thuốc trừ sâu sẽ hết ngay sau khi ngừng tiếp xúc. Những người khác có thể mất một thời gian để biến mất. Đối với những người tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật một cách thường xuyên, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe là một điều đáng lo ngại.

Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên hỏi bác sĩ trước khi làm việc với thuốc trừ sâu vì một số thuốc trừ sâu có thể gây hại cho thai nhi (thai nhi) hoặc cho trẻ bú mẹ.

Những người sử dụng thuốc trừ sâu được khuyến khích đi khám sức khỏe định kỳ. Cho bác sĩ của bạn biết loại thuốc trừ sâu bạn đang làm việc và/ hoặc tiếp xúc.

Dị ứng thuốc trừ sâu cần điều trị kịp thời

Các biện pháp phòng ngừa dị ứng thuốc trừ sâu

Lưu ý trước khi dùng thuốc trừ sâu

Làm việc an toàn với thuốc trừ sâu

Các trường hợp ngộ độc thuốc trừ sâu nếu được cấp cứu kịp thời sẽ tăng tỷ lệ sống và phục hồi cho người bệnh. Để hạn chế nguy cơ tử vong do ngộ độc và dị ứng thuốc trừ sâu, các bác sĩ cảnh báo:

• Người dân cần đọc kĩ hướng dẫn trước khi sử dụng. Khi đi phun thuốc trừ sâu phải quay lưng đi lùi lại với chiều gió không để thuốc tạt vào người, mang khẩu trang loại chuyên dùng chống độc, đeo kính, mặc áo nilông hay áo mưa dài tay. 
• Cẩn thận khi làm việc hoặc phun thuốc gần người khác, gia súc, cây trồng khác hoặc khi gần suối, ao, hồ và các vùng nước khác. Thuốc trừ sâu có thể dễ dàng bay ra hoặc trôi sang các khu vực khác. Không xịt gần người khác, vật nuôi/ động vật, đồ chơi trẻ em, thức ăn, bát đĩa ăn uống, v.v.
• Thuốc trừ sâu cần bảo quản, cất giữ ở nơi kín đáo, cần để xa tầm tay trẻ nhỏ có thể khóa lại trong tủ. Đặc biệt, không dùng các chai đựng nước, chai bia, nước ngọt để đựng thuốc trừ sâu vì rất dễ nhầm đem ra uống … 
• Ngay khi phát hiện người bị ngộ độc hoặc dị ứng thuốc trừ sâu cần chuyển người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu giải độc kịp thời.

Khi trộn thuốc trừ sâu

• Đảm bảo có hệ thống thông gió và ánh sáng tốt trong khu vực bạn pha thuốc trừ sâu.
• Giữ bình chứa thuốc trừ sâu dưới tầm mắt của bạn để tránh làm thuốc trừ sâu bắn hoặc rơi vãi vào mắt và mặt của bạn.

• Chuẩn bị một con dao hoặc kéo CHỈ được sử dụng để mở bao thuốc trừ sâu. Không dùng chung dao hoặc kéo để mở túi đựng thực phẩm.

Thuốc trừ sâu là một loại hóa chất cực độc

Lưu ý khi sử dụng thực phẩm

• Sử dụng các sản phẩm hữu cơ.
• Rửa kỹ tất cả trái cây và rau quả (kể cả sản phẩm hữu cơ). 
• Tiêu thụ nhiều loại thực phẩm (bao gồm các loại thực phẩm thay thế thịt như các loại đậu, đậu phụ, các loại hạt và trứng) để giảm lượng vi khuẩn kháng kháng sinh, hormone và thuốc trừ sâu.

Thu Hà
Nguồn tham khảo: Tổng hợp