Dịch tả lợn Châu Phi là bệnh gì? Đã có vắc xin dịch tả lợn Châu Phi chưa?

Ở nước ta, bệnh dịch tả lợn Châu Phi lây lan rất nhanh và đã gây ra nhiều thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi cũng như làm ảnh hưởng đến sức khỏe của con người trên một số phương diện nhất định. Vậy dịch tả lợn Châu Phi là bệnh gì? Bệnh dịch này có gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người không? Đã có vắc xin dịch tả lợn Châu Phi chưa và cách phòng tránh bệnh như thế nào?

Dịch tả lợn Châu Phi là bệnh gì?

Dịch tả lợn châu Phi (ASF) là một bệnh truyền nhiễm do một chủng virus gây bệnh sốt xuất huyết gây ra. Bệnh truyền nhiễm này có tốc độ lây lan rất nhanh và xảy ra với tất cả các loại lợn, gây thiệt hại nghiêm trọng với tỷ lệ lợn chết đạt 100%. Virus gây ra bệnh lý này có sức đề kháng khá cao với môi trường bên ngoài. Trong trường hợp lợn mắc bệnh dịch tả Châu Phi đã khỏi bệnh, chúng vẫn có thể mang virus trong một thời gian dài và trở thành vật chủ mang trùng gây bệnh suốt đời.

Virus gây ra dịch tả lợn Châu Phi có thể sống được trong môi trường có nhiệt độ thấp và tồn tại trong thịt lợn sống (khoảng 3 - 6 tháng). Ở điều kiện nhiệt độ khoảng 70 độ C thì loại virus này sẽ bị tiêu diệt. Sở dĩ loại virus này có tốc độ lây lan rất nhanh và làm bùng phát thành dịch bệnh trên diện rộng trong thời gian dài là do sức đề kháng của chúng tương đối cao.

Bệnh dịch tả Châu Phi được lây nhiễm qua đường hô hấp hoặc một số cơ quan đường tiêu hóa khi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với vật trung gian mang mầm bệnh như lợn đã nhiễm bệnh, phương tiện vận chuyển lợn... Dịch tả Châu Phi sẽ không lây sang người nhưng con người lại có thể là tác nhân làm phát tán bệnh dịch.

Thiệt hại mà bệnh dịch tả Châu Phi gây ra như thế nào?

Bệnh dịch tả lợn Châu Phi xâm nhập vào nước ta lần đầu tiên là vào thời điểm tháng 2/2019 và lây lan rất nhanh ra các tỉnh - thành phố trong cả nước, làm tiêu hủy hơn 6 triệu con lợn (bao gồm tất cả các giống lợn), đồng thời gây thiệt hại hơn 30 nghìn tỷ đồng về kinh tế. Đến nay, dịch tả lợn Châu Phi vẫn còn tồn tại ở nhiều địa phương trên cả nước.

Như vậy thiệt hại mà loại dịch bệnh này gây ra là rất nặng nề. Nếu chưa có vắc xin để phòng ngừa thì nguy cơ cao dịch tả Châu Phi sẽ tiếp tục phát sinh và lây lan, dẫn đến mức độ thiệt hại sẽ tăng dần theo cấp số nhân. Vì vậy, vấn đề vắc xin dịch tả lợn Châu Phi đã được nghiên cứu và triển khai chưa đang được nhiều người quan tâm. Hãy theo dõi phần tiếp theo của bài viết để tìm câu trả lời về vắc xin tả nhé!

Vắc xin dịch tả lợn Châu Phi

Sau khi có thông tin chính xác về công bố của các nhà khoa học Mỹ đã nghiên cứu thành công chủng virus nhược độc gây bệnh tả lợn Châu Phi thì vào tháng 11/2019, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Bộ NN&PTNT) đã cử cán bộ Cục thú y sang Mỹ để gặp trực tiếp các chuyên gia Mỹ và họp bàn về kế hoạch nghiên cứu, sản xuất vắc xin phòng ngừa bệnh dịch tả lợn Châu Phi. 

Từ 2/2020, dưới sự phối hợp của các chuyên gia Mỹ, nước ta đã chính thức nghiên cứu và sản xuất ra loại vắc xin phòng ngừa bệnh dịch này. Đến tháng 7/2020, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo xuống các bạn ngành bên dưới về việc nhập khẩu chủng virus nhược độc đã loại bỏ gen gây bệnh để đem về tiếp tục nghiên cứu và sản xuất vắc xin. Và đến tháng 9/2020, Công ty Navetco Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu và cho thử nghiệm 5 lần tại phòng thí nghiệm.

Loại vắc xin phòng ngừa dịch tả lợn Châu Phi đã được Bộ NN&PTNT Việt Nam chấp nhận sau khi được các nhà khoa học xem xét và đánh giá kỹ lưỡng về kết quả nghiên cứu cũng như quá trình sản xuất loại vắc xin này. Kết quả nghiên cứu này đã được đồng công bố trên các tạp chí khoa học uy tín trên thế giới và Tạp chí Khoa học Thú y Việt Nam với cái tên được công bố là vắc xin NAVET - ASFVAC. Đến đây chắc hẳn bạn đọc đã có câu trả lời cho thắc mắc vắc xin dịch tả Châu Phi đã có hay chưa.

Vào ngày 17/5/2022, Viện Nghiên cứu Nông nghiệp của Mỹ đã chính thức gửi công văn đến cục Thú y Việt Nam nhằm xác nhận rằng vắc xin NAVET - ASFVAC có đủ điều kiện về hiệu lực và độ an toàn. Đến chiều ngày 3/6/2022, Bộ NN&PTNT Việt Nam cũng công bố kết quả nghiên cứu và thông báo Việt Nam đã sản xuất thành công vắc xin dịch tả Châu Phi có tên thương mại là NAVET - ASFVAC.

Mặt khác, trước khi triển khai mở rộng thương mại trên cả nước, Bộ NN&PTNT cùng với Cục Thú y nước ta đã chỉ đạo giám sát tiêm phòng NAVET - ASFVAC cho đàn lợn trong độ tuổi từ 8 - 10 tháng trong phạm vi hẹp với 600 nghìn liều vắc xin. Sau khi đàn lợn được tiêm phòng sẽ được theo dõi chặt chẽ trên lâm sàng kết hợp với ghi chép đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe hàng ngày của chúng. 

Cách phòng tránh dịch tả Châu Phi

Như vậy, mặc dù đã có vắc xin dịch tả lợn Châu Phi nhưng nó vẫn chưa được áp dụng rộng rãi trên cả nước, chủ yếu dùng để tiêm phòng giám sát. Hiện tại, nước ta vẫn đang thử nghiệm và khảo sát loại vắc xin này nên vẫn chưa được thương mại hóa toàn quốc. Do vậy, việc phòng ngừa bệnh luôn là biện pháp tối ưu nhất, bằng cách:

• Thường xuyên vệ sinh và sử dụng vôi bột hoặc hóa chất để sát trùng tại cơ sở chăn nuôi, dụng cụ chăn nuôi, phương tiện vận chuyển, các địa điểm buôn bán, giết mổ lợn và chất thải của lợn. 
• Những người tham gia chăn nuôi lợn cũng cần vệ sinh cá nhân sạch sẽ sau mỗi lần tiếp xúc với chúng.
• Phát hiện và cách ly lợn bị bệnh hoặc nghi ngờ bị bệnh.
• Diệt các nguồn gây bệnh như muỗi, ruồi… nhằm tránh mang mầm bệnh phát tán ra bên ngoài.
• Không mua bán lợn và thịt lợn không rõ nguồn gốc, không sử dụng lại thức ăn thừa hoặc chưa được nấu chín từ lợn.

Tóm lại, đối với câu hỏi đã có vắc xin dịch tả lợn Châu Phi chưa thì câu trả lời là có nhưng vẫn đang được thử và khảo nghiệm nên chưa được thương mại hóa. Do đó, người chăn nuôi nên chủ động phòng ngừa loại bệnh dịch này bằng việc áp dụng các biện pháp sinh học nhằm giảm thiểu hệ lụy có thể xảy ra. Hơn nữa, bệnh dịch tả lợn Châu Phi tuy không tác động trực tiếp đến sức khỏe con người nhưng vẫn có thể gây tổn hại một cách gián tiếp. Vì thế, bản thân mỗi người cần phải chủ động ăn uống đảm bảo vệ sinh và lựa chọn thực phẩm an toàn với sức khỏe. Theo dõi Tiêm chủng Long Châu để cập nhật thông tin mới nhất!

Xem thêm:

• Dịch tả lợn Châu Phi đang lây lan nghiêm trọng phải làm gì?
• Dịch tả lợn Châu Phi có biểu hiện như thế nào?