Tiêm thuốc tránh thai có an toàn không?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cơ chế hoạt động của thuốc tiêm tránh thai và tác động của chúng đến quá trình sinh sản từ đó giải đáp được thắc mắc liệu rằng tiêm thuốc tránh thai có an toàn không?. Nếu quan tâm đến vấn đề này, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Thuốc tiêm tránh thai là gì và có những loại nào?

Có hai nhóm chính của thuốc tiêm tránh thai:

• Nhóm I: Thành phần thuốc tiêm tránh thai bao gồm cả estrogen và progestin.
• Nhóm II: Chỉ chứa progestin, NETEN (Norethindrone Enanthate) và DMPA (Depot Medroxyprogesterone Acetate) là hai loại phổ biến, trong đó DMPA được sử dụng nhiều hơn.

Thuốc tiêm tránh thai thường được tiêm vào cơ bắp và có thời gian tác dụng từ 1 đến 3 tháng mỗi lần tiêm. Thời gian tác dụng của thuốc sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc. Thông thường, thuốc tiêm tránh thai có tác dụng trong vài tuần, do đó không cần sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tránh thai, việc tiêm thuốc định kỳ là cần thiết.

Thuốc tiêm tránh thai hoạt động theo cơ chế nào?

Thuốc tiêm tránh thai có tác động tương tự hormone progesterone đối với buồng trứng của phụ nữ:

• Ngăn ngừa rụng trứng: Thuốc tiêm tránh thai ngăn chặn quá trình rụng trứng, nghĩa là không cho trứng trưởng thành rụng khỏi buồng trứng.
• Ức chế chất nhầy cổ tử cung: Thuốc tiêm tránh thai ức chế sự tạo chất nhầy ở cổ tử cung, làm cho tinh trùng khó thâm nhập vào.
• Teo một phần niêm mạc tử cung: Thuốc tiêm tránh thai có thể làm giảm kích thước của niêm mạc tử cung, làm cho trứng khó có khả năng làm tổ, nghĩa là khó để phôi thai gắn kết vào tử cung.

Tiêm thuốc tránh thai có an toàn không?

Phương pháp tránh thai bằng tiêm thuốc đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả và an toàn với tỷ lệ ngăn chặn mang thai cao.

Đặc điểm nổi bật của thuốc tiêm tránh thai là liều cao (150mg/lần) và có hiệu lực kéo dài. Chỉ với một lần tiêm, phương pháp này có thể ngăn chặn việc mang thai trong 3 tháng, tương tự như việc sử dụng biện pháp đình chỉ tạm thời. Việc dùng thuốc tiêm tránh thai không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, do đó chỉ cần ngừng sử dụng vài tháng trước khi muốn có thai.

Đáng chú ý, một lượng nhỏ thuốc tiêm tránh thai không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nhỏ. Nếu người mẹ sử dụng phương pháp này và tiếp tục cho con bú, thuốc chỉ tiết vào sữa mẹ với lượng rất nhỏ (0,02 - 0,08 µg/kg/ngày). Trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ có sử dụng thuốc tiêm tránh thai sẽ có sự phát triển thể chất và trí tuệ bình thường.

Tiêm thuốc tránh thai là phương pháp đáng tin cậy và an toàn do không gây ra rối loạn về mạch, huyết áp, không ảnh hưởng đến việc sản xuất steroid và hệ miễn dịch. Ngoài ra, nó không gây phù và không gây phát triển u xơ tử cung, do đó cũng phù hợp cho người mắc u xơ tử cung.

Đối với những người có bệnh van tim không biến chứng, thuốc tiêm tránh thai có thể được sử dụng, nhưng không dùng cho những người mắc bệnh tim nặng như nhồi máu cơ tim và viêm tắc tĩnh mạch.

Thời điểm thích hợp để tiêm thuốc tránh thai

Thời điểm tiêm thuốc tránh thai hiệu quả nhất đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản là trong khoảng 7 ngày từ khi có kinh (trong giai đoạn hành kinh).

Trong trường hợp phá thai hoặc sảy thai, nên chờ ít nhất 7 ngày trước khi tiêm thuốc tránh thai để đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khỏe. Sau khi phá thai hoặc sảy thai, cơ thể có thể suy yếu, việc tiêm thuốc ngừa thai có thể gây ra biến chứng.

Đối với phụ nữ sau sinh và đang cho con bú, nên chờ ít nhất 6 tuần sau khi sinh. Trong trường hợp không cho con bú, có thể tiêm thuốc sau 3 tuần kể từ khi sinh.

Nguy cơ khi sử dụng tiêm thuốc tránh thai

Tiêm thuốc tránh thai hiệu quả cao, tiện lợi, tác dụng lâu và an toàn, tuy nhiên phụ nữ cần cân nhắc và thận trọng với một số tác dụng phụ sau:

• Do ảnh hưởng đến nồng độ progesterone trong cơ thể, tiêm thuốc tránh thai có thể gây mất kinh. Tuy nhiên, mất kinh không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và chu kỳ kinh nguyệt sẽ bình thường trở lại khi ngừng sử dụng thuốc.
• Rong kinh, rong huyết, băng kinh: Một số phụ nữ có thể gặp phải tình trạng rong kinh kéo dài, rong huyết trong chu kỳ kinh hoặc lượng máu kinh ra nhiều hơn bình thường sau khi tiêm thuốc tránh thai. Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường chỉ xuất hiện trong giai đoạn đầu tiên và cơ thể sẽ điều hòa và ổn định sau đó.
• Tăng cân, loãng xương: Sử dụng thuốc tiêm tránh thai có thể gây tăng cân và loãng xương ở một số phụ nữ trong thời gian dài. Nếu gặp tình trạng tăng cân nhanh và không bình thường, cần liên hệ với bác sĩ để điều chỉnh liều dùng hoặc đổi phương pháp tránh thai. Loãng xương có thể xảy ra khi sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài (>2 năm).
• Tác dụng phụ khác: Một số tác dụng phụ khác có thể xảy ra khi sử dụng thuốc tiêm tránh thai như thay đổi tâm trạng, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đầy hơi... Các triệu chứng này thường kết thúc khi cơ thể thích nghi với thuốc. Trong trường hợp phụ nữ gặp các vấn đề về tâm trạng kéo dài, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Các biện pháp tránh thai an toàn khác

Sử dụng bao cao su

Bao cao su là một biện pháp ngăn chặn dịch và tinh dịch của nam giới xâm nhập vào tử cung của phụ nữ. Bao cao su có loại riêng dành cho nam và nữ:

• Đối với nam giới: Khi lựa chọn bao cao su cần lưu ý chọn kích thước phù hợp. Nếu bao cao su quá nhỏ có thể gây rách trong quá trình quan hệ và nếu quá rộng có thể dễ bị tuột. Khi đó, hiệu quả tránh thai không cao và không đủ để bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục.
• Đối với nữ giới, bao cao su cũng bao gồm hai vòng tròn ở hai đầu. Đầu bên trong có một vòng nhỏ có thể di chuyển để dễ dàng đưa vào âm đạo, và đầu còn lại có một vòng tròn lớn hơn để giữ bao không bị tuột vào bên trong trong quá trình quan hệ do đó ngăn không cho tinh trùng tiếp xúc với trứng.

Sử dụng màng bao film

Khi được đưa vào âm đạo, màng phim VCF sẽ nhanh chóng tan chảy và biến thành một lớp gel chứa chất diệt tinh trùng gọi là nonoxynol-9 giúp bạn tránh nguy cơ mang thai không mong muốn.

Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn rõ hơn về vấn đề "tiêm thuốc tránh thai có an toàn không?", đồng thời chú ý rằng phương pháp này cũng đi kèm với một số nguy cơ. Do đó, để đảm bảo hiệu quả và an toàn của thuốc tiêm tránh thai, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Xem thêm:

• Tiêm thuốc tránh thai có kinh nguyệt không?
• Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai