Giãn bể lớn hố sau ở thai nhi là gì? Có nguy hiểm không?

Giãn bể lớn hố sau ở thai nhi là một trong những dị tật vô cùng nguy hiểm trong quá trình thai nghén, khiến nhiều bà bầu lo lắng. Sự phát hiện và can thiệp kịp thời đối với hiện tượng này là cực kỳ cần thiết để ngăn chặn rủi ro phát triển lên bệnh não úng thủy. Hậu quả của tình trạng này không chỉ ảnh hưởng sức khỏe của thai nhi mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân người mẹ.

Tìm hiểu giãn bể lớn hố sau ở thai nhi là gì?

Giãn bể lớn hố sau ở thai nhi là một tình trạng mà trong đó kích thước của bể lớn hố sau trong não của thai nhi được đo bằng siêu âm và thấy lớn hơn so với kích thước trung bình ở cùng độ tuổi thai. Thường thì, trong phần lớn các trường hợp, giãn bể lớn hố sau ở thai nhi không có mối liên hệ nào đến các vấn đề gen và dường như không ảnh hưởng đến tiên lượng của thai nhi.

Tuy nhiên, khi giãn bể lớn hố sau được kết hợp với hội chứng Dandy Walker, một tình trạng bao gồm giãn bể lớn hố sau, bất sản thùy nhộng tiểu não và giãn não thất bên thì một phần nhỏ các trường hợp có thể liên quan đến các vấn đề gen. Có thể dẫn đến các vấn đề phát triển trí tuệ trong tương lai, với khoảng 20 - 30% trường hợp có khả năng gặp vấn đề này.

Phân loại các dạng giãn bể lớn hố sau ở thai nhi

Giãn bể lớn hố sau ở thai nhi có thể được phân loại thành các biến thể như túi Blake, giãn đơn thuần, hội chứng Dandy–Walker, thiểu sản thùy nhộng tiểu não và thiểu sản tiểu não. Cụ thể các dạng biến thể của giãn bể lớn hố sau ở thai nhi bao gồm:

• Túi Blake (Blake’s pouch cyst): Một túi lớn xuất hiện ở bể lớn hố sau, thường tự phát triển trong thời kỳ thai kỳ và có khả năng tự giảm kích thước từ 30 - 40% trong thai kỳ. Ngay cả khi vẫn tồn tại sau khi sinh, hầu hết trẻ em có tiên lượng lạc quan với hơn 90% sống sót mà không gặp vấn đề sức khỏe hay phát triển trí tuệ sau này.
• Bể lớn hố sau giãn đơn thuần (Megacisterna magna): Đây là tình trạng mà bể lớn hố sau mở rộng ra lớn hơn so với bình thường nhưng không đi kèm với các vấn đề khác. Tiên lượng cho trẻ em với tình trạng này cũng rất lạc quan, với hơn 90% sống sót mà không gặp vấn đề sức khỏe hay phát triển trí tuệ sau này.
• Hội chứng Dandy–Walker (Dandy–Walker malformation): Một tổn thương phức tạp hơn, bao gồm giãn bể lớn hố sau, bất sản thùy nhộng tiểu não và giãn não thất bên. Tình trạng này có khả năng liên quan đến các vấn đề gen và có thể gây ra các vấn đề phát triển trí tuệ và thăng bằng vận động, với tỷ lệ cao lên đến 50%.
• Thiểu sản thùy nhộng tiểu não (Vermian hypoplasia): Đây là tình trạng mà phần thùy nhộng tiểu não không phát triển đủ lớn. Có thể liên quan đến các vấn đề gen và tiên lượng phụ thuộc vào mức độ và những vấn đề khác có thể kèm theo.
• Thiểu sản tiểu não (Cerebellar hypoplasia): Tình trạng này là khi toàn bộ tiểu não không phát triển đủ lớn. Thiểu sản tiểu não cũng có thể liên quan đến các vấn đề gen và tiên lượng sẽ phụ thuộc vào mức độ và các vấn đề khác có thể xuất hiện.

Việc chẩn đoán chính xác loại hình giãn bể lớn hố sau ở thai nhi rất quan trọng vì mỗi loại có tiên lượng và điều trị khác nhau. Siêu âm có thể chẩn đoán được khoảng 80% các trường hợp, trong khi sử dụng MRI có thể nâng độ chính xác lên trên 90%.

Mức độ nguy hiểm của giãn bể lớn hố sau ở thai nhi

Trong kết quả siêu âm, bình thường đường kính của hố sau thấp hơn 10mm. Tuy nhiên, nếu đường kính này vượt quá 14mm, nguy cơ trẻ bị não úng thủy là rất cao.

Hố sau thai nhi là một phần nhỏ nằm gần não và tiểu não trong hộp sọ. Trong quá trình thai kỳ, não bắt đầu hình thành từ một cấu trúc dạng ống. Khi ống thần kinh phát triển, một phần của nó trở thành tủy sống, trong khi phần khác phát triển thành các khoang trong não thất.

Trong não thất, có một loại dịch gọi là dịch não tủy được sản xuất từ tuần thứ sáu của thai kỳ, với lượng từ 300 - 500cc mỗi ngày trong giai đoạn sơ sinh. Dịch này đi qua các lỗ ở não và được hấp thụ vào não thông qua khoang dưới nhện. Tuy nhiên, khi có tắc nghẽn, dịch này có thể ứ đọng tạo thành giãn não thất và có thể gây ra não úng thủy.

Khi siêu âm thai, giãn bể lớn hố sau ở thai nhi được xác định nếu đường kính lớn hơn 10mm và não úng thủy nếu đường kính lớn hơn 15mm. Mặc dù phần mô não ban đầu có thể không bị tổn thương nặng khi giãn não thất xảy ra nhưng nếu tình trạng tiến triển, sự tổn thương có thể là không thể phục hồi.

Não úng thủy là một trong những dạng dị tật thần kinh phổ biến, chiếm tỷ lệ 0,3 - 2,5 trên 1.000 trẻ sinh sống. Điều trị giãn bể lớn hố sau ở thai nhi sau sinh thường bao gồm đặt ống thông nối vào xoang bụng, một phương pháp đã được chứng minh hiệu quả. Tuy nhiên, việc đặt ống nối từ não thất đến buồng ối đã không được sử dụng nhiều do chi phí cao.

Cách xử lý khi gặp giãn bể lớn hố sau ở thai nhi

Khi phát hiện giãn bể lớn hố sau ở thai nhi, điều quan trọng là chúng ta cần lưu ý một số điểm sau:

• Theo dõi chặt chẽ: Theo dõi sự phát triển của thai nhi và tình trạng giãn bể lớn hố sau ở thai nhi thông qua các siêu âm định kỳ trong suốt quá trình thai kỳ. Điều này giúp xác định bất kỳ biến động nào trong kích thước và tiến triển của tình trạng.
• Tư vấn y tế: Đảm bảo được tư vấn y tế từ các chuyên gia trong lĩnh vực này, bao gồm bác sĩ sản khoa và các chuyên gia thần kinh trẻ em. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ về tình trạng của thai nhi và cung cấp các phương pháp điều trị và quản lý phù hợp.
• Đánh giá tiên lượng: Hiểu rõ về tiên lượng của tình trạng giãn bể lớn hố sau ở thai nhi và các tác động có thể gặp phải sau khi sinh. Điều này giúp bạn và gia đình chuẩn bị tinh thần và kế hoạch chăm sóc cho thai nhi sau khi sinh.
• Cân nhắc các tùy chọn điều trị: Thảo luận với bác sĩ về các tùy chọn điều trị có sẵn và xem xét các phương pháp quản lý tình trạng, bao gồm cả việc sử dụng ống thông nối vào xoang bụng hoặc các biện pháp khác tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của thai nhi và sự ổn định của bệnh.
• Hỗ trợ tinh thần: Tìm kiếm hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và các nhóm hỗ trợ cộng đồng để chia sẻ và hỗ trợ trong quá trình điều trị và chăm sóc thai nhi khi gặp tình trạng giãn bể lớn hố sau ở thai nhi. Đôi khi, việc chia sẻ và được lắng nghe có thể giúp giảm bớt căng thẳng và lo lắng.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin quan trọng về vấn đề giãn bể lớn hố sau ở thai nhi, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chẩn đoán và can thiệp kịp thời căn bệnh này. Hy vọng thông điệp của chúng tôi sẽ giúp các mẹ bầu nâng cao nhận thức và chăm sóc sức khỏe cho mẹ và thai nhi trong quá trình thai kỳ.