H2O2 là chất gì? Ứng dụng của H2O2 và một số lưu ý khi sử dụng
Ngày 10/04/2024
Kích thước chữ
Mặc định
Lớn hơn
H2O2 là một chất được áp dụng rất nhiều trong cuộc sống, đặc biệt là trong rửa và khử trùng vết thương, làm sạch các loại thiết bị y tế. Tuy nhiên hiện nay có nhiều người vẫn chưa hiểu rõ H2O2 là chất gì cũng như những lưu ý quan trọng khi sử dụng.
H2O2 hay còn được gọi là Oxy già, là một chất oxy hoá mạnh mẽ, làm sạch vết thương bằng hiệu ứng sủi bọt do oxy thoát ra khi tiếp xúc về mặt, từ đó giúp tẩy rửa cặn bẩn và vi khuẩn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc thông tin H2O2 là chất gì và ứng dụng của H2O2 trong đời sống cũng như những lưu ý khi sử dụng oxy già.
H2O2 là chất gì?
H2O2 là chất gì? Đây là công thức hoá học của hydrogen peroxide, còn được gọi thân thuộc hơn với cái tên Oxy già, là một chất hóa học có công thức H2O2, được phát hiện vào năm 1882. Được biết đến như một chất lỏng không màu, nặng hơn một chút so với nước, hydrogen peroxide có các đặc tính oxy hóa mạnh mẽ. Do tính chất này, nó được sử dụng trong nhiều mục đích, bao gồm làm sạch và khử trùng.
Hydrogen peroxide hoạt động như một chất oxy hóa mạnh mẽ khi tiếp xúc với enzyme catalase trong mô da. Quá trình này tạo ra oxygen mới sinh, làm mất nguyên tử oxi thừa trên da và tạo điều kiện không thuận lợi cho vi khuẩn. Kết quả là, hydrogen peroxide giúp làm sạch, đồng thời làm sạch vi khuẩn trên bề mặt.
Trong lĩnh vực y học, hydrogen peroxide thường được sử dụng để rửa sạch và khử trùng các vết thương nhỏ. Nó cũng được sử dụng để loại bỏ mô chết và ngăn chặn sự lây lan của nhiễm trùng. Một ứng dụng khác trong y học là việc sử dụng nước oxy già với nồng độ thấp như là một loại nước rửa miệng nhẹ nhàng dưới sự kiểm soát của cơ quan quản lý như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).
Ngoài ra, hydrogen peroxide cũng tồn tại tự nhiên trong cơ thể con người, được tạo ra từ các túi lysosome trong bạch cầu. Đây là một cơ chế phòng vệ của hệ miễn dịch, giúp bảo vệ chúng ta khỏi vi khuẩn, vi rút và sự xâm nhập của các tác nhân gây hại từ bên ngoài.
Trong công nghiệp, hydrogen peroxide thường được sử dụng ở nồng độ cao, thường từ 35% đến 50%, và có thể lên đến 90%. Ở những nồng độ này, nó có thể được sử dụng trong các quy trình sản xuất và quá trình công nghiệp khác, như làm sạch và khử trùng các bề mặt.
Tóm lại, H2O2 đóng vai trò quan trọng như là một chất oxy hóa mạnh mẽ và có nhiều ứng dụng khác nhau trong y học và công nghiệp. Tuy nhiên, việc sử dụng nó cần phải được thực hiện đúng cách để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Ứng dụng của H2O2
Hydrogen peroxide, hay còn được biết đến với tên gọi là oxy già, là một chất hóa học có nhiều ứng dụng trong việc làm sạch, sát trùng và khử mùi. Dưới đây là một số trường hợp cụ thể mà hydrogen peroxide được sử dụng:
Đầu tiên, trong việc làm sạch vết thương và sát trùng, dung dịch hydrogen peroxide có nồng độ từ 1,5% đến 3% thường được sử dụng. Sản phẩm này thích hợp cho cả người lớn, trẻ em và người già. Hydrogen peroxide không chỉ giúp làm sạch vết thương mà còn có khả năng sát trùng và khử mùi một cách hiệu quả.
Thứ hai, hydrogen peroxide cũng được sử dụng để súc miệng và điều trị viêm miệng. Dung dịch hydrogen peroxide pha loãng được sử dụng để súc miệng hoặc bôi trực tiếp lên vùng viêm để giảm vi khuẩn và giảm viêm. Tuy nhiên, việc sử dụng này chỉ nên kéo dài trong khoảng không quá 7 ngày và nên được tuân thủ theo hướng dẫn cụ thể để tránh tác dụng phụ ngộ độc.
Ngoài ra, hydrogen peroxide cũng được sử dụng để tẩy uế và sát trùng các dụng cụ y tế như ống chân răng, hốc tủy răng và dụng cụ nội soi. Dung dịch có nồng độ cao, khoảng 6%, thường được sử dụng cho mục đích này để đảm bảo hiệu quả trong việc diệt khuẩn và loại bỏ vi sinh vật gây hại.
Ngoài ra, khi H2O2 ở dạng hoá hơi có thể được ứng dụng trong khử trùng không khí, điều này được ứng dụng nhiều trong khử khuẩn bệnh viện từ đó giúp hạn chế nhiễm trùng bệnh viện trong nhiều trường hợp. Một số tác nhân gây bệnh nhiễm trùng bệnh viện mà H2O2 dạng khí được ứng dụng để khử khuẩn môi trường như: Clostridium difficile, MRE, MRSA và Klebsiella pneumoniae kháng kháng sinh.
Những lưu ý khi sử dụng H2O2
Hydrogen peroxide, mặc dù là một chất khử trùng mạnh mẽ, nhưng cần được sử dụng cẩn thận và tuân thủ các hướng dẫn sau đây:
Việc sử dụng dung dịch Hydrogen peroxide chỉ nên thực hiện bên ngoài vết thương và không được uống hoặc tiêm vào cơ thể, vì có thể gây nguy hiểm.
Không nên sử dụng Hydrogen peroxide để rửa hoặc súc miệng trong thời gian dài hơn 7 ngày mà không có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.
Cần lưu ý pha loãng dung dịch Hydrogen peroxide đậm đặc trước khi sử dụng và không nên bôi lên vết thương mà chưa được pha loãng.
Không nên sử dụng dung dịch Hydrogen peroxide ở các vết thương đã lành, vì điều này có thể gây tổn thương mô.
Đối với phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, cần thận trọng vì hiện chưa có đầy đủ bằng chứng về sự an toàn khi sử dụng.
Việc uống H2O2 có thể được áp dụng để vệ sinh khoang miệng, tuy nhiên cần lưu ý về tác dụng phụ. Uống một lượng nhỏ của dung dịch Hydrogen peroxide 3% thường chỉ gây ra rối loạn tiêu hóa nhẹ. Tuy nhiên, nếu uống dung dịch có nồng độ cao hơn (>10%) hoặc uống một lượng lớn dung dịch 3%, có thể gây ra tai biến, thậm chí dẫn đến tử vong. Nếu vô tình uống phải dung dịch H2O2 đậm đặc từ 35% trở lên có thể gây tổn thương thần kinh tức thời.
Các triệu chứng của quá liều bao gồm ngừng thở, thở rít, ngừng tuần hoàn, xanh tím, hôn mê, co giật, lú lẫn và ngủ lìm. Tắc mạch do khí có thể xảy ra khi sử dụng dung dịch Hydrogen peroxide nồng độ đặc biệt cao và đây là tình trạng rất nguy hiểm.
Các triệu chứng ở hệ tiêu hoá có thể bao gồm nôn mửa, buồn nôn, sùi bọt mép và nôn ra máu. Việc giải phóng một lượng lớn oxy trong dạ dày có thể gây đau bụng, đầy bụng và ợ hơi.
Mụn nước hoặc bỏng niêm mạc thường xuất hiện khi sử dụng dung dịch có nồng độ cao.
Sử dụng H2O2 quá đặc bôi trực tiếp trên da có thể gây mụn nước, ban đỏ, ban xuất huyết và hoại tử vùng da. Nếu tiếp xúc với mắt, nồng độ cao hơn 10% có thể gây loét giác mạc.
Qua bài viết trên đã trả lời cho câu hỏi H2O2 là chất gì và ứng dụng cũng như những lưu ý khi sử dụng chất này. Tóm lại, việc sử dụng Hydrogen peroxide cần được thực hiện cẩn thận và tuân thủ các hướng dẫn để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng.
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.