Bạch cầu là gì? Bạch cầu có nhiệm vụ gì?

Bạch cầu là một phần quan trọng của máu như hồng cầu và tiểu cầu, đóng vai trò chủ yếu trong hệ miễn dịch của cơ thể chúng ta. Chúng không chỉ tấn công và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, mà còn tham gia vào quá trình sản xuất kháng thể. Vậy bạch cầu có nhiệm vụ gì mà lại đặc biệt quan trọng đến vậy?

Bạch cầu là gì?

Bạch cầu là một loại tế bào quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể, đóng vai trò bảo vệ chúng ta khỏi các tác nhân gây bệnh. Các tế bào bạch cầu có nhiều chức năng khác nhau như thực bào các chất lạ, vi khuẩn, khử độc, sản xuất kháng thể, giải phóng các chất truyền tin hóa học, và nhiều nhiệm vụ khác.

Những tế bào bạch cầu có nguồn gốc từ các tế bào gốc sinh máu vạn năng trong tủy xương. Có nhiều loại bạch cầu khác nhau, mỗi loại thực hiện một chức năng riêng biệt, nhưng tất cả đều hợp tác để bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.

Dựa vào hình dáng của nhân và sự có mặt hoặc không có mặt của các hạt bào tương trong tế bào, các loại bạch cầu có thể được phân loại như sau:

• Bạch cầu hạt (bạch cầu đa nhân): Đây là loại bạch cầu chứa những hạt lớn trong bào tương. Tùy thuộc vào sự bắt màu của các hạt trong bào tương, bạch cầu hạt có thể chia thành bạch cầu trung tính, bạch cầu ưa acid và bạch cầu ưa base.
• Bạch cầu không hạt (bạch cầu đơn nhân): Loại này bao gồm bạch cầu mono và bạch cầu lympho, và chúng không có hạt trong bào tương. Các loại này thực hiện các chức năng khác nhau trong hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Bạch cầu có nhiệm vụ gì?

Các loại bạch cầu thực hiện nhiệm vụ quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể, và mỗi loại có cấu trúc và chức năng riêng biệt:

Bạch cầu hạt trung tính: Đây là loại bạch cầu phổ biến nhất và có khả năng vận động và thực bào vi khuẩn. Chúng tạo ra hàng rào đầu tiên để bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn gây bệnh, bằng cách vận động và thực bào chúng.

Bạch cầu hạt ưa acid: Bạch cầu ưa axit chúng có chức năng chủ yếu là khử độc các protein và các chất lạ có trong các lysosome, nơi chứa các enzyme như oxidase, peroxidase và phosphatase. Điều này giúp loại bỏ các chất độc hại và duy trì sự cân bằng hóa học trong cơ thể.

Bạch cầu hạt ưa base: Loại này ít phổ biến hơn, nhưng đóng vai trò quan trọng trong các phản ứng dị ứng và các quá trình liên quan đến acid và base.

Bạch cầu lympho: Bạch cầu lympho chia thành hai loại chính: Bạch cầu lympho T và bạch cầu lympho B.

• Bạch cầu lympho T: Khi được hoạt hóa, bạch cầu lympho T tấn công các kháng nguyên xâm nhập bằng cách tấn công trực tiếp hoặc giải phóng lymphokin, một chất thu hút bạch cầu hạt để tham gia vào quá trình tấn công.
• Bạch cầu lympho B: Chúng sản xuất kháng thể, những phân tử quan trọng trong việc phát hiện và tiêu diệt vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh.

Bạch cầu mono: Loại này có kích thước lớn và phát triển thành các đại thực bào tại mô liên kết các cơ quan. Đại thực bào này có vai trò trong việc tiêu diệt các phân tử lớn, mô tổn thương và còn giúp khởi đầu quá trình sản xuất kháng thể, góp phần quan trọng trong hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Chỉ số WBC là gì?

Chỉ số WBC (White Blood Cell), hay còn gọi là bạch cầu trong máu, là một chỉ số quan trọng trong xét nghiệm huyết học. Giá trị bình thường của chỉ số WBC thường nằm trong khoảng 4.000 - 10.000 tế bào/mm³ máu. Khi số lượng bạch cầu vượt quá khoảng giá trị này, chúng ta gọi đó là tình trạng tăng bạch cầu, và ngược lại, khi số lượng bạch cầu dưới mức này chúng ta nói đó là tình trạng giảm bạch cầu.

Chỉ số WBC là một trong những thông tin quan trọng trong xét nghiệm máu, và nó có thể cung cấp thông tin quý báu về tình trạng sức khỏe của người bệnh. Khi chỉ số này biến đổi, bác sĩ có thể sử dụng nó để đưa ra dự đoán về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và quyết định liệu trình điều trị phù hợp.

Thế nào là bệnh bạch cầu?

Bệnh bạch cầu là một loại ung thư máu, bao gồm tủy xương và hệ bạch huyết, xuất phát từ sự quá sản của tế bào bất thường trong tủy xương. Bệnh này có nhiều dạng, trong đó một số thường xuất hiện ở trẻ em, trong khi các dạng khác phổ biến hơn ở người lớn.

Ở Việt Nam, theo thống kê năm 2018, bệnh bạch cầu xếp thứ bảy trong danh sách các loại ung thư phổ biến, với tỷ lệ mắc cao hơn ở nam giới so với nữ giới (7,1% ở nam và 5,7% ở nữ). Bệnh bạch cầu liên quan chặt chẽ đến tế bào bạch cầu, một loại tế bào quan trọng trong hệ thống miễn dịch của cơ thể. Khi bị yếu tố nhiễm khuẩn xâm nhập, tế bào bạch cầu thường phản ứng bằng cách tăng sự phân chia và lớn lên để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Tuy nhiên, trong bệnh bạch cầu, tủy xương sản xuất ra các tế bào bất thường và không có chức năng bảo vệ như tế bào bạch cầu bình thường.

Việc điều trị bệnh bạch cầu có thể phức tạp và phụ thuộc vào loại bệnh cụ thể và các yếu tố khác. Tuy nhiên, hiện có các phương pháp điều trị và chăm sóc hiệu quả mang lại khả năng chữa trị thành công cho nhiều bệnh nhân.

Một số loại bệnh bạch cầu phổ biến

Các bệnh liên quan đến bạch cầu và chúng có thể được chia thành một số loại khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ về các loại bệnh bạch cầu:

• Bệnh bạch cầu cấp dòng nguyên bào Lympho (ALL): Đây là loại bệnh bạch cầu phổ biến ở trẻ nhỏ, nhưng cũng có thể xuất hiện ở người lớn.
• Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy (AML): Đây là loại bệnh bạch cầu thông thường và có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ nhỏ. AML là loại bệnh bạch cầu cấp tính phổ biến nhất ở người lớn.
• Bệnh bạch cầu mạn dòng lympho (CLL): Đây là loại bệnh bạch cầu mãn tính phổ biến nhất ở người lớn. Bệnh này có thể không cần điều trị và người bệnh có thể cảm thấy khá hơn sau vài năm.
• Bệnh bạch cầu mạn dòng tủy (CML): Loại bệnh bạch cầu này phần lớn ảnh hưởng đến người lớn. Người bệnh có thể không có triệu chứng trong nhiều tháng hoặc năm trước khi tế bào bệnh bạch cầu tăng lên nhanh chóng.
• Một số loại bệnh bạch cầu khác: Có một số loại bệnh bạch cầu khác hiếm gặp hơn, bao gồm bệnh bạch cầu tế bào lông, hội chứng loạn sinh tủy (myeloproliferative/myelodysplastic).

Những tế bào bạch cầu chính là lá chắn bảo vệ chúng ta khỏi hàng loạt nguy cơ từ tác nhân xâm nhập bên ngoài. Từ vi khuẩn cho đến viêm nhiễm và tác nhân gây bệnh khác, bạch cầu luôn sẵn sàng tham gia vào cuộc chiến bảo vệ sức khỏe của cơ thể. Điều này khiến cho vai trò của bạch cầu là vô cùng quan trọng trong hệ miễn dịch.

Xem thêm: 

• Dấu hiệu cảnh báo bạch cầu giảm trong cơ thể
• Bạch cầu đa nhân trung tính gây ra vấn đề sức khỏe nào?