Hàm giữ khoảng là gì? Phân loại và công dụng chính

Hàm giữ khoảng được sử dụng để can thiệp trong trường hợp trẻ bị mất răng sữa sớm do sang chấn cơ học hoặc mắc phải bệnh lý nào đó. Và bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết hơn về cấu tạo, phân loại cùng công dụng thực tế của khí cụ đặc biệt này.

Hàm giữ khoảng là gì?

Thông thường khi đến độ tuổi thay răng, răng sữa của bé sẽ dần được thay thế bằng các răng vĩnh viễn. Tuy nhiên nếu răng sữa bị gãy sớm do va đập cơ học hoặc bệnh lý thì các răng bên cạnh có thể xâm lấn vào phần hàm trống, mọc chen chúc khiến răng vĩnh viễn ở đúng vị trí không có cơ hội được mọc lên. Hàm giữ khoảng được thiết kế là nhằm mục đích ngăn ngừa tình trạng này.

Như vậy hàm giữ khoảng là khí cụ dùng để bảo vệ vùng hàm của trẻ bị mất răng sữa sớm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc mọc răng vĩnh viễn sau này. Từ đó chặn đứng được tình trạng răng mọc khấp khểnh, chen chúc và hạn chế nguy cơ phải niềng răng trong tương lai.

Khí cụ này thường được làm bằng kim loại hoặc nhựa cao cấp. Chúng có thể tháo lắp dễ dàng hoặc giữ cố định vào cung răng, tùy vào chủng loại và vật liệu hoàn thiện khác nhau.

Phân loại hàm giữ khoảng

Khí cụ đang xét được phân loại thành 2 nhóm chính, đó là dạng cố định và dạng tháo lắp linh động.

Hàm cố định

Loại hàm này thường được hoàn thiện bằng chất liệu thép không gỉ siêu bền bỉ. Chúng được gắn vào vùng răng lân cận của khu vực hàm bị trống. Dựa vào đặc điểm thiết kế, người ta phân chia hàm cố định thành 3 loại:

Hàm giữ khoảng 1 bên: Có thiết kế gồm một vòng dây kéo dài hình elip và một vòng nhẫn bản rộng gắn chặt vào một răng lân cận vùng hàm trống. Chúng thường được dùng trong trường hợp trẻ bị mất răng hàm sữa một bên trước khi thay răng cửa.

Hàm giữ khoảng 2 bên: Loại hàm này có tới hai vòng nhẫn gắn vào hai răng ở hai bên của cung hàm và một dây cung kết nối chúng. Mục đích là giữ cho các răng này không dịch chuyển xâm lấn vào vùng hàm trống. Chúng thường được dùng trong trường hợp trẻ mất răng ở một bên, hai bên cung hàm hoặc mất nhiều răng cùng một thời điểm.

Hàm neo chặn phía xa: Đại diện này có thiết kế tương tự như loại giữ khoảng một bên. Tuy nhiên vòng dây được gắn thêm một tấm thép không gỉ mỏng để nâng cao hiệu quả giữ khoảng cho răng hàm lớn vĩnh viễn đầu tiên. Hàm được sử dụng khi trẻ bị mất răng hàm sữa thứ hai trước thời điểm răng vĩnh viễn đầu tiên mọc lên. Chúng được đặt ngay sau khi trẻ mất răng hàm sữa thứ hai vì sự cố nào đó.

Dạng tháo lắp linh động

Đây là loại hàm tương tự như hàm duy trì, thường được dùng trong giai đoạn hoàn thiện của quá trình niềng răng. Chúng được hoàn thiện bằng hai chất liệu chính yếu là kim loại và nhựa. Trong đó, hệ dây thép bao quanh răng sẽ kết nối với phần đế nhựa để hình thành nên kết cấu khay gắn chặt vào răng và vòm miệng.

Một phiên bản khác của loại hàm này là gắn thêm răng giả, mục đích là chiếm chỗ vào khoảng trống, ngăn chặn tình trạng các răng lân cận mọc chen vào và gia tăng tính thẩm mỹ cho khuôn miệng.

Bác sĩ nha khoa thường chỉ định hàm tháo lắp cho các ca mất nhiều răng trên một cung răng, mất răng hàm sữa ở cả hai bên cung hàm và thiếu răng trụ giữ hàm. Hiệu quả giữ khoảng của loại hàm này là rất ấn tượng. Tuy nhiên do tính linh động của chúng nên hàm chỉ thích hợp với những trẻ lớn - đối tượng đã biết hợp tác và tuân thủ tốt liệu trình can thiệp.

Công dụng chính của hàm giữ khoảng

Như đã nhắc đến ở trên, loại khí cụ này đem đến rất nhiều tác dụng tích cực trong trường hợp mất răng sớm vì nhiều lý do khác nhau. Cụ thể, dưới đây là những công dụng chính yếu của chúng:

• Chặn đứng nguy cơ các răng ở khu vực lân cận dịch chuyển vào khoảng trống hàm đã bị mất răng. Từ đó giúp răng vĩnh viễn ở khu vực tương ứng có cơ hội mọc lên đúng vị trí.
• Kích thích sự phát triển hoàn thiện của cung hàm, hạn chế đáng kể tình trạng tiêu xương sớm.
• Phục hồi nhanh chức năng ăn nhai, giảm cảm giác bất tiện, khó chịu do mất răng sớm.
• Thúc đẩy sự phát triển của răng vĩnh viễn, giúp chúng mọc lên đúng chỗ, đúng thời điểm, không bị xô lệch bởi các răng ở vùng liền kề.
• Cải thiện chức năng phát âm của người được can thiệp.

Đặc biệt, khí cụ này không gây đau đớn, lại được làm bằng chất liệu chống oxy hóa hoàn hảo, không hàm chứa thành phần độc hại nên rất an toàn khi sử dụng. Ngoài ra, chúng còn có tính thẩm mỹ cao và không làm cản trở việc vệ sinh răng miệng hằng ngày.

Hàm giữ khoảng được dùng cho đối tượng nào?

Hàm giữ khoảng được dùng cho trẻ em đang trong thời kỳ thay răng, cụ thể là ở độ tuổi 6 - 12, giai đoạn răng sữa dần được thay thế bằng răng vĩnh viễn. Bên cạnh đó, trẻ 3 - 6 tuổi nếu bị gãy răng sữa sớm do sự cố bất thường thì cũng được khuyến cáo sử dụng khí cụ này.

Đối với người lớn, trường hợp nhổ răng để chuẩn bị cho việc gắn răng mới thì trong thời gian chờ đợi, họ cũng có thể dùng khí cụ trên để giữ khoảng cho vùng hàm trống.

Chi phí lắp hàm giữ khoảng là bao nhiêu?

Mặc dù đảm nhiệm cùng chức năng, sử dụng cùng mục đích nhưng mỗi phiên bản sẽ khác nhau về thiết kế, hiệu quả giữ khoảng, chất liệu, công nghệ sản xuất và đơn vị cung ứng. Chính vì vậy giá thành của chúng cũng sẽ có nhiều sai lệch.

Tuy nhiên so với các khí cụ chỉnh nha khác, đại diện này có chi phí tương đối thấp, chỉ dao động trong khoảng 500.000 - 2.800.000 đồng/bộ. Hàm làm bằng nhựa thường có giá chỉ bằng phân nửa hàm làm bằng thép hoặc thép phối nhựa. Hàm tháo lắp có chi phí thấp hơn hàm cố định từ 20 - 30%.

Trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về hàm giữ khoảng - nhân tố đóng vai trò quan trọng trong việc giữ khoảng trống hàm khi bị mất răng sớm. Mong rằng qua bài viết, bạn đã tường tận về khí cụ đặc biệt này và có thể sử dụng đúng cách để phát huy tối đa công dụng của chúng.

Xem thêm:

• Những điều cần biết về nhổ răng khôn bị sâu hàm trên
• Tìm hiểu ưu và nhược điểm của niềng răng không mắc cài