Hiện tượng lỗ tai bị lùng bùng: Nhận diện, nguyên nhân và cách xử trí kịp thời

Tình trạng lỗ tai bị lùng bùng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ tổn thương tai trong, tác động của một số loại thuốc, các bệnh lý mãn tính đến những yếu tố nguy cơ như tuổi tác, thói quen sống và tiếp xúc với tiếng ồn lớn. Việc nhận biết nguyên nhân cụ thể giúp người bệnh có biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp, từ đó giảm thiểu tình trạng ù tai, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hiện tượng lỗ tai bị lùng bùng

Hiện tượng lỗ tai bị lùng bùng hay ù tai là một triệu chứng khá phổ biến, được mô tả như âm thanh huýt sáo, lách tách, vo ve hoặc gầm rú mà chỉ người bệnh mới có thể nghe thấy dù không có bất kỳ âm thanh bên ngoài nào.

Đây có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến tai hoặc hệ thần kinh thính giác như mất thính giác, tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn lớn, co thắt cơ trong tai, rối loạn thần kinh hoặc một số bệnh lý khác. Mặc dù ù tai thường không phải là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được xử lý kịp thời.

Có hai loại ù tai chính là ù tai chủ quan và ù tai khách quan. Ù tai chủ quan là tình trạng phổ biến nhất, chỉ có người bệnh mới nghe được và thường do các vấn đề tại tai ngoài, tai giữa hoặc tai trong gây ra. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể xuất phát từ các vấn đề liên quan đến dây thần kinh thính giác (dây sọ số VIII) hoặc khu vực não bộ chịu trách nhiệm xử lý âm thanh.

Trong khi đó, ù tai khách quan là trường hợp hiếm gặp hơn nhưng có đặc điểm đặc biệt là không chỉ người bệnh mà bác sĩ khi kiểm tra cũng có thể nghe thấy âm thanh phát ra. Loại ù tai này thường liên quan đến các quá trình sinh lý thực tế xảy ra gần tai giữa như các mạch máu có vấn đề, bệnh xơ vữa động mạch khiến động mạch cảnh bị ảnh hưởng hoặc do dị dạng mạch máu.

Mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng tình trạng ù tai có thể gây ra nhiều bất tiện, làm giảm khả năng tập trung, gây căng thẳng hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ. Đối với một số người, chứng ù tai có thể trở nên nghiêm trọng theo thời gian nếu không có biện pháp kiểm soát thích hợp.

Nguyên nhân gây ù tai

Ù tai là một hiện tượng phổ biến có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ tổn thương tai trong đến các vấn đề sức khỏe mãn tính hoặc tác động của một số loại thuốc. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng.

Bệnh lý khiến lỗ tai bị lùng bùng

Nguyên nhân phổ biến nhất của ù tai là tổn thương tế bào lông trong tai trong. Bình thường, các sợi lông nhỏ và mỏng manh trong tai trong có chức năng di chuyển theo áp lực của sóng âm thanh, từ đó kích hoạt các tế bào thần kinh thính giác để truyền tín hiệu âm thanh lên não. Tuy nhiên, khi các sợi lông này bị tổn thương, cong hoặc gãy, chúng có thể tạo ra các xung điện ngẫu nhiên gửi đến não, khiến não bộ nhận diện âm thanh không có thực và gây ra cảm giác ù tai.

Bên cạnh đó, một số vấn đề sức khỏe khác cũng có thể dẫn đến chứng ù tai. Các bệnh lý liên quan đến tai như viêm tai giữa, ráy tai tích tụ quá nhiều hoặc dị tật bẩm sinh về thính giác đều có thể là nguyên nhân. Ngoài ra, các tình trạng mãn tính như cao huyết áp, bệnh tim mạch hoặc rối loạn thần kinh cũng có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống thính giác và gây ra hiện tượng ù tai.

Các loại thuốc dễ gây ù tai

Ngoài những nguyên nhân thực thể, một số loại thuốc cũng có thể gây ù tai hoặc làm tình trạng này trầm trọng hơn. Những loại thuốc này bao gồm thuốc kháng sinh như polymyxin B, erythromycin, vancomycin, neomycin, thuốc điều trị ung thư như methotrexate, cisplatin, thuốc lợi tiểu như bumetanide, axit ethacrynic, furosemide và một số loại thuốc chống trầm cảm.

Liều lượng sử dụng các thuốc này càng cao thì nguy cơ gây ù tai càng lớn, do đó người bệnh cần thận trọng khi dùng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.

Yếu tố môi trường, sinh hoạt gây ù tai

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ khác có thể làm tăng khả năng bị ù tai, bao gồm tiếp xúc với tiếng ồn lớn trong thời gian dài như làm việc trong môi trường có tiếng ồn công nghiệp, nghe nhạc quá lớn bằng tai nghe hoặc tiếp xúc với tiếng động mạnh đột ngột.

Tuổi già cũng là một yếu tố quan trọng, vì quá trình lão hóa tự nhiên có thể làm suy giảm chức năng của hệ thính giác. Nam giới có nguy cơ mắc ù tai cao hơn phụ nữ, có thể do các yếu tố sinh lý và thói quen sống.

Trong đó, thói quen hút thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ, vì các hóa chất trong thuốc lá có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và làm tổn thương các tế bào thần kinh thính giác. Cuối cùng, các vấn đề về tim mạch như huyết áp cao hoặc rối loạn tuần hoàn có thể gây ảnh hưởng đến các mạch máu trong tai trong, từ đó dẫn đến chứng ù tai.

Xử trí khi lỗ tai bị lùng bùng

Lỗ tai bị lùng bùng hay ù tai có thể là một hiện tượng tạm thời nhưng cũng có thể kéo dài, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để xử trí tình trạng này hiệu quả, trước tiên cần xác định nguyên nhân gây ù tai. Nếu ù tai là hệ quả của một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, việc điều trị nguyên nhân gốc rễ có thể giúp cải thiện triệu chứng.

Chẳng hạn, nếu nguyên nhân là do nút ráy tai, bác sĩ sẽ thực hiện lấy ráy tai để giải phóng ống tai và khôi phục khả năng nghe bình thường. Nếu ù tai liên quan đến các bệnh lý mạch máu, có thể cần dùng thuốc điều trị, can thiệp nội mạch hoặc thậm chí phẫu thuật để giải quyết vấn đề tuần hoàn ảnh hưởng đến thính giác. Ngoài ra, trong một số trường hợp, việc thay đổi thuốc đang sử dụng cũng có thể là giải pháp nếu loại thuốc đó được xác định là nguyên nhân gây ù tai.

Trong trường hợp không tìm ra nguyên nhân thực thể cụ thể gây ù tai, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp kiểm soát triệu chứng. Dù những loại thuốc này không thể chữa dứt điểm tình trạng ù tai, nhưng chúng có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng hoặc ngăn ngừa các biến chứng khó chịu đi kèm.

Hiện tượng lỗ tai bị lùng bùng có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra, từ bệnh lý mãn tính, ảnh hưởng từ môi trường xung quanh hoặc do thói quen sinh hoạt chưa phù hợp. Để xử trí tình trạng lỗ tai bị lùng bùng cần dựa vào nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp phù hợp.