Hội chứng alpha gal: Triệu chứng, cách can thiệp và ngăn ngừa

Người mắc hội chứng alpha gal khi tiếp xúc với yếu tố nguy cơ sẽ phát sinh nhiều triệu chứng cấp tính: Phát ban, sưng miệng, khó thở, đau đầu, đau bụng,.... Vấn đề sức khỏe nói trên có thể can thiệp hiệu quả bằng cách tiêm epinephrine để kiểm soát, giảm thiểu các dấu hiệu sốc phản vệ.

Hội chứng alpha gal là gì?

Hội chứng alpha gal là hiện tượng cơ thể có phản ứng quá phát đối với thực phẩm được làm từ thịt đỏ. Nguyên nhân phát sinh là do người bệnh bị một loài ve có tên Lone star ticks cắn vào tay, chân, lưng, cổ,... Qua vết cắn, ve đã truyền một kháng nguyên lạ vào cơ thể bệnh nhân, đó chính là phân tử đường alpha gal. Vậy nên tên gọi của hội chứng cũng bắt nguồn từ hợp chất đặc biệt này.

Ve Lone star ticks phân bố tập trung ở phía Đông Nam của Hoa Kỳ. Chính vì vậy, hầu hết những người mắc hội chứng dị ứng thịt đỏ đều sinh sống tại đây. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại, các nhà khoa học đã nhận ra rằng nhiều loại ve khác cũng mang phân tử alpha gal. Vậy nên hội chứng đang xét không chỉ có ở miền Đông Nam nước Mỹ mà còn được phát hiện ở nhiều khu vực khác trên thế giới, bao gồm cả châu Âu, châu Á và châu Úc.

Hiện nay, cách can thiệp phổ biến nhất là điều trị triệu chứng cho những bệnh nhân xuất hiện các dấu hiệu bất thường khi ăn thịt đỏ. Không có cách điều trị đích và triệt để cho hội chứng này. Chính vì vậy để rào trước rủi ro, bạn hãy tìm đến các biện pháp giúp ngăn ngừa hiệu quả vấn đề sức khỏe nói trên.

Dấu hiệu nhận biết

So với các kiểu dị ứng thực phẩm khác thì dấu hiệu của hội chứng dị ứng thịt đỏ xuất hiện chậm hơn, thường khởi phát sau 3 - 6 tiếng sử dụng đồ ăn có liên quan. Các triệu chứng thường gặp nhất là:

• Phát ban, mẩn ngứa, da bong tróc mạnh;
• Phù nề môi, mặt, mắt, lưỡi,... hoặc những vùng khác trên cơ thể;
• Chảy nước mũi, khó thở, thở phát ra tiếng khò khè;
• Đau đầu, hắt xì hơi;
• Phân lỏng, đau quặn bụng, buồn ói hoặc nôn.

Những biến chứng nghiêm trọng của hội chứng này bao gồm:

• Suy hô hấp từ vừa đến nặng;
• Sưng vùng họng, làm hẹp đường thở;
• Hạ huyết áp trầm trọng;
• Mạch nhanh, xây xẩm, chóng mặt;
• Ngất xỉu, mất ý thức.

Những ai dễ mắc hội chứng alpha gal?

Khi bọ mang phân tử đường alpha gal cắn vào người nào thì người ấy sẽ mang bệnh. Vậy nên đối tượng có nguy cơ cao mắc hội chứng dị ứng thịt đỏ sẽ là những người:

• Sinh sống hoặc làm việc ngoài trời, đặc biệt là những nơi tập trung nhiều côn trùng gây hại.
• Bị ve, bọ cắn, đặc biệt là ve Lone star ticks.
• Có tế bào mast không bình thường. Ví dụ người mắc bệnh tế bào mast hệ thống bị bất hoạt (ISM).

Giải pháp can thiệp

Như đã đề cập ở trên, hội chứng này về bản chất là một tình trạng dị ứng thực phẩm, cụ thể là các loại thịt gia súc, động vật 4 chân. Vậy nên việc điều trị căn nguyên gặp rất nhiều khó khăn, cách can thiệp chủ yếu là điều trị triệu chứng.

Theo đó, tùy vào thể trạng từng người, lượng thịt đỏ dung nạp vào mà các triệu chứng có thể biểu hiện từ nhẹ, vừa cho đến nặng. Trong trường hợp dị ứng nghiêm trọng, người bệnh cần được cấp cứu ngay. Phương pháp can thiệp là tiêm thuốc Epinephrine (adrenaline) với liều lượng phù hợp. Đặc biệt khi đã được theo dõi từ trước, bệnh nhân có thể dùng đơn thuốc đã được bác sĩ kê toa sẵn để phản ứng nhanh khi có sự cố xảy ra.

Trong trường hợp không xuất hiện thêm những vết cắn mới thì thông thường các triệu chứng sẽ thuyên giảm dần rồi biến mất. Nguyên nhân là bởi phân tử đường alpha gal được đào thải dần ra khỏi cơ thể qua thời gian. Khảo sát thực tế cũng cho thấy nhiều bệnh nhân có thể ăn thịt đỏ trở lại sau vài năm sống chung với hội chứng này.

Khi mắc phải hội chứng trên, cách ngăn ngừa triệu chứng hiệu quả nhất là nói không với tất cả đồ ăn được làm từ thịt đỏ. Nếu mua đồ ăn sẵn thì cần phải hỏi kỹ người bán về thành phần nguyên liệu để đề phòng. Khi mua đồ đóng gói, hãy đọc nhãn sản phẩm để xem thành phần của chúng có chứa thịt đỏ hay không.

Nên nhớ không chỉ thịt đỏ thông thường mà chiết xuất của thực phẩm này thường dùng để làm gia vị, hương liệu cũng có thể gây dị ứng nếu bạn mắc hội chứng alpha gal. Do đó cẩn tắc vô áy náy bạn nhé!

Nếu đang mắc hội chứng dị ứng thịt đỏ thì khi đi ăn tại nhà hàng hay dự tiệc, tốt nhất là không đụng đến những đồ ăn mà bạn không chắc chắn về thành phần nguyên liệu. Khi dùng bữa cùng tập thể, bạn nên chuẩn bị sẵn khẩu phần của mình. Tránh tình trạng vì mải vui, không để tâm mà làm phát sinh dị ứng hay sốc phản vệ.

Cách phòng ngừa hội chứng dị ứng thịt đỏ

Để phòng ngừa hội chứng dị ứng thịt đỏ thì bạn hãy làm theo những chỉ dẫn quan trọng sau:

• Không tiếp cận những khu vực rậm rạp, nhiều cây cối và nghi ngờ có nhiều loài côn trùng, đặc biệt là các loại bọ, ve khu trú.
• Mặc quần áo dài, may dày dặn và bọc lót kỹ càng. Dùng bao tay, đi ủng cao su, đội mũ, che chắn vùng mặt kỹ càng khi tiếp cận nơi có yếu tố nguy cơ. Nên đi trên đường mòn thay vì những nơi mọc đầy cỏ, cây bụi, ít người lui tới.
• Dùng sản phẩm chuyên dụng giúp phòng chống côn trùng. Có hai phiên bản để bạn lựa chọn. Một là loại xịt, bôi thoa để côn trùng tránh xa. Hai là hóa chất diệt côn trùng để chặn đứng mọi rủi ro. Chú ý khi chọn lựa cần đọc kỹ hướng dẫn và làm đúng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Làm sạch nhà ở định kỳ, dọn dẹp sân vườn, phát quang bụi rậm. Những nơi có ao tù, nước đọng, mọc nhiều cây cỏ um tùm đều phải được xử lý triệt để.
• Tắm rửa sạch sẽ sau mỗi lần đi ra ngoài để côn trùng, trứng hoặc “tàn tích” của chúng không có cơ hội gây hại cho bạn. Nếu nhận diện thấy bọ, ve trên cơ thể thì loại bỏ nhanh bằng cách lấy nhíp gắp ra. Không xử lý tại chỗ bằng nghiền hay bóp nát vì điều này có thể gây phản tác dụng.

Trên đây là toàn bộ những thông tin quan trọng nhất về hội chứng alpha gal. Bây giờ thì bạn đã nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý và phòng ngừa đối với vấn đề sức khỏe này rồi phải không? Hãy lưu lại để tham khảo khi cần nhé!