Hội chứng hoàn hảo là gì? Điều trị hội chứng hoàn hảo như thế nào?

Ngày nay, có một số lượng đáng kể con người mắc rối loạn ám ảnh sự hoàn hảo hay hội chứng hoàn hảo, nhận biết được các băn khoăn của người đọc, nhà thuốc Long Châu sau đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về hội chứng này và cách để phòng tránh cũng như để tránh biến sự hoàn hảo thành hoàn hảo bệnh lý. Mời quý độc giả cùng theo dõi ngay sau đây.

Tìm hiểu chung về hội chứng hoàn hảo

Trước hết phải hiểu thế nào là sự hoàn hảo, người theo chủ nghĩa hoàn hảo là người như thế nào? Sự hoàn hảo là một trạng thái, đa dạng, hoàn hảo, không có một lỗi nào hoặc xuất sắc đỉnh cao. Người theo chủ nghĩa hoàn hảo là người luôn đặt ra cho bản thân những tiêu chuẩn cao không thể tưởng tượng nổi và người này luôn cho rằng những điều họ làm là không bao giờ đủ tốt.

Nhiều người cho rằng, chủ nghĩa hoàn hảo là động lực lành mạnh giúp con người hoàn thiện và thăng tiến nhưng không phải vậy. Điều này có thể khiến bạn trở nên không bao giờ hài lòng với cuộc sống của chính mình, dần dần dẫn đến các rối loạn ám ảnh về sự hoàn hảo gây ra các biểu hiện của hội chứng hoàn hảo như lo lắng, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống, biếng ăn tâm lý, stress và nguy hiểm hơn là làm hại chính mình, tự tử. 

Đặc trưng của hội chứng này là suy nghĩ ám ảnh về sự hoàn hảo một cách tuyệt đối một cách thái quá. Kết quả, ám ảnh hoàn hảo sẽ khiến bạn nỗ lực bất chấp để đạt được thành công hoàn hảo, điều này vô hình chung sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, ảnh hưởng đến các mối quan hệ bạn bè, người thân, gia đình và xã hội, ảnh hưởng đến học tập, đến công việc cá nhân - đây có thể coi là một dạng rối loạn tâm lý.

Đối tượng nào cũng có thể bị ảnh hưởng bởi hội chứng hoàn hảo. Trẻ em và thanh thiếu niên thường được bố mẹ, người thân, hoặc thầy cô định hướng trở thành học sinh xuất sắc, đạt điểm cao trong bài tập ở trường cũng như các hoạt động như thể thao, câu lạc bộ, dịch vụ cộng đồng và việc làm, có thể dẫn đến chứng ám ảnh sự hoàn hảo. Khi đó, ám ảnh sự hoàn hảo này có thể cản trở khả năng đạt được sự thành công.

Hội chứng hoàn hảo cơ bản được biểu hiện trên ba lĩnh vực sau: 

• Chủ nghĩa hoàn hảo tự định hướng bản thân: Tự áp đặt đặt bản thân vào một mong muốn không thực tế để trở nên hoàn hảo.
• Chủ nghĩa hoàn hảo theo định hướng khác: Tức là sắp đặt những mong muốn hoàn hảo lên người khác.
• Chủ nghĩa hoàn hảo do xã hội quy định: Tức là sự nhận thức những kỳ vọng không thực tế về sự hoàn hảo từ mọi người.

Nguyên nhân gây hội chứng hoàn hảo

Hiện nay, nguyên nhân gây nên hội chứng hoàn hảo chưa được biết rõ nhưng các yếu tố ảnh hưởng sau đây có thể góp phần tạo nên hội chứng hoàn hảo:

• Xu hướng cầu toàn của xã hội.
• Áp lực từ xã hội và cuộc sống, áp lực cơm áo gạo tiền và công việc - là sự cạnh tranh, ganh đua thành tích.
• Áp lực từ gia đình: Bố mẹ nghiêm khắc, yêu cầu cao từ con cái, thành tích học tập phải xuất sắc, phải có phẩm chất và năng lực hơn người, trở thành người có tài năng xuất chúng.
• Do di truyền: Gia đình có người mắc hội chứng rối loạn ám ảnh sự hoàn hảo.
• Bất thường trong cấu trúc não bộ và sự mất cân bằng của các yếu tố nội sinh.
• Các sang chấn tâm lý từ thời thơ ấu (thường có liên quan đến các phán xét khắc nghiệt về khuyết điểm về ngoại hình, nhược điểm của bản thân hoặc sự không hoàn hảo của gia đình như bố mẹ ly thân, ly dị…).

Người bị hội chứng hoàn hảo thường đặt ra những kỳ vọng cao xa thực tế

Biểu hiện của hội chứng hoàn hảo như thế nào?

Ta có thể dễ dàng nhận biết một người liệu có đang bị hội chứng hoàn hảo hay không bằng cách dựa vào các dấu hiệu sau đây: Họ luôn đặt cho mình những kỳ vọng cao nhưng không thực tế, khi gặp những sai lầm của bản thân thì họ tự động nhận thức và hết sức chú tâm chỉ trích lỗi lầm một cách nghiêm trọng, họ nhún vai khen ngợi và quên ăn mừng thành công của mình mà thay vào đó, họ cần tìm người để chấp thuận và xác nhận thành quả của họ.

Những mong muốn hoàn hảo một cách phi logic có thể đang gây ra nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi người. Liệu rằng bạn có đang mắc phải hội chứng hoàn hảo hay không?

Hãy tự nhận biết các dấu hiệu sau của bản thân như: Luôn cảm thấy mình như thất bại ở mọi việc mà bạn đã cố gắng, bạn thường xuyên trì hoãn vì bạn sợ không thể hoàn thành công việc một cách hoàn hảo. Từ đó bạn từ chối nhận những nhiệm vụ, thử thách mới, luôn phải đấu tranh để thư giãn bản thân và chia sẻ những cảm xúc, suy nghĩ của bạn, dễ bị mất kiểm soát trong các mối quan hệ bạn bè và cá nhân, bạn luôn bị ám ảnh bởi các quy tắc, quy định, những công việc và danh sách việc, hoặc điều đó có thể khiến bạn trở nên thờ ơ, cực kỳ lãnh cảm.

Người mắc hội chứng hoàn hảo luôn cảm thấy thất bại trong mọi việc họ cố gắng

Điều trị hội chứng hoàn hảo

Người đang gặp vấn đề trong hội chứng ám ảnh sự hoàn hảo này nên cởi mở, không che giấu các vấn đề của các nhân, điều này càng khiến chúng trở nên nặng hơn.

Vậy nên, điều quan trọng là bạn cần sự giúp đỡ khi cần thiết, khi hội chứng hoàn hảo gây cho bạn những phiền toái, những ảnh hưởng trong cuộc sống, đến sức khỏe và tinh thần, hãy nói chuyện và đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần. Nếu bạn đang có ý nghĩ tự làm hại bản thân hoặc người khác, bạn hãy đến các trung tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần để được hỗ trợ.

  Dưới đây là các phương pháp điều trị giúp bạn thoát khỏi chứng ám ảnh hoàn hảo trên:

• Liệu pháp tâm lý: Đây là liệu pháp tối ưu cho người đang mắc hội chứng hoàn hảo. Phương pháp trị liệu tâm lý này là thông qua hình thức trò chuyện để người đang gặp vấn đề này sẽ tự bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc một cách chân thật nhất, qua đó, các chuyên gia sẽ giúp tạo ra các tương tác hoặc kích thích phù hợp nhằm điều chỉnh suy nghĩ, hành vi của họ. Từ đó giúp thay đổi suy nghĩ, nhận thức, và xây dựng mục tiêu mới phù hợp với năng lực và yều xã hội cho bản thân họ.
• Liệu pháp dùng thuốc: Kê đơn thuốc nên theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên gia sức khỏe tâm thần. Thời gian dùng thuốc có thể kéo dài tùy tình trạng của từng trường hợp khác nhau.
• Các biện pháp tự cải thiện: Người mắc hội chứng này nên kết hợp cả trị liệu y tế và các biện pháp cải thiện như: hãy học cách chia sẻ với bạn bè và gia đình, trang bị các kỹ năng để cân bằng và kiểm soát căng thẳng, bạn cũng có thể nuôi thú cưng - đây là một cách giúp giải tỏa lo âu, căng thẳng sau mỗi ngày làm việc, học cách hít thở sâu, học thiền định, yoga, hoặc chơi các môn thể thao nhằm thư giãn gân cốt và thả lỏng đầu óc và bạn cũng có thể tham gia các câu lạc bộ dành riêng cho những người mắc chứng rối loạn ám ảnh hoàn hảo để được lắng nghe, chia sẻ và cùng nhau vượt qua chứng bệnh này.

Học cách chia sẻ với bạn bè, người thân là một trong các biện pháp giúp cải thiện hội chứng hoàn hảo

Qua bài viết trên, nhà thuốc Long Châu hy vọng quý độc giả có cái nhìn khách quan nhất về hội chứng hoàn hảo. Đồng thời, hy vọng bạn đọc đang gặp các vấn đề liên quan đến hội chứng hoàn hảo có thể tìm cho mình giải pháp phù hợp nhất để loại bỏ những áp đặt và mục tiêu không thực tế một cách quá đáng. Khi nhận thấy mình đang có những dấu hiệu cảnh báo trên cần đến gặp bác sĩ để kịp thời điều trị, tránh trường hợp khiến cho bệnh kéo dài dai dẳng trở thành bệnh mạn tính, để lại hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống hàng ngày, cũng như sức khỏe của bản thân.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Vinmec.com