Rối loạn ăn uống: Một dạng rối loạn tâm thần

Rối loạn ăn uống là gì?

Rối loạn ăn uống là một rối loạn tâm thần được định nghĩa bởi các hành vi ăn uống bất thường ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất hoặc tinh thần của một người. Hầu hết các rối loạn ăn uống liên quan đến việc tập trung quá nhiều vào cân nặng, hình dáng và thức ăn của bạn, dẫn đến các hành vi ăn uống nguy hiểm. Những hành vi này có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng cơ thể bạn nhận được dinh dưỡng thích hợp. Rối loạn ăn uống có thể gây hại cho tim, hệ tiêu hóa, xương, răng miệng và dẫn đến các bệnh khác.

Các dạng rối loạn ăn uống bao gồm:

Chán ăn tâm thần được đặc trưng bởi sự theo đuổi không ngừng một cách cực đoan về hình thể, nỗi sợ hãi về bị béo phì, hình ảnh cơ thể bị méo mó, và hạn chế ăn vào so với nhu cầu, dẫn đến trọng lượng cơ thể thấp tới mức sức khỏe bị đe dọa.

Rối loạn ăn uống hạn chế được đặc trưng bởi việc tránh ăn hoặc hạn chế lượng thức ăn dẫn đến giảm cân đáng kể, thiếu dinh dưỡng, phụ thuộc vào hỗ trợ dinh dưỡng, rối loạn chức năng tâm lý xã hội.

Rối loạn cuồng ăn được đặc trưng bởi các giai đoạn lặp lại việc tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm với cảm giác mất kiểm soát.

Ăn vô độ tâm thần đặc trưng bởi những giai đoạn lặp lại việc cuồng ăn và theo sau bởi hành vi bù trừ không thích hợp như tự gây nôn, lạm dụng thuốc nhuận tràng hoặc lợi tiểu, nhịn ăn hoặc tập thể dục.

Pica là ăn dai dẳng các nguyên liệu không có dinh dưỡng, không phù hợp với thực phẩm.

Rối loạn nhai được lặp đi lặp lại việc ăn lại sau khi ăn.

Những dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn ăn uống

Một số dấu hiệu thường gặp của bệnh rối loạn ăn uống bao gồm:

Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, nhạy cảm với lạnh.

Giảm ham muốn tình dục.

Nôn mửa thường xuyên, có thể gây ra trào ngược axit hoặc sự xâm nhập của chất axit trong dạ dày vào đường thực quản, có thể dẫn đến khàn giọng không rõ nguyên nhân.

Khô môi, rát lưỡi, sưng tuyến mang tai, rối loạn thái dương hàm.

Ăn một lượng thức ăn lớn bất thường trong một khoảng thời gian nhất định.

Cảm thấy tuyệt vọng, chán ghét, xấu hổ, hoặc buồn bã về hành vi ăn uống của bản thân.

Thường xuyên ăn kiêng, sụt cân bất thường.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Rối loạn ăn uống có thể khó tự quản lý hoặc vượt qua. Nếu bạn đang gặp bất kỳ vấn đề nào trong số các dấu hiệu này hoặc nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị rối loạn ăn uống, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh rối loạn ăn uống và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn ăn uống

Nguyên nhân chính xác của chứng rối loạn ăn uống vẫn chưa được biết. Tuy nhiên có một vài nguyên nhân sau đây có thể dẫn đến chứng rối loạn ăn uống bao gồm:

• Nguyên nhân sinh học và di truyền: Những cá nhân có tiền sử gia đình về chẩn đoán bệnh tâm thần có nhiều khả năng bản thân mắc bệnh tâm thần hơn. Ngay cả khi bệnh tâm thần có khuynh hướng không phải là chứng rối loạn ăn uống, thì chứng rối loạn ăn uống thường xảy ra cùng với các chẩn đoán như trầm cảm, lo âu hoặc các vấn đề sử dụng chất kích thích. Tiền sử bệnh của một cá nhân cũng có thể làm tăng nguy cơ rối loạn ăn uống.
• Nguyên nhân tâm lý: Các yếu tố tâm lý như trải qua chấn thương, căng thẳng trong quá khứ hoặc hiện tại cũng làm tăng khả năng phát triển niềm tin hoặc thói quen ăn uống bị rối loạn. Ngoài ra, có những đặc điểm tính cách cụ thể mà nghiên cứu chỉ ra có thể làm tăng khả năng mắc chứng rối loạn ăn uống, chẳng hạn như cầu toàn, giá trị bản thân thấp, hình ảnh cơ thể méo mó hoặc bốc đồng.
• Nguyên nhân môi trường xã hội: Các quan điểm xã hội mà người ta hấp thụ qua bạn bè đồng nghiệp, mạng xã hội, truyền hình/phim ảnh và văn hóa tiêu dùng cũng liên quan đến sự gia tăng phát triển của chứng rối loạn ăn uống.