Khi nào cần nội soi dạ dày? Những điều cần biết

Nội soi dạ dày là thủ thuật được sử dụng để thăm khám và chẩn đoán các vấn đề liên quan đến thực quản – dạ dày và tá tràng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng được chỉ định thực hiện phương pháp này. Vậy khi nào cần nội soi dạ dày? Trong bài viết dưới đây, Nhà thuốc Long Châu sẽ cùng bạn tìm lời giải đáp chi tiết hơn nhé!

Khi nào cần nội soi dạ dày?

Nội soi dạ dày được chỉ định khi bệnh nhân có các dấu hiệu bất thường về tiêu hóa, cần chẩn đoán chính xác hoặc theo dõi tình trạng bệnh. Dưới đây là những trường hợp phổ biến nên thực hiện nội soi:

Khi có triệu chứng nghi ngờ bệnh lý tiêu hóa

Khi nào cần nội soi dạ dày? Bác sĩ thường đề nghị nội soi dạ dày nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu như:

• Đau vùng thượng vị kéo dài hoặc tái phát nhiều lần.
• Ợ hơi, ợ chua, trào ngược gây khó chịu.
• Khó nuốt, nuốt nghẹn khi ăn uống.
• Buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt là nôn ra máu.
• Rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.
• Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Phân có màu đen hoặc có máu, có thể là dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa.

Khi thuộc nhóm nguy cơ cao mắc bệnh tiêu hóa

Người có nguy cơ cao mắc bệnh dạ dày cũng nên thực hiện nội soi dù chưa có triệu chứng rõ ràng, bao gồm:

• Người có tiền sử viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản.
• Người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày hoặc ung thư đường tiêu hóa.
• Người thừa cân, béo phì, hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều.
• Người thường xuyên căng thẳng, ăn uống không khoa học.

Khi cần chẩn đoán và điều trị bệnh lý dạ dày

Nội soi không chỉ giúp phát hiện viêm loét, trào ngược dạ dày thực quản mà còn hỗ trợ chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn sớm. Ngoài ra, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết để kiểm tra nhiễm vi khuẩn HP hoặc xác định các tổn thương bất thường.

Bên cạnh đó, nội soi còn được thực hiện để can thiệp điều trị, như:

• Cầm máu do loét dạ dày hoặc giãn tĩnh mạch thực quản.
• Loại bỏ polyp, dị vật trong đường tiêu hóa.
• Nong thực quản hoặc dạ dày khi bị hẹp do viêm loét kéo dài.

Ngoài ra, những bệnh nhân đã được chẩn đoán và điều trị bệnh lý về dạ dày như viêm loét, trào ngược dạ dày thực quản, ung thư dạ dày,... có thể cần nội soi định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị, phát hiện sớm các biến chứng hoặc dấu hiệu tái phát.

Các phương pháp nội soi dạ dày phổ biến hiện nay

Ngoài vấn đề khi nào cần nội soi dạ dày, các phương pháp nội soi dạ dày phổ biến cũng được nhiều người quan tâm. Hiện nay, có rất nhiều phương pháp nội soi dạ dày khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu chẩn đoán và điều trị bệnh lý tiêu hóa. Dưới đây là những phương pháp phổ biến nhất:

Nội soi dạ dày qua đường miệng

Đây là phương pháp truyền thống và được sử dụng phổ biến trong chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ đưa một ống nội soi mềm qua miệng, đi qua vòm họng, thực quản và vào dạ dày để quan sát bên trong.

• Ưu điểm: Phương pháp này có độ chính xác cao, giúp bác sĩ dễ dàng quan sát tổn thương và đưa ra chẩn đoán chính xác. Bên cạnh đó, chi phí thực hiện cũng thấp hơn so với các phương pháp khác.
• Nhược điểm: Ống nội soi có kích thước tương đối lớn, khi đi qua miệng có thể kích thích lưỡi gà, vòm khẩu cái và vùng hầu họng, gây ra cảm giác buồn nôn, khó chịu. Đồng thời, bệnh nhân cần phải nhịn ăn trước khi nội soi để giảm nguy cơ sặc.

Nội soi dạ dày qua đường mũi

Nội soi qua đường mũi là phương pháp sử dụng ống nội soi có đường kính nhỏ (khoảng 5,9mm) để luồn qua mũi, đi xuống thực quản, dạ dày và tá tràng. Kỹ thuật này giúp bác sĩ quan sát rõ ràng hệ tiêu hóa và phát hiện sớm các bệnh lý liên quan.

• Ưu điểm: Do ống soi có kích thước nhỏ và không đi qua miệng nên giúp giảm thiểu cảm giác buồn nôn, khó chịu. Phương pháp này cũng được đánh giá là nhẹ nhàng hơn, đặc biệt phù hợp với những người sợ nội soi qua đường miệng.
• Nhược điểm: Phương pháp này không phù hợp với người bị hẹp khe mũi hoặc có bệnh lý về mũi có thể gặp khó khăn trong việc đưa ống nội soi vào. Ngoài ra, phương pháp này có chi phí cao hơn nội soi miệng.

Nội soi dạ dày có gây mê (nội soi không đau)

Nội soi gây mê là lựa chọn phù hợp với những bệnh nhân lo lắng, sợ đau hoặc muốn giảm cảm giác khó chịu trong quá trình nội soi. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ tiêm thuốc mê ngắn hạn, giúp bệnh nhân không còn cảm giác trong suốt quá trình nội soi.

• Ưu điểm: Nhờ có thuốc mê, người bệnh sẽ không cảm thấy khó chịu, buồn nôn hay sợ hãi khi nội soi. Hơn nữa, thời gian gây mê ngắn, bệnh nhân có thể tỉnh lại chỉ sau vài phút mà không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.
• Nhược điểm: Chi phí thực hiện cao hơn do có thêm thuốc mê và cần theo dõi sau nội soi. Ngoài ra, bệnh nhân sẽ phải thực hiện một số xét nghiệm trước khi gây mê để đảm bảo an toàn, bao gồm cả kiểm tra điện tim. Sau khi nội soi, một số người có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc buồn ngủ nhẹ, cần được theo dõi tác dụng phụ của thuốc mê trước khi xuất viện.

Quy trình thực hiện nội soi dạ dày

Quy trình nội soi dạ dày thường được bác sĩ điều chỉnh dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân để đảm bảo kết quả chẩn đoán có độ chính xác cao. Dưới đây là những bước cơ bản trong quá trình thực hiện nội soi dạ dày mà bác sĩ có thể áp dụng:

Chuẩn bị trước nội soi

Trước khi nội soi, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý, các loại thuốc bệnh nhân đang sử dụng và hướng dẫn bệnh nhân nhịn ăn 6 - 8 giờ để đảm bảo dạ dày trống, giúp quan sát rõ hơn. Nếu đang dùng thuốc chống đông hoặc điều trị dạ dày, bệnh nhân cần thông báo với bác sĩ để được tư vấn phù hợp.

Tiến hành nội soi

Bệnh nhân nằm nghiêng trái, được gây tê họng hoặc gây mê (tùy phương pháp). Bác sĩ đưa ống nội soi mềm qua miệng hoặc mũi xuống dạ dày để quan sát niêm mạc và phát hiện tổn thương. Nếu cần, bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết, cắt polyp hoặc xử lý các vấn đề khác. Quá trình này thường kéo dài 10 - 20 phút.

Chăm sóc sau nội soi

Sau nội soi, bệnh nhân có thể nghỉ ngơi 30 - 60 phút, tránh ăn uống ngay và chỉ nên dùng thức ăn mềm sau 1 - 2 giờ. Nếu có triệu chứng bất thường như đau bụng dữ dội, nôn ra máu hoặc khó thở, cần liên hệ bác sĩ ngay. Kết quả nội soi được cung cấp sau khi thực hiện, nếu có sinh thiết, bệnh nhân có thể cần chờ thêm vài ngày.

Như vậy, bài viết trên đây đã phần nào hiểu và nắm được khi nào cần nội soi dạ dày. Để đảm bảo quá trình nội soi diễn ra an toàn, hạn chế cảm giác khó chịu và đạt được kết quả chính xác, người bệnh nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm cùng hệ thống thiết bị hiện đại. Trước khi quyết định thực hiện nội soi, bệnh nhân nên tìm hiểu kỹ lưỡng để chọn địa chỉ phù hợp với nhu cầu cũng như điều kiện sức khỏe của mình.