Khi nào được chỉ định truyền tiểu cầu trong sốt xuất huyết?

Sốt xuất huyết thường xuất hiện với các biểu hiện như sốt cao và xuất huyết. Tuy nhiên, biểu hiện xuất huyết có thể nghiêm trọng hơn khi lượng tiểu cầu trong máu giảm đột ngột, làm máu khó đông và gây ra chảy máu liên tục dưới da. Nếu không được can thiệp kịp thời và đúng cách, nguy cơ tử vong sẽ tăng lên đáng kể. Vậy hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về truyền tiểu cầu trong sốt xuất huyết nhé!

Các giai đoạn của sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết giảm tiểu cầu là tình trạng tiểu cầu trong máu giảm dưới mức bình thường (dưới 150.000/mm3 hoặc < 150G/L) do virus gây bệnh sốt xuất huyết, chủ yếu là virus Dengue thuộc họ Flaviridae và lây truyền qua muỗi vằn.

Bệnh này thường có 3 giai đoạn:

• Giai đoạn sốt: Bệnh nhân có sốt cao, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, xuất huyết dưới da và các triệu chứng khác.
• Giai đoạn nguy hiểm: Thường xảy ra từ ngày thứ 3 - 7, có thể có tình trạng thoát huyết tương, phù nề mi mắt, tràn dịch màng phổi, gan to, tụt huyết áp và tiểu ít.
• Giai đoạn hồi phục: Thể trạng bắt đầu hồi phục sau 48 - 72 giờ, có thể có cảm giác thèm ăn và huyết động ổn định.

Ở trẻ nhỏ, việc giảm tiểu cầu có thể gây các biến chứng nguy hiểm như thoát huyết tương, hạ huyết áp và trong một số trường hợp, có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Khi nào cần truyền tiểu cầu trong sốt xuất huyết?

Cách tiếp cận truyền tiểu cầu cho bệnh nhân mắc tình trạng xuất huyết được xác định dựa trên những trường hợp sau:

• Bệnh nhân chảy máu với giảm tiểu cầu dưới mức 10 x 109/L.
• Bệnh nhân cần can thiệp phẫu thuật, có bất thường về tiểu cầu từ bẩm sinh hoặc đang sử dụng thuốc kháng tiểu cầu, trừ Aspirin đơn thuần.
• Trường hợp xuất huyết nghiêm trọng, yêu cầu truyền cả máu và tiểu cầu để ổn định tình trạng, giảm nguy cơ tử vong.

Hiện nay, mặc dù chưa có đồng thuận về ngưỡng tiểu cầu cần đạt để kiểm soát chảy máu ở bệnh nhân sốt xuất huyết mắc tình trạng giảm tiểu cầu, tuy nhiên, truyền tiểu cầu để duy trì tiểu cầu trên mức 50 x 109/L được đánh giá tích cực bởi đa số các chuyên gia.

Các trường hợp chống chỉ định truyền tiểu cầu trong sốt xuất huyết

Các tình huống không nên thực hiện truyền tiểu cầu gồm:

• Bệnh nhân giảm tiểu cầu miễn dịch (chỉ định truyền tiểu cầu khi có tình trạng chảy máu nghiêm trọng trên lâm sàng).
• Bệnh nhân chảy máu không liên quan đến vấn đề chức năng tiểu cầu hoặc giảm số lượng tiểu cầu.
• Bệnh nhân bị giảm tiểu cầu do huyết khối hoặc Heparin (chỉ khi có nguy cơ tử vong do xuất huyết).
• Đối tượng sau phẫu thuật tim không nên truyền tiểu cầu để phòng ngừa chảy máu.
• Không nên thực hiện truyền tiểu cầu cho bệnh nhân không có chảy máu hoặc mắc chứng đông máu nội mạch lan tỏa mãn tính.

Một số lưu ý khi truyền tiểu cầu

Phương pháp truyền tiểu cầu là một trong những phương thức quan trọng trong điều trị y học khi bệnh nhân gặp tình trạng xuất huyết và giảm tiểu cầu. Tuy nhiên, việc này không chỉ đơn thuần là quá trình đơn giản mà còn đòi hỏi sự quan sát và chăm sóc cẩn thận để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người bệnh.

Một số lưu ý quan trọng khi thực hiện việc truyền tiểu cầu là:

• Phản ứng với tiểu cầu: Khi tiến hành quá trình truyền tiểu cầu, việc theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân là vô cùng quan trọng. Việc kiểm tra mạch, nhiệt độ, và huyết áp định kỳ giúp nhận biết kịp thời các phản ứng phụ có thể xảy ra. Các dấu hiệu như tăng thân nhiệt, rùng mình, ngứa ngáy, phát ban cần được chú ý và báo cáo ngay cho nhân viên y tế để có biện pháp xử lý kịp thời.
• Tình trạng đề kháng tiểu cầu: Mặc dù quá trình truyền tiểu cầu có thể cải thiện mức độ đào thải tiểu cầu trong máu, tuy nhiên, không phải lúc nào cũng đem lại hiệu quả đối với tình trạng thiếu hụt tiểu cầu do khả năng kích thích hệ thống miễn dịch phản ứng đào thải. Việc này có thể cần đến sự truy cứu và điều tra sâu hơn về nguyên nhân gốc rễ của tình trạng này. Hiệu quả đối với tình trạng thiếu hụt tiểu cầu do khả năng kích thích hệ thống miễn dịch phản ứng đào thải. Việc này có thể cần đến sự truy cứu và điều tra sâu hơn về nguyên nhân gốc rễ của tình trạng này.
• Nguy cơ lây nhiễm: Truyền tiểu cầu là quá trình tiếp nhận chế phẩm từ nguồn máu của người hiến. Mặc dù quy trình hiến máu luôn được kiểm tra và sàng lọc cẩn thận để đảm bảo tính an toàn, nguy cơ lây nhiễm qua đường máu vẫn có thể tồn tại.
• Chế phẩm tiểu cầu chiếu xạ: Trong một số trường hợp đặc biệt như khi bệnh nhân sử dụng thuốc hóa trị, liệu pháp ghép tế bào gốc, hoặc mắc bệnh lý ung thư, việc sử dụng chế phẩm tiểu cầu chiếu xạ có thể là một phương pháp an toàn hơn, giảm nguy cơ phản ứng tự miễn cơ bản.

Những lưu ý trên không chỉ hỗ trợ việc thực hiện quá trình truyền tiểu cầu mà còn đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc điều trị bệnh nhân. Việc tuân thủ các hướng dẫn này cùng với sự chuyên nghiệp của đội ngũ y tế có thể giúp cải thiện sức khỏe và tình trạng của người bệnh.

Có nhiều cách để tăng tiểu cầu khi bị sốt xuất huyết, nhưng việc thực hiện cần sự phê duyệt và tư vấn chuyên môn từ các bác sĩ và chuyên gia y tế. Điều này giúp đảm bảo áp dụng phương pháp một cách hiệu quả nhất và giảm thiểu rủi ro trong quá trình điều trị. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về truyền tiểu cầu trong sốt xuất huyết.

Hiện tại, Việt Nam đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết hiệu quả đối với cả 4 tuýp virus Dengue gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), dành cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn, kể cả những người đã từng mắc sốt xuất huyết trước đây.

Qdenga là vắc xin sốt xuất huyết của hãng dược phẩm Takeda, đã được sử dụng rộng rãi tại hơn 40 quốc gia và đã được Bộ Y tế phê duyệt sử dụng tại Việt Nam từ tháng 5/2024. Việc cấp phép sử dụng vắc xin tại Việt Nam mang ý nghĩa quan trọng trong công tác phòng chống dịch, đặc biệt là sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp và số ca mắc gia tăng do mưa bão và lũ lụt liên tiếp. Thêm vào đó, quá trình đô thị hóa và hiện tượng nóng lên toàn cầu đã tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi gây bệnh sinh sôi và phát triển mạnh mẽ.

Vắc xin phòng ngừa sốt xuất huyết hiện đang được triển khai tại Trung tâm Tiêm chng Long Châu trên toàn quốc. Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có nguồn cung ứng vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới. Tìm hiểu thông tin và đặt lịch tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết ngay tại đây.

Xem thêm: 

Cách tăng tiểu cầu khi bị sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết tiểu cầu giảm bao nhiêu là nguy hiểm?